Araştırma ortaya koydu: Aşırı işlenmiş gıdaları yiyen kadınların depresyona girme olasılığı daha yüksek

Dondurma, soda, cips, çörek; her ne olursa olsun, hepimizin zaman zaman kendini şımarttığı rahatlatıcı yiyecekler vardır. Ve arada bir kendimizi tedavi etmek adına, besin açısından yoğun gıdalarla dolu dengeli bir beslenmeyi sürdürmemiz de aynı derecede önemlidir. Bu, kalp hastalığı, diyabet ve sağlıksız kilo alımı gibi sağlık sorunlarıyla bağlantılı olduğu için aşırı işlenmiş gıdalardan uzak durmayı gerektirir. Ne yazık ki araştırmacılar, aşırı işlenmiş gıdalar ile bu zihinsel sağlık durumu arasında bir bağlantı bulan yeni bir çalışma sayesinde bu listeye depresyonu da ekledi. Bilmeniz gereken her şey burada.

Araştırmada Neler Oldu?

2003'ten 2017'ye kadar, Harvard Tıp Fakültesi ve Massachusetts Genel Hastanesi'ndeki araştırmacılar, 42 ila 62 yaşları arasındaki 31 binden fazla kadının yeme alışkanlıklarını ve zihinsel sağlık değişikliklerini gözlemledi. İlk olarak Amerikan Tabipler Birliği Dergisi'nde yayınlanan çalışmanın sonuçları, yüksek miktarda ultra işlenmiş gıdalar, özellikle de yapay tatlandırıcılar içeren gıdalar tüketen kadınların, daha az miktarda yapay tatlandırıcılar tüketen kadınlara kıyasla depresyon riskinin arttığı sonucuna vardı.

Araştırmanın başında kadınların tamamı depresyondan kurtulduklarını belirtmişti. Her dört yılda bir katılımcılardan diyetleri ve zihinsel sağlıkları hakkında sorular sorulan bir ankete katılmaları istendi. Araştırmacılar daha sonra yaş, toplam kalori alımı, vücut kitle indeksi, fiziksel aktivite, sigara içme durumu, menopozal hormon tedavisi, toplam enerji alımı, alkol gibi zihinsel sağlık durumunun diğer faktörlerini de dikkate alarak gıda ve depresyon düzeyleri arasındaki ilişkiyi incelediler. 

"Bu bulgular, özellikle yapay tatlandırıcılar ve yapay olarak tatlandırılmış içecekler gibi aşırı işlenmiş gıda alımının daha fazla depresyon riskinin artmasıyla ilişkili olduğunu göstermektedir."

Araştırmacılar, bu çalışmanın sonuçlarının her şeyi kapsamadığını ve verilerin mutlaka bu gıdaları yemenin depresyonun nedeni olduğu anlamına gelmediğini kabul etti. Bunun yerine, depresyon ve aşırı işlenmiş gıdaların birbirini beslediği fikri de dahil olmak üzere, ikisi arasındaki bağlantıya ilişkin birçok olası teori önerdiler. Birisi depresyondaysa, rahatlık için aşırı işlenmiş gıdalara yönelebilir ve bu gıdalar kötü ruh hali ve sağlığa katkıda bulunabilir.

Hangi Gıdalar "Ultra İşlenmiş" Olarak Sayılır?

İşlenmiş gıda, bebek havuç veya tofu gibi orijinal halinden değiştirilmiş herhangi bir tarım ürünüdür. Ultra işlenmiş gıdalar bu prensibi bir adım daha ileriye taşıyor ve "aperatifler, içecekler, hazır yemekler ve çoğunlukla veya tamamen gıdalardan elde edilen maddelerden üretilen diğer birçok ürünü" içeriyor. Temel fark, işlenmiş gıdaların her zaman sağlıksız olmaması, ultra işlenmiş gıdaların ise sağlıksız olmasıdır.

Herhangi bir aşırı işlenmiş gıdanın içindekiler listesine baktığınızda, büyük ihtimalle bilmediğiniz kelimelerden oluşan uzun bir liste bulacaksınız. Bu liste şeker, tuz, yağ, yapay renklendiriciler, aromalar ve koruyucuların yanı sıra nişastalar, ilave şekerler ve hidrojene yağlar gibi çok sayıda ilave bileşeni içerebilir. Bu bileşenleri içeren gıdalara örnekler şunlardır:

• Gazlı içecekler
• İşlenmiş etler
• Beyaz ekmekler
• Şeker
• Dondurma
• Donutlar
• Şekerli tahıllar
• Kurabiye
• Patates cipsi

Aşırı İşlenmiş Gıda Neden Depresyonla Bağlantılıdır?

Araştırmacılar, aşırı işlenmiş gıdaların neden depresyonla bağlantılı olduğundan tam olarak emin değiller, ancak aşırı işlenmiş gıdaların beynin, depresyonda da salınan nörotransmitterleri serbest bırakmasına neden olduğunu teorileştiriyorlar. Çalışmada "Ultra işlenmiş gıdaları depresyonla ilişkilendiren mekanizma bilinmemekle birlikte, son deneysel veriler yapay tatlandırıcıların beyinde purinerjik iletimi tetiklediğini ve bunun da depresyonun etyopatogenezinde rol oynayabileceğini öne sürüyor" diye yazdılar.

Hangi Yiyecekleri Yemeliyim?

Yıllardır doktorlar kaliteli proteinler, lif açısından zengin meyve ve sebzeler ve doyurucu tam tahıllarla dolu bir diyet yemenin faydalarını vurguladılar. Bunlar aşağıdaki  yiyecekleri içerir:

• Tavuk ve hindi göğsü gibi yağsız etler
• Somon, ton balığı ve karides gibi deniz ürünleri
• Ispanak, lahana ve roka gibi yapraklı yeşillikler
• Brokoli ve karnabahar gibi turpgillerden sebzeler
• Kinoa, filizlenmiş ekmek ve kahverengi pirinç gibi tam tahıllar