Hıdırellez nedir, ne zaman kutlanır? Hıdırellez'de neler yapılır? Hıdırellez ritüelleri

Türk dünyasında kutlanan baharın ve yazın gelmesini simgeleyen mevsimlik bayramlardan biri olan Hıdırellez bayramı, Hızır ve İlyas'ın yeryüzünde buluştukları gün olarak düşünülür ve kutlanır... 

Hıdırellez ne zaman?

Türkiye'de Hıdrellez Bayramı 5 Mayıs'ı 6 Mayıs'a bağlayan gece kutlanır. Bolluğa kavuşturan, zorluklarda yardımcı olan ve kötüleri cezalandıran Hızır'ın İlyas Peygamber ile bir araya geldikleri günde dileklerin onlar tarafından gerçekleştirileceğine inanılır. Bu yüzden çeşitli Hıdırellez dilekleri için birkaç farklı türde ritüel bulunmaktadır. Bunlardan bazıları; Çanakkale'de akşam vakitlerinde gül ağacının altına fasulye gömülmesidir. Eğer fasulye sabaha kadar yeşerir ise dileğin gerçekleşeceğine inanılır. Bursa'da ise Hıdırellez'de gül ağacının altına para dolu çanta konur ve herkes kendi parasını cüzdanında taşır. Bunun bereket ve bolluk getirdiğine inanılmaktadır.

Hıdırellez bayramında neler yapılır?

Hıdırellez kutlamaları genellikle yeşillik bölgelerde doğa içerisinde yapılır. Baharın gelişi ile kutlanır ve genellikle taze kuzu eti ve kuzu ciğeri yenir. Kuzu eti yiyerek daha sağlıklı olunacağına inanılır. Kırlardan çiçekler ve otlar toplanarak suya atılır ve bu su ile 2 gün boyunca yüz yıkanır. Bu suyun cilde faydalı olacağına inanılır. Yiyecek kaplarının ve para keselerinin ağızları açık bırakılır. Ev, araba isteyen kişiler o gece gül ağacını altına istediklerinin kağıttan bir modelini yaparlarsa Hızır'ın isteklerine yardım edeceğine ve gerçekleştireceğine inanılır. Çimlerde oturulup, ateş yakılır, ateş üstünden atlanır, dualar edilir ve dilek dilenir. Dilekler kırmızı kurdeleler ile bir ağaca sıkıca bağlanır.

Hıdırellez ritüelleri neler?

• Hıdırellez gelenekleri arasında; saflığın rengi olan beyaz bir elbise giyilmesi de vardır. Hıdırellez günü birçok kişi saflığı ve temizliği temsil ettiğinden ötürü beyaz giyer. Gün doğmadan önce yeşilliğin bol olduğu çimenlik alanlara gidilerek burada oturulur. Kutlamalar genellikle yeşillik ve ağaçlık alanlarda, su kenarlarında, bir türbe veya yatırın yanında yapılır. Bu nedenle bu tür yerlere hıdırlık da denir.
  
  
• Deniz suyu bereket için evin etrafına serpilir.
  
  
• Bolca dua okunur ve kurban kesilir. Sadaka verme ve oruç tutma adetleri vardır.
  
  
•  Bekarlar da düşünülmüştür. Bekarların kısmetinin açılması için tören yapılır. Bahtının açılmasını isteyen genç kızlar yüzük ve küpe gibi eşyalarını çömleğe atarlar. Çömleğin üzerine bir miktar su eklenerek üstü kapatılır.
  
  
• Hıdırellez'in olmazsa olmazlarından biri de ateş üzerinden atlamaktır. Bereket için ateş üzerinden 3 kez atlanır aynı zamanda bu esnada bir dilek dilenir ve dileğin gerçekleşeceğine inanılır.
  
  
• Çimlerde yuvarlanma da Hıdırellez günü yapılan aktivitelerden biridir.
  
  
• Yoğurt çalınır fakat maya konulmaz. Maya konulmadan yoğurt tutarsa Hızır gelmiş demektir. Yoğurdun üzerine nazar değmesin diye birkaç tutam çörek otu serpiştirilir.
  
  
• Hıdırellez günü kuzu kesilir.
  
  
•  Deniz kenarınan 41 adet taş toplanır ve bu taşlar 1 yıl boyunca evde saklanır. Bir sonraki bayramda taşlar suya atılır ve yerine yenileri toplanır.