Tiroid bezi ve hormonları vücutta ne işe yarar?

Tiroid beziniz boynunuzdaki “Adem elması” tabir edilen çıkıntının hemen altında ve nefes borusunun önünde bulunur.

02.11.2017 09:00

“Lob” adı verilen iki kanadı ile adeta bir kelebeği andıran bu bezin görevi tiroid hormonunu yapmak, depolamak ve kan dolaşımına vermektir. Hammaddesi tuz, içme suyu ya da besinlerle alınan “iyot” olan tiroid hormonu vücudunuzdaki bütün hücreler üzerinde etkili olup bedensel fonksiyonların kontrolünde önemli rol oynar. Eğer kanınızdaki tiroid hormonu miktarı az ise vücudunuz yavaşlar. Bu duruma hipotiroidi denir. Eğer kanınızdaki tiroid hormonu miktarı fazla ise vücudunuz hızlı çalışır. Bu duruma da hipertiroidi adı verilir. Tiroid bezinizin ürettiği tiroid hormonu miktarı “hipofiz” adı verilen bir diğer bez ile beynin “hipotalamus” olarak bilinen bir bölgesi tarafından ayarlanır. Bu ayar sisteminin çalışma prensibini oda ısısını kontrol eden bir klimadakine benzetebiliriz. Örneğin, klimanın içindeki termometre oda ısısını nasıl ölçüyorsa hipofiz beziniz de devamlı olarak kanınızdaki tiroid hormonu miktarını ölçer. Eğer yeterli tiroid hormonu yok ise (yani oda sıcaklığı düşükse) hipofiz bezi “sıcaklığı arttırmak” için devreye girer. Bunu da salgıladığı “Tiroid Uyarıcı Hormon (TSH)” miktarını arttırarak sağlar. TSH da tiroid bezinizi daha fazla hormon yapmaya sevk ederek kandaki tiroid hormonu düzeyini yeniden normale getirir. Bu sağlandıktan sonra (yani oda sıcaklığı arzu edilen dereceye ulaşınca) hipofiz bezi TSH yapımını azaltarak tekrar normale döndürür.

TİROİD BEZİ ALINIRSA?
Tiroid bezinin alınması durumunda bedensel fonksiyonlarınızdaki yavaşlama nedeniyle kendinizi yorgun hatta depresyonda gibi hissetmeye başlayabilir ya da aşağıdaki belirtileri gösteriyor olabilirsiniz. Tiroid bezi alınan bir insan hayat boyu hap şeklinde tiroid hormonu almak zorundadır.

• Kilo verememe ya da kilo alma
• Halsizlik, yorgunluk, uyku hali
• Ellerde ve yüzde şişlik
• Ciltte kuruma, solukluk, kaşıntı
• Çabuk üşüme (soğuğa tahammülsüzlük)
• Saç tellerinde kabalaşma ya da saç dökülmesi
• Seste kabalaşma
• Kabızlık
• Guatr
• Unutkanlık
• Konsantrasyon ve algılama güçlüğü
• Kol ve bacaklarda ağrı, kramp
• Adet düzensizliği
• Kısırlık, tekrarlayan düşükler
• Cinsel isteksizlik
• Yüksek kolesterol
• İşitmede azalma
• Vücut ısısında düşme
• Nabız hızında yavaşlama

* Pozitif dergisinden alınmıştır.