Açık tenlilerde güneş lekesi riski yüksek
Güneş lekesi nedir, nasıl oluşur? Kimler daha çok risk altında? Güneş lekelerinin oluşumu engellenebilir mi ve tedavisi nasıl yapılır? İşte güneş lekeleri hakkında merak edilenler...
Güneşin zararlı etkileri herkes tarafından biliniyor ve cildi bu zararlı etkilerden yaz – kış korumak gerekiyor. Anadolu Sağlık Merkezi’nden Deri Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Coşkun Acay, güneşten korunmanın ve kademeli olarak güneşte kalmanın önemine vurgu yaparak, hiçbir zaman soyulacak, aşırı kızaracak şekilde yanılmaması ve güneş ışınlarının etkilerini azaltmak için cilt tipine uygun koruyucular kullanılması gerektiğini söylüyor.
Güneş lekeleri (solar lentigo), güneş hasarı oluşabilecek, beyaz tenli, zor bronzlaşan, kolay kızaran ve güneşte aşırı kalan bireylerde; ani yanmalar, soyulmalar ve kızarmaların tekrarı durumunda, yıllar içinde ortaya çıkıyor. Dr. Mehmet Coşkun Acay yüzdeki veya gövdedeki çillenmelerin kalıtsal bir özellik olduğunu ve çoğunlukla açık tenli bireylerde gözlendiğini vurgulayarak, “Çillenmeler güneş lekelerinden farklı olarak güneş ışınlarıyla koyulaşır, göze çarpmayanlar belirginleşir. Güneşsiz mevsimlerde renk açılır ve yok olmuş hissi verebilir. Güneşten korunma ve yüksek faktörlü güneş koruyucuları koyulaşmasını engellediğinden, estetik anlamda fayda sağlar” diyor.
Güneş lekeleri oluşumunda deri fototipi de etkilidir
Güneş lekelerinin güneş temelli olduğunu ve deri fototipinin önemli olduğunu söyleyen Acay, “Beyaz tenlilerden, siyah tenlilere kadar deri 6 fototipte ele alınır. Açık tenli, açık renk gözlü, güneşle bronzlaşamayan bireyler (Deri fototipi 1 olanlar) ve deri fototipi 2-3 olanlar daha büyük risk altındadır; bunun yanında deri fototipi 4 ve 5 olan esmer bireylerde de nadiren gözlenebilir. Genetik eğilim etkenler arasında sayılabilir” açıklamasında bulunuyor.
Aşırı kızaracak şekilde yanmayın
Güneş lekelerinde kötü huylu değişim riskinin çok az olduğunu belirten Dr. Acay “Ancak güneş hasarı belirteci olarak önemlidir. Güneş hasarlı deride, erken yaşlanma ve deri kanseri riskini artırabilir. Bu düşünüldüğünde, güneş korunmasının önemi anlaşılabilir. Bunlar; güneşten korunmak, kademeli olarak güneşte kalmak, hiçbir zaman soyulacak, aşırı kızaracak şekilde yanmamak, öneriler arasında sayılabilir. Deri fototipine göre, açık tenli bireyler 30 ve üstü, koyu tenli bireyler 15 ve üstü koruma faktörlü ürünleri, güneşe çıkmadan 20-30 dakika önce uygulamalıdır. Olabildiğince 11:00-15:00 saatleri arasında güneşte kalınmamalıdır” şeklinde konuşuyor.
Güneş lekeleri tedavi edilebilir ancak yeniden çıkabileceği için güneşten korunmak gerekir
Güneş lekeleri kozmetik bir problem oluşturuyorsa tedavinin planlanabileceğini anlatan Acay; “Tedavide, tıbbi ve kozmetik renk açıcı preparatlar, deriyi soyma işlemleri, lazer tedavileri, IPL ve krioterapi (soğuk uygulaması, dondurma tedavisi) seçenekler arasındadır. Tedavi uygulansa dahi, yeni güneş lekelerinin çıkabileceğini düşünerek, güneşten korunmak esastır” diyor.