Toksik bir anneniz olduğunun 9 işareti
Annenizle ilişkinizden her daim ateş mi çıkıyor? Annenizin çoğu zaman tutarsız davranışlarına anlam veremiyor olabilirsiniz. Büyük ihtimal bunun altında tek bir neden yatıyor; toksik anne krizi... Peki, toksik anneler kendini nasıl belli eder? Belirtileri nelerdir? İşte yanıtı...
Güvenli ve sevgi dolu bir ailede büyümek herkesin hak ettiği bir şeydir. Ama maalesef herkesin alabileceği bir şey değil. Çoğu zaman çocuklar kendilerini ebeveyn olmak için gerekli donanıma sahip olmayan kişilerin bakımı altında bulurlar; bu da sağlıklı ilişkiler yerine ev içinde toksik dinamikler yaratır. Aynı dinamikler genellikle yetişkinlikte de etkili olur. Peki toksik bir anneye sahip olmak gerçekte ne anlama geliyor? Görüşlerini ve rehberliklerini almak için ruh sağlığı uzmanlarına danıştık. Neyin gerçek toksisite sayıldığı ve bilmeniz gereken uyarı işaretleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için okumaya devam edebilirsiniz.
TOKSİK ANNE NEDİR?
Toksik bir annenin belirtilerini tanımak için öncelikle bunun tam olarak ne olduğunu anlamalısınız.
Beverly Hills'li psikiyatrist ve yazar Carole Lieberman, "toksik bir anne" genellikle "arzularını veya ihtiyaçlarını çocuğunun önüne koyan kişidir" diyor.
PsyD'den lisanslı klinik psikolog Maya Weir ise şöyle diyor, "Bu kişi, kendi kendine yeten ve olgunlaşmamış bir anne ve sonuç olarak çocuğunun yanında olamıyor, hatta çocuğunun kim olduğunu ve neye ihtiyacı olabileceğini bile göremiyor."
TOKSİK ANNELER ÇOCUKLARINI NASIL ETKİLİYOR?
Toksik anneler sadece pasif olarak bencil değildir. Lisanslı aile ve evlilik terapisti Rachel Goldberg, bunun yerine toksik annenin davranışının "çocuğunun duygusal, psikolojik ve bazen de fiziksel sağlığını olumsuz etkilediğini" açıklıyor.
"İnsanlar toksik bir anneye sahip olduklarından bahsettiklerinde genellikle manipülasyon, kontrol, ihmal veya istismar kalıplarını belirtiyorlar" diyor. "Zamanla bu davranışlar çocuğun özgüvenini, güvenlik duygusunu, dış ilişkilerini ve genel zihinsel sağlığını önemli ölçüde etkileyebilir."
Konuyu biraz daha derinlemesine inceleyen lisanslı evlilik ve aile terapisti Sophie Cress, toksik bir anneye sahip olmanın risklerinin "önemli ve kapsamlı" olduğu konusunda uyarıyor.
"Toksik bir anne, çocuklarıyla olan davranışları ve etkileşimleri sürekli olarak zararlı, manipülatif veya ihmalkar olan, sağlıksız ve çoğu zaman zarar veren bir atmosfer yaratan bir ebeveyndir" diyor. "Bu eylemler, sağlıklı bir ebeveyn-çocuk ilişkisinin doğal gelişimini bozarak çocukta çeşitli duygusal ve psikolojik sorunlara yol açıyor."
Cress'e göre bu sorunlar arasında "düşük özgüven ve öz değer; kronik kaygı, depresyon ve kendi algı ve duygularına güvenmede zorluk; derin bir sevilmezlik duygusu; kimlik karmaşası ve ısrarcı bir yetersizlik duygusu" yer alabilir.
TOKSİK BİR ANNENİN 9 İŞARETİ
1. Sizi sürekli eleştiriyor
Profesyonel klinik danışman Rachel Ann Dine'a göre, toksik bir annenin "en büyük işaretlerinden biri" sürekli olarak aşağılamalar veya ağır eleştirilerin olması diyor.
2. Seni sürekli başkasıyla karşılaştırıyor
Goldberg'e göre toksik bir anne aynı zamanda sizi kardeşleriyle, akranlarıyla ve hatta yabancılarla sürekli karşılaştırmalar yaparak kurnazca küçümseyedebilir.
3. Size asla konuşma sırası vermezler
Toksik bir anne, kendi ihtiyaçlarını çocuğununkilerin önüne koyan kişi olduğundan, kendiniz hakkında konuşmak için fazla zamanınızın olmadığını göreceksiniz.
4. Her zaman duygularınızı göz ardı etmenin yollarını bulur
Konuşma fırsatı bulsanız bile pek faydalı bulmayabilirsiniz. Goldberg, bunun nedeninin toksik bir annenin genellikle "duygusal açıdan müsait olmaması, kayıtsız olması veya çocuğunun duygu ve ihtiyaçlarını önemsememesi" olduğunu açıklıyor.
Örneğin, bir çocuğun okulda zorbalığa uğradığını ve geri dönmekten korktuğunu annesine anlattığını hayal edin.
"Toksik bir anne, 'Hayat zor ve daha güçlü olman gerekiyor; eğer bununla başa çıkamazsan, hayatta mücadele edeceksin' şeklinde tepki verebilir, bu da çocuğun duygularının ve korkularının geçersiz olduğu mesajını verir."
5. Duygusal manipülasyonda ustadır
Suçluluk duygusuna kapılma, pasif-agresif davranış veya mağduru oynama da toksik bir annenin el kitabındaki yaygın taktiklerdir. Goldberg'e göre bunun gibi duygusal manipülasyon, çocuğunun eylemleri ve duyguları üzerinde kontrol sahibi olabilmesinin yollarından sadece biri.
Goldberg şöyle açıklıyor; Örneğin, toksik bir anne şöyle diyebilir: ''En sevdiğin yemeği hazırladım ve şimdi arkadaşlarının yanına gidiyorsun ve beni bu akşam burada yalnız mı bırakıyorsun?'' diyerek duygusal manipülasyon yapar.
6. Tahmin edilemeyen ruh hali değişimleri var
Annenizin değişen ruh halini dikkate almak ilişkinize de ışık tutmanıza yardımcı olabilir.
Profesyonel danışman ve klinik direktörü Michael Anderson, "toksik bir annenin tanımlayıcı özelliklerinden biri, tahmin edilemeyen ve yoğun ruh hali değişimleridir" diyor.
"Bu durumda çocuk, farklı durumlarda nasıl tepki vereceğini söylemekte çok zorlanıyor" diye açıklıyor.
7. Diğer ilişkilerinize karışıyor
Toksik bir annenin bir diğer yaygın belirtisi "çocuklarının ilişkilerine müdahale etme" alışkanlığıdır.
"Bu, sevgiliyle tartışma başlatmak, onu utandırmak, reddetmek veya küçümsemek ya da çiftin arasını açmak için uygunsuz zamanlarda çocuklarından zaman ve ilgi talep etmek şeklinde olabilir" diye öneriyor.
8. Hayatının diğer alanlarında aşırı kontrol sergiliyor
Toksik bir anