Tatile gidiyorum

Butik otele mi gitsek, ev mi kiralasak, büyük otellerde sosyal mesafeyi nasıl korusak? Bu yaz aklımızda yüzlerce soruyla birlikte tatil planı yapmak epey zor. Ancak her nereye giderseniz gidin maske takmak, hatta sıcak havalar nedeniyle maskeyi sık sık değiştirmek ve elbette ki el temizliğine dikkat etmek hafifletilmesi büyük hata olacak kurallar arasında. Rezervasyon yaptırmadan önce ve sonrasında hem kendiniz hem de aileniz için nelere dikkat etmeniz gerektiğini Prof. Dr. İftahar Köksal, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Köşeli ve Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Öner Dikensoy’un bilgileri ışığında sıraladık…

1- NEREYE GİTMELİ?
İkinci dalga ihtimaline karşı tıpkı şehir hayatında olduğu gibi, tatil yerlerinde de ilk kural sosyal mesafe. Otele ya da yazlığa fark etmez; kalabalıktan kaçınmanız ve daha az insanın olabileceği sakin ortamları tercih etmeniz gerekiyor. Nerede olursanız olun denize gireceğiniz sahilin mavi bayraklı ya da temiz olduğundan da emin olmanız gerekiyor. Rezervasyon yaptırmadan önce işletmedeki tüm önlemleri, özellikle çocuğunuz varsa konaklayacağınız yerin bebek/çocuk dostu olup olmadığını öğrenmeniz şart. Tüm bunların yanı sıra tatile giderken uçak ve otobüs gibi toplu taşıma araçları yerine kendinize ait aracınızla gitmeniz virüsün bulaşma riskini düşürüyor.

2- DENİZ Mİ, HAVUZ MU?
Birçok uzman havuzdaki klor faktörünün virüsün bulaşmasını engellediğini söylese de bu denli bir klor oranı, özellikle çocuklar için faydalı değil. Bu nedenle otellerde ortak kullanılan havuzlar yerine, denizi tercih etmek yüzmek için daha güvenilir bir yol. Dışkının bulaşıcılığı konusunda henüz net bir araştırma bulunmuyor fakat virüsün vücuda girdikten sonra birkaç hafta daha dışkı yoluyla atıldığını da hatırlatmakta fayda var.

3- ORTAK ALANLARDA NASIL KORUNABİLİRİM?
Tatile gittiğinizde restoran, plaj, kafe ya da tuvalet gibi riskin en yüksek olduğu ortak alanlarda maske kullanımı ve el yıkamak büyük önem taşıyor. Sıcak havalarda maske daha çok nemlendiği ve daha fazla bakteri ürettiği için maskenizi gün içinde değiştirmeyi ihmal etmeyin. Yemekten önce ve sonra, ortak kullanım malzemelerine temas ettiğinizde; doğru teknikle ellerinizi 20 saniye boyunca yıkamanız gerekiyor. Peki, tatilde eldiven kullanmalı mısınız? Prof. Dr. İftahar Köksal: “Eller terledikçe eldivenlerin içi ıslanıyor ve bakteriler ile mantarlar faaliyete geçiyor. Eldiven diğer mevsimlerin yanı sıra yaz mevsiminde de takılmamalı. Eller sık sık su ve sabunla yıkanmalı ya da el dezenfektanı ile kolonya gibi antiseptiklerle ovulmalı. Elleri çevreye değdirmekten mümkün olduğunca kaçınılmalı” uyarısında bulunuyor.

4- GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ RİSK OLUŞTURUYOR MU?
Yalnızca tatilde değil, yaz ayları boyunca güneş gözlüğü kullanıyoruz. Çoğu kişi gözlüğün virüse karşı koruma kalkanı görevi gördüğünü düşünse de Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Öner Dikensoy, güneş gözlüklerinin bir yandan virüsün gözlerden bulaşmasına engel olabildiğini; ancak diğer yandan da gözlüğün gerektiği şekilde dezenfekte edilmediği durumlarda buluşma riskini artırdığını söylüyor. Yine de güneş gözlüğünün yayılma hızını artırdığına dair herhangi bir kanıt bulunmuyor.

5- GÜNEŞLENMEK VİRÜSÜN ETKİSİNİ AZALTIR MI?
Virüsün ilk görülmeye başlandığı günlerden bu yana, yaz aylarında etkisinin azalacağı ön görülüyordu. Ancak Covid-19 diğer solunum yolu virüslerinden farklı özellikler sergilediği için; sıcak havalara rağmen bulaşma riski devam ediyor. Virüsle bir bağı olmasa da uzun zamandır evde kaldığımız için D vitamini ihtiyacınızı karşılamak için tatilde güneşten faydalanabilirsiniz. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Elif Köşeli Şahin özellikle çocukların D vitamini ihtiyacının altını çizerek: “Sabah ve akşamüstü saatlerinde ise güneş ışınlarının fazla eğimli gelmesi nedeniyle güneşten yeterince faydalanmak mümkün olmuyor. Güneşlenmek için özellikle 10.30-11.00 veya 14.00-15.00 saatleri arasını seçebilirsiniz” diyor.

Yazı: Simay Engür