Çocuklarda iştah artışı neden olur? Riskli midir?

Aileler, çocuklarının beslenme konusunda bazen iştahsızlık ve bazen de iştah artışından muzdarip olabiliyorlar. Ancak dikkat edilmesi gereken çok önemli bir final noktası var. O da obezite. İşte iştah artışına burada çok dikkat edilmeli. Çünkü, obezite önemli sağlık sorunlarını da beraberinde getiriyor. Çocuğunuzda iştah artışı varsa ne yapmalısınız? Hangi durumlarda iştahta artış görülür? Bu durum risk doğurur mu? Birçok merak edilen soruyu Ataşehir Florence Nightingale Hastanesi’nden Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Esra Polat yanıtladı.

ÇOCUKLARDA İŞTAH ARTIŞI NEDEN OLUR?

Ailevi nedenler iştah artışındaki önemli nedenler arasındadır. Yüksek karbonhidrat ve fast-food tüketimi, ambalajlı gıdalar, katkılı gıdaların tüketilmesi sıklıkla hormonal dengeyi bozar ve çocuklarda iştah artışına neden olur. Sağlıklı ve dengeli beslenmek burada çok önemlidir. Beslenmenin düzenlenmesinde protein kaynaklarının doğru seçilmesi ve lif yönünden zengin beslenmek altın kural olarak karşımıza çıkıyor. Unutmayalım ki; an­ne ve babanın her iki­si birden şişman ise çocuklarında obezite görülme ihtimali % 80 iken, ebeveynlerden sadece biri şişman olduğunda çocuğu­nun obez olma ihti­mali %40’a düşüyor. Alınan enerji ile harcanan enerji arasındaki fark eğer fazla olur ise bu durum kilo artışına sebep oluyor. Çocuklarımızı aktivitelere ve spor faaliyetlerine dâhil etmemiz çok önemli. Motivasyon oluşturması, devamlılığın sağlanabilmesi içinse bütün aile spor aktivitelerine katılmalı. Çocuklar için en önemli rol modeller ise ebeveynlerdir.

ÇOCUKLARDA İŞTAH ARTIŞI NE ZAMAN GÖRÜLÜR?

Beslenmede öğün sayısı ve alınan besin maddelerinin içeriği son derece önemlidir. Beslenmenin sıklığının azalması, bir veya iki öğün yemek yeme ve yiyeceklerin yüksek kalori içermesi, karbonhidrat ve yağdan zengin olması kilo alma riskini artırır. Süpermarket diyeti dediğimiz çikolata, gofret, patates kızartması gibi maddeler şişman­lığın oluşmasında önemli rol oynar. Bu şekilde beslenen çocukların sıklıkla iştahı artar ve bu durum içinden çıkılması gereken bir kısır döngü haline gelir.

İŞTAH ARTIŞI OLDUĞUNDA NELERE DİKKAT EDİLMELİ?

İştahlı bir çocuğunuz varsa doktorunuzun gözetiminde gelişimini ve büyüme eğrilerini takip edin. Kilo alımı normal ve metabolizma hızı iyi ise yakın gözlemde kalın. Ancak kilo almaya başlar ise bebekler için; porsiyonlarınızı küçük tutun, bol taze meyve ve sebzeye alıştırın, gece beslenmelerinden uzak durun, bol su tüketmesini sağlayın. Makarna, pilav, hamur işleri ve patates gibi nişasta içeriği yüksek besinleri geç tanıştırın. Hatta mümkünse tanıştırmayın. Onunla parkta ve ev içerinde yüksek enerjili aktivitelerde bulunmaya çalışın. Beslenme düzenini korumak için her şeyi çocuğunuzdan beklemeyin ve çocuğunuza yardımcı olun. Özellikle evde; sağlıklı beslenme önerilerini konuşun, sağlıklı besinler sunun. Yemeğini evde hazırlayın. Okuldaki tabldot yemekler ve belirli günler hariç ev dışında yemek yememesine dikkat edin. Az kalorili, bol sulu yemekler hazırlayın. Karbonhidrat ve yağları kısıtlayın. Evde paketli gıda bulundurmayın. Tüketmesini istemediğiniz yiyecekleri onun yanında tüketmeyin ve örnek olun. Yemekleri yavaş yavaş ve uzun çiğneyerek yemesini sağlayın, tabağına az miktarda yemek koyun. Tekrar isterse sebze yemeklerinden alabileceğini söyleyin. Yemeğini bitirmesi için ısrar etmeyin. Gece yatmadan önce bir şeyler yemesine izin vermeyin. Salatalar, sebzeli yemekler, meyve salatası gibi alternatifler üretin. Gözünün görebildiği yerlere meyve ve sebze bırakın. Mutfakta masanın üzerinde daima sağlıklı atıştırmalıklar olsun. Çikolata, şeker ve yemeklerle ödüllendirmeyin. Çocuğunuzu rahatsız etmeden tartısını takip edin. Kilo alımında artış fark ediyorsanız çocuk doktorunuzdan ve diyetisyenden yardım alın. Dışarıda ise; karnı aç iken market ve yemekle ilgili yerlerde fazla dolaşmayın. Market alışverişinize katılıyorsa, markete gitmeden önce karnını doyurun ve alacaklarınız konusunda önceden bilgi verin ve asla taviz vermeyin.

ÇOCUKLUK ÇAĞINDA OBEZİTEYE DİKKAT!

Obezite; vücutta yağ dokusunun aşırı miktarda olması veya yağ miktarının vücut kütlesine oranının artmasıdır. Çocukluk döneminde obezite önemli bir sağlık sorunudur. Erişkin dönemde obez olanların 1/3’ünde obezite çocuk­luk çağında başlamıştır. Obezite hormonal bozukluklara bağlı olarak görülebilir.