Cevabı da oldukça zor gibi gözüküyor. Kime ve neye göre? Modacılara göre mi, yoksa sağlıkçılara göre mi? Ama ben kendimi güzel ve sağlıklı hissediyorum diye hiç aklınızdan geçmiyor mu? Yoksa aynaya bakınca kendinize hayıflanıyor musunuz? Kilolar dengeli mi yayılmış, yoksa belli bir bölgede mi toplanmış? Sürekli her yayın organında ya da sosyal medyada kilolar ile ilgili yazılar makaleler çıkıyor ve siz bunları okumaktan yoruluyor musunuz?
Sürekli böylesi bir bombardımanın saldırısı karşısında kilolu olmak belki de biraz da acı veriyor. Anlıyorum. Dünya nüfusunun büyük bir çoğunluğu bu ikilem içerisinde hayatlarını mutsuzluk içerisinde geçiriyor. Yapılan istatistikler bize İnternette en çok tıklanan konulardan birinin şişmanlık ve kilo vermek ile ilgili olduğunu gösteriyor. Ben de bu istatistikleri değerlendirip ilk blog konumu bunun üzerinden yazmaya karar verdim.
Şişmanlık konusunda çalışan pek çok meslek var. Bunların başını sağlık profesyonelleri çekiyor. Hekimler, diyet uzmanları, psikologlar, hemşireler ve diğerleri işin içindeler. Ama bir o kadar da başka meslek işin içerisine girmiş; spor eğitmenleri, ilaç endüstrisi, gıda endüstrisi, moda endüstrisi ve en sonunda yeni yükselen meslek kişisel gelişimci koçlar ve benzeri isimli diğer kişiler. Çünkü pasta çok büyük! Herkes bu alanın bir ucundan tutuyor, kimi çok ünlü oluyor, kimisi de sıradan bir şekilde işin içinde. Ama önemli olan sonuç şu ki, herkes para kazanıyor.
Bir sağlıkçı olarak bir kişinin kilosu ile ilgili olarak yaptığımız ilk değerlendirme “Beden Kitle Endeksi”. Bunun için kişinin boyunun karesini metre cinsinden alıyorsunuz ve ağırlığını kilogram cinsinden bu değere bölüyorsunuz. Bir örnek hesap yapacak olursak: 70 kglık bir kişinin boyu 174 cm olsun. Önce boyunun karesini metre cinsinden alalım: 1,74X1,74=3,02 değerini buluruz. Şimdi ağırlığı bu değere bölelim: 70:3,02=23 değerini buluruz. Eeeee ne olacak bir değer elimize geldi. İş buradan sonra başlıyor. Bu değerin değerlendirilmesi! Eğer bu değer 20 ile 25 arasında ise ideal kilodasınız demektir. Eğer üzerinde ise kilolu, eğer altında ise de zayıfsınız demektir.
Şimdi bu sonuca göre önemli olan ideal kiloya ulaşmak. Bunun için ulaşmak istediğiniz vücut kitle değeri ile boyunuzun metre cinsinden karesini çarparsanız, ideal kilonuzu bulabilirsiniz. Bundan sonrası için iş size kalıyor. Kilo vermek ya da almak için iradeniz, ilgileriniz, zevkleriniz ve daha pek çok parametrenin bir araya gelmesi ile kendinize has bir yöntem geliştirmeniz şart.
Eğer sağlamcı bir kişi iseniz ve her şeyi belli laboratuvar değerlerine göre yapmaktan hoşlanıyorsanız, o zaman bir hekim ve diyet uzmanı ile birlikte yürütebilirsiniz. Yok ben sadece bu işi dış görünüşe göre halledip, çevremde dönüp duran sürekli bombardıman halinde gelen bir kısmı da kirli olan internetteki bilgilerle yapacağım diyorsanız, o zaman bazı yanlışları da hayatınıza sokacaksınız demektir.
