Kulaklar kuru kalsın

Yazı: Gülru İncu

Yazın deniz ve havuz çocuklar için vazgeçilmez ama bu masum eğlence zaman zaman bazı hastalıkları da beraberinde getiriyor. Sıcağa bağlı isilik, pişikler artıyor, idrar yolu, mide-bağırsak enfeksiyonlarına ve özellikle kulak rahatsızlıklarına daha sık rastlanıyor. Emsey Hospital’dan Kulak Burun Boğaz Uzmanı Prof. Dr. Suat Turgut, suda çok uzun süre vakit geçiren çocukların kulağına su kaçabildiğini ve suda bulunan bakterilerin iltihaba neden olabildiğini söylüyor. Bunun sonucunda kulak içinde kaşıntı, tıkanıklık ve ağrı, kimi zaman da ateş görülebiliyor. Kulak yoluna giren suyun normal şartlarda kendiliğinden çıktığını belirten Prof. Dr. Turgut, fazla veya az su kaçması gibi bir ayrım olmadığını vurguluyor. Kulağa kaçan su, kulak zarı delik olan ve kronik orta kulak iltihabı yaşayanlar için risk oluşturuyor. Bu kişilerde kulak yoluna giren su, delik olan zardan geçerek doğrudan orta kulağa geçiyor ve orta kulaktaki zarlar yoluyla da iç kulağı etkiliyor. Orta kulağa geçen su içerdiği klor, tuz veya mikroplar yoluyla orta kulak mukozasını tahriş ederek iltihaba ve bunun sonucu olarak da iltihaplı kulak akıntısına yol açıyor, işitme azalabiliyor. Kulak iltihabı kronikleşerek iç kulağı ve denge organını da etkileyebiliyor. Tedavi edilmez ve kronikleşirse ileri vakalarda menenjit ve yüz felci gibi komplikasyonlara yol açabiliyor.

Tedavi, orta kulaktaki iltihabın doğal yolla temizlenmesini sağlamaya yönelik oluyor. Burun ve östaki borusunun açılmasını sağlayan ilaçlar veriliyor.

Ağrı uykudan uyandırıyor 
Orta kulak iltihabının en önemli belirtisi kulak ağrısı... Hastalığın akut döneminde ağrı çok şiddetli oluyor. Çocuklarda uykudan uyandıracak şiddette ağrılar görülebiliyor. Ağrıya ateş de eşlik edebiliyor. Orta kulağın iltihapla dolmasına bağlı olarak, işitmede azalma yaşanıyor. Ağrı, orta kulaktaki iltihabın kulak zarını şişirip germesine bağlı oluyor. Gerginlik arttıkça ağrı zirve yapıyor. Bu dönemde, kulak zarı iltihabın baskısıyla deliniyor ve kulak yolundan kanlı iltihap akmaya başlıyor. Kulak zarında gerilme bittiğinde ağrı tamamen kayboluyor ve bu aşamada belirgin olarak kulak akıntısı görülüyor. Yüzmeye başlayan çocukların genel bir sağlık taramasının yanı sıra kulak muayenesinden de geçmesi öneriliyor. Risk taşıyan çocuklar için kulak tıpası kullanmak bir çözüm olabiliyor.

Orta kulak temizlenmeli 
Tedavi, orta kulaktaki iltihabın doğal yolla temizlenmesini sağlamaya yönelik oluyor. Burun ve östaki borusunun açılmasını sağlayan ilaçlar veriliyor. Burun açıcı spreyler, antibiyotikler, ağrı kesiciler, burun içi ve orta kulaktaki ödemi çözücü ilaçlar hastalığın iyileşmesine yardımcı oluyor. Ağrının şiddetli olduğu dönemde kulak zarının cerrahi olarak çizilmesi de kulak zarı deliklerini önlüyor. Orta kulak enfeksiyonları burun ve geniz yoluyla orta kulağa yayıldığı için bu tür enfeksiyonlarda dikkatli olmak gerekiyor. Bu dönemde çocukların ve bebeklerin yeterli istirahat etmesi ve doğru beslenmesini sağlamak, sigara dumanından uzak tutmak önem taşıyor. 

Dış kulağa da dikkat! 
Dış kulak yolu ‘serumen’ adı verilen bir salgı üreterek mikroplara karşı koruyucu bir tabaka oluşturuyor. aile hastanesi Kulak Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Mustafa Bilazer, çocukların uzun süre suya maruz kalmaları halinde bu tabakanın zarar gördüğünü ve enfeksiyonlara davetiye çıkardığını söylüyor. dış kulak yolu enfeksiyonlarda ağrıyı önlemek ve doğru ilaç tedavisini uygulamak için en kısa sürede bir doktora başvurmak gerekiyor. dış kulak yolu enfeksiyonundan korunmak için öncelikle çocukların suda geçirdiği zamanın kontrol edilmesi önemli. 

Denizi tercih edin 
Havuz suyunun deniz suyundan daha fazla dikkat gerektirdiğini belirten Dr. Bilazer, “temizlik için kullanılan ilaçlar ve aynı anda birçok kişinin kullanımında olması nedeniyle havuz dış kulak yolu enfeksiyonları açısından çok daha riskli. denizi tercih edin ancak temiz olduğundan emin olun” diyor. Dr. Bilazer, sık sık dış kulak yolu enfeksiyonu olan çocukların kulaklarını korumak için, denize ya da havuza girerken silikon kulak tıkacı veya vazelin sürülmüş pamuk takması gerektiğini belirtiyor. 

Nasıl bir yapı?
Okul öncesi dönemdeki çocuklar ile süt çocukları orta kulak enfeksiyonuna daha yatkın oluyor. çocuğu olan herkesin en az bir kez karşılaştığı orta kulak iltihabı, bu organı iyi tanımayı gerektiriyor. orta kulakta; kulak zarı ile iç kulak arası köprü görevi gören örs, üzengi ve çekiç adı verilen üç adet kemikcik bulunuyor. Prof. Dr. Suat Turgut, orta kulağın normalde hava ile dolu olduğunu, bu üç kemiğin ve buna bağlı kulak zarının bu hava boşluğuna doğru hareket ettiğini söylüyor. iltihaplanma ise bu boşluğu döşeyen iç örtünün şişmesi, orta kulağın sıvıyla dolmasıyla oluşuyor. bu durumda, orta kulağı havalandıran östaki borusu da tıkanıyor. orta kulaktaki hava, yerini iltihaplı sıvıya bırakıyor ve buna bağlı olarak hastalık şikayetleri ortaya çıkıyor. 

Grip ile tetikleniyor 
Orta kulak iltihabı, genellikle burun ve geniz kaynaklı olarak, aşağıdan yukarı giden enfeksiyon şeklinde oluşuyor. burun ve genizdeki iltihaplar, östaki borusu yoluyla orta kulağa ulaşıyor. normalde kapalı olan östaki borusu, yutkunma sırasında burun ve genizde artan basınçla açılıyor. sürekli emme, yutkunma ve yüksek volümlü basınçla sümkürme genizdeki enfeksiyonun orta kulağa ulaşmasını kolaylaştırıyor. Prof. Dr. Suat Turgut, orta kulak iltihabının genellikle nezle, gribal enfeksiyon, sinüzit veya üst solunum yolu enfeksiyonun ardından ortaya çıktığını vurguluyor.