Bebeklerde Ayrılık Kaygısı Neden Olur? Nasıl Davranmak Gerekir?

Her bebek er ya da geç ayrılık kaygısı yaşar. Ayrılık kaygısı dünyaya gelmiş her bebeğin yaşayacağı bir gelişim sürecidir. Peki, bebeklerde ayrılık kaygısı neden olur? Nasıl önlenir? Nasıl davranmak gerekir? Anne-babaların merak ettiği bu soruları Bebek ve Uyku Danışmanı Hemşire Seda Özcan'a sorduk. İşte Özcan'ın yanıtları:

"Öncelikle bu sürecin bir gelişimsel DOĞAL süreç olduğunu unutmayın. Bazı anneler bu süreçte 'ben şöyle yaptım kesin o yüzden böyle endişeli bir çocuk oldu' diye kendilerini suçlarlar.  Bazı durumlarda yanlış davranmış olduğunuzu düşünüyor olabilirsiniz ama bu durum sadece sizin yaptığınız bir davranışın sonucu değil,  yürümek koşmak gibi bilişsel gelişimsel sürecinin doğal bir basamağıdır"

BEBEKLERDE AYRILIK KAYGISI NE ZAMAN GÖRÜLÜR?

Peki, bebeklerde ayrılık kaygısı ne zaman görülür? Özcan şu yanıtı veriyor: "Yoğun olarak 8-18 ay arasında görülse de, nadiren 6 ay civarında başlayabilir ve 12-18 arasında pik yapabilir. Bu süreçte de ayrılık kaygısının şiddetinin derecesi bebeğinizin kişiliğinden ve mizacından da etkilenir. Bazı bebekler bu süreci daha soğukkanlı bir şekilde atlatırken, bazıları ise yalnız bırakılmayı çok baş edilemez bir durum olarak görebilir"

AYRILIK KAYGISINA KARŞI NASIL DAVRANMALIYIZ?

Bebeklere ayrılık kaygısı döneminde nasıl davranılmalı? Seda Özcan bu konuda şu bilgileri paylaşılıyor: Bu dönemde bebeğinizin yanındayken her şey iyi görünse de onun görüş açısından çıktığınızda, ufak bir kriz çıkıverir. Küçük aylarda; Siz gözden kaybolduğunuzda, çocuğunuz artık var olmadığınızı düşünür. bir süre sonra bebeğiniz büyüdükçe  nesne devamlılığı oluşur, bu sefer de hala var olduğunuz halde gittiğinizi ve ne zaman geri döneceğinizi bilemez... Bebek açısından baktığımızda bu gerçekten dayanılmaz bir histir fakat zararlı değildir.

Ayrılık kaygısı dönemi bebeğinizin yaşayarak tecrübe edeceği bir durumdur çünkü bazen annenin gerçekten başka bir odaya gitmesi gerekir!

Fakat bu süreçte bebeğinizin yaşadığı korkuları da ciddiye almak gerekiyor. Bunu çocuğunuzu rahatlatarak, güvende hissetmesini sağlayarak yapmalısınız. Çocuğunuz sizi hisseder. Eğer siz ebeveynler olarak ne yapacağınızı bilemez ve huzursuz olup çocuğunuzun yaşadığı korkular ile ilgili sorun yaşarsanız, çocuğunuzun kaygı yaşamasının doğru olduğunu onaylarsınız.

AYRILIK KAYGISINI AZALTMAK İÇİN NELER YAPILMALI?

• BEBEĞİNİZİ HABERDAR EDİN! Çocuğunuza mutlaka yanından ayrılmadan önce nereye gideceğinizi ve ne zaman döneceğinizi söyleyin. O uyurken ya da oyun oynarken onun haberi olmadan evden çıkmayın.
• Çocuğunuza döneceğiniz zamanı onun anlayacağı SOMUT ŞEKİLDE ZAMAN DİLİMİ belirtin. Saat kavramını bilmeyen bir çocuk için 1 saat sonra döneceğim oldukça belirsiz ve soyuttur. Açıklamanızın somut olduğundan emin olun. Sen yemeğini yedikten sonra, sen öğle uykusundan uyandıktan sonra gibi!
• Çocuğunuzun KAYGISINI ANLADIĞINIZI gösterin. Çocuğunuza, kocaman oldun ağlama, çok ayıp demek yerine, kaygısını anladığınızı belirtin, geri döneceğinizi ve onu çok sevdiğinizi söyleyin.
• Çocuğunuz ile KALİTELİ ZAMAN GEÇİRİN, O oyun oynarken onu izlemek yerine oyununa dahil olun.  Böylece çocuğunuzun sizinle olan ilişkisi ve güveni kuvvetlenecek, ayrılık kaygısını kontrol etmesi daha kolay hale gelecektir. Görüş açısından çıktığınızda, bebeğinizle konuşun. Orada olmasanız da varlığınızın devam ettiğini bilsin ve deneyimlesin.
• Sık sık ce-ee, Saklambaç gibi oyunlar oynayın. Yine sizi görmediği zaman orada olduğunuzu deneyimlesin.
• Bebeğiniz sizi göremediğinde çıkardığı kaosa karşılık olarak, kucağınıza alıp bir sorun olmadığının güvenini verin. Anksiyeteyi büyük bir sorun haline getirmeyin. Sadece diğer odaya gittiniz ve geri dönüyorsunuz. Anneler ve babaların görüntüden kaybolmasının tamamen doğal bir durum olduğunu ve yakında geri döneceğinizi bilmesine, öğrenmesi için DENEYİMLEMESİNE İZİN VERİN. Ağladığı için panikle diğer odadan koşarak gelmeyin.
• Sakin kalın ve güven verin. Normal davranın.
• İstediği her yerde sizi takip ederek bebeğinizin, sizin gölgeniz olmasına izin verin.

Örneğin banyoya girdiğinizde (yanında baska biri olduğu ve güvende olduğunu bildiğiniz halde) ağlıyorsa ya gerçekten işiniz bitene kadar çıkmayın. Ya da kapıyı kapatmak zorunda değilsiniz! orada olduğunuzu görmesine izin verin. (mahremiyete ve yaş sınırına dikkat ederek)

AYRILIK KAYGISI 4 HAFTADAN FAZLA DEVAM EDİYORSA...

Eğer ayrılık kaygısı ve şiddeti, yaşına ve gelişim düzeyine uygun olmayacak şekilde fazla ve 4 haftadan daha fazla devam ediyor ise artık bunun adı “Ayrılık Kaygısı Bozukluğu” dur ve bu bir rahatsızlıktır. Bu çocuklar anne babalarından ayrıldıklarında, onların başlarına bir şey geleceği ve onları bir daha göremeyecekleri endişesini taşırlar. Geceleri yalnız yatmakta güçlük çekerler, sık sık kabuslar görürler.

Bu durumda mutlaka bir çocuk psikoloğundan ya da bir çocuk gelişim uzmanından destek alın!

İLGİLİ İÇERİKLER

• Bebeklerde konak nedir, nasıl geçer, nasıl temizlenir? 4 soruda konak
• Bebeklerde gaz sancısını azaltacak ipuçları
• Çocuğumun odasını / yatağını ne zaman ve nasıl ayırmalıyım?
• Bebek isimleri ve anlamları
• Anne bebek haberleri
• Bıngıldak ne zaman kapanır? Darbe alırsa ne olur? 
• Kız ve erkek bebeklerde boy ve kilo tablosu: Bebeklerde ideal boy-kilo ne olmalı?
• Bebek ilk ne zaman ve ne sıklıkla yıkanır? Yeni doğan banyosunda malzemeler, su ve oda sıcaklığı ile diğer gerekli şeyler
• Bebeğiniz uykuya direniyor mu? Yaşlara göre uyku düzeni saatleri
• Bebeklik ve çocukluk aşıları ne zaman yapılır? İşte aşı takvimi
• Bebek ve çocuklarda diş problemleri