Şimdi piyasada şişmanlık ve zayıflama işine girmiş, iki kitap okuyup kendince doğrular ve inançlar geliştirmiş o kadar çok kişi var ki, inanamazsınız. Bu kişiler hiçbir bilimsel dayanağı olmadan sizlere geliştirdikleri mucize formülleri satmaya çalışıyorlar. Sanmayın ki, bu sadece bizim ülkemizde böyle. Dünyanın neresine giderseniz gidin bu kişiler var ve bu kişileri ya da yaptıkları işler hakkında Google amcaya sorduğunuz anda karşınıza bir dolu sayfa açılıveriyor.
Ancak zayıflamak için yapılması gereken olmazsa olmaz kural şudur; bedeninize giren enerji miktarı ile çıkan enerji miktarı arasında yaktığınız enerji adına bir fark yaratmalısınız. Bunu nasıl sağlarsınız? İki temel kural var:
1: Enerji alımını kısıtlayacaksınız, yani kısacası diyet yapacaksınız!
2: Enerji yakmayı artıracaksınız, yani basitçe günlük aktivitenizi arttıracaksınız!
Bunu yaparken her iki aşama için de bu işi bilimsel temeller üzerinden yapan bir profesyonelle çalışmak sizin yararınıza olacaktır. Yani diyet ve enerji kısıtlama işini sağlık bilimleri konusunda etik değerlere sahip eğitim almış ve bilimsel makaleleri takip eden bir hekim, diyet uzmanı ortaklığı ile çalışmak, enerji yakma konusunda da spor ve fiziksel aktivite konusunda profesyonel eğitim almış spor eğitmeni ile çalışmak! Şimdi ben bu makaleyi yazarken, internette gezinip pek çok konuda aramalar yaptım ve gördüm ki, hiçbir eğitimi olmaksızın size ama diyet ama fiziksel aktivite konusunda ipuçları vereceğini söyleyen kişiler çok aldatmacalı sayfalar açmışlar. Hekim ve diyet uzmanları çalıştıkları yerde diplomalarını asmak zorundalar, o yüzden diploma konusunda bir sorunumuz yok. Ancak spor eğitmeni, diyet danışmanı, kilo danışmanı vs. vs. diye ya da adını ilk kez duyduğum o kadar çok meslek gördüm ki, ama anladığım bu kişiler kendilerini danışman sınıfına sokmuşlar, çok şaşırdım. Şuradan size naçizane önerim; lütfen gittiğiniz, danıştığınız ya da fikir alışverişinde bulunduğunuz kişilerden diploma ya da geçerli sertifikasını görün ya da isteyin. Hele entelektüel sermayenin değersizleştiği, sağdan soldan duyduğu bölük pörçük bilgileri allayıp pullayan kişinin insan sağlığı gibi önemli bir konuda ahkam kesmesine izin vermemeniz.
Evet, kilo ve zayıflama işi çok zor ve karmaşık bir konu! Çok nedenli ve bu nedenlerin çokluğu yüzünden de çok sonuçlu bir durum. Bu ne demek diye soruyor musunuz? Hemen kısaca açıklayıvereyim. Şişmanlamanın çok nedeni var! İş böyle olunca da çok da sonucu ve tedavi ya da zayıflama yaklaşımı var. Demek ki bu kadar çok nedeni ve giderilme yolu olan durumda ne yapacağız? İşte burada ortaya multi-disipliner bir yaklaşımın gerekliliği ortaya çıkıyor. Bu konuya çok nedenli ve çok sonuçlu bakabilen ve çok seçeneği bir arada sunabilen bir yaklaşım ile çalışan kişilerden danışmanlık almanız ikinci önemli bir konu!
Eh iş kilo sorunlarına gelince yazmanın ucu bucağı yok. O yüzden size bu ilk yazıda en önemli iki ipucunu verdim. Ancak kilo sorunları ile ilgili olarak bu okuduğunuz ne ilk ne de son yazı olacak. Bu köşede şişmanlık, kilo sorunları konusunda daha çok yazı yazmayı planlıyorum. Takipte kalın dostlar!
Dr. Levent Buda
Homeopati - İntegratif Tıp Klasik Homeopati Derneği YK Üyesi