Lösemiyle ilgili bilinmesi gerekenler
Toplumda kan kanseri olarak bilinen lösemi, kemik iliğinde bulunan kan hücre öncüllerinin, anormal üretilmesi ve kontrol dışı çoğalması ile ortaya çıkan, dolayısıyla kanı ve tüm organları etkileyen bir kanser türü.
Hisar Intercontinental Hospital Hematoloji Bölümü Uzmanı Prof. Dr. Ayşen Timurağaoğlu, löseminin teşhis ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Belirtilerin farkında olun!
Lösemi hastalığının belirtileri, hastalığın yavaş (kronik lösemiler) veya hızlı (akut lösemiler) seyirli olmasına göre değişmektedir. Kronik lösemiler çoğunlukla belirti vermeyip rutin kan testlerinde tespit edilebilir. Daha nadiren dalak büyümesi nedeniyle karnın sol kesiminde ağrı, çabuk doyma, gece terlemesi, kilo kaybı, koltuk altı, kasık, boyun gibi bölgelerde şişlikler görülebilmektedir. Kronik lösemilerin seyri yıllar, hatta on yıllarla belirlenir. Akut lösemilerde ise normal kan hücrelerinin yapımı etkileneceği için sıklıkla halsizlik, çabuk yorulma, diş eti, burun kanaması, vücutta morluklar, düşmeyen ateş, kemik ve eklem ağrıları olabilir ve hastalar bu yakınmaların bir veya birkaçı nedeniyle hekime başvurur. Akut lösemilerde seyir çok hızlı olup, bu şikayetler günler içinde ortaya çıkar ve artar. Bu nedenle kronik lösemilerde her zaman tedavi gerekmeyebilir ancak akut lösemiler için bu söz konusu olmayıp, en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır aksi taktirde ölümle sonuçlanır.
Çevresel faktörler lösemiyi tetikleyebiliyor!
Lösemiye neden olan sebepler bilinmemekle beraber lösemi gelişme riskini artırabilecek birçok faktör bulunmakta. Bu faktörlerden başlıca olanları;
- Yüksek düzeyde radyasyona maruz kalmak,
- Benzen ve formaldehit gibi sanayide kullanılan kimyasallar,
- Daha önce bir başka kanser nedeniyle kemoterapi veya radyoterapi almış olmak,
- Sigara içmek,
- Bazı genetik hastalıkların varlığı,
- Ailede lösemi veya bir başka kanser hastalığının varlığı,
- Miyelodisplastik sendrom, myeloproliferatif hastalıklar (bazı kronik lösemilerde dahil), aplastik anemi gibi bazı kan hastalıkları teşhisi konulan kişiler lösemi riski altında olabilmektedir.
İyileşme oranı
Lösemi, tıbbın geliştirmiş olduğu ileri tedavi yöntemleri sayesinde tedavi edilebilir bir kanser türü haline geldi. Özellikle kemik iliği nakli, lösemi hastalığında şifa elde etmenin önemli yollarından.
Lösemi hastalığında bağışlanan her kan hayati önem taşıyor
Lösemi hastalarında tedavi sürecinde hastaların çok sayıda kırmızı kan (eritrosit süspansiyonu), beyaz kan (trombosit) ve plasma gibi kan ürünlerine ihtiyacı olabilmekte. Yeterli kan sağlanamaması hastayı kaybetmeye neden olabilir. Bu nedenle yapılacak olan kan bağışı, ilaçlar kadar hayati önem taşıyor ve sürecin daha sağlıklı ilerlenmesini sağlıyor.
Beslenmeye özen gösterilmeli
Lösemi hastalığının ölümle sonuçlanmasının en önemli nedeni enfeksiyonlar ve kanama. Enfeksiyonlar hastanın kendi vücudunda bulunan bakterilerden kaynaklanmakla beraber bulunduğu ortamdan, gıdalardan da geçebiliyor. Bu nedenle vücut temizliğine, kullanılan eşyaların, gıdaların ve hastanın bulunduğu ortamın temizliğine son derece dikkat edilmeli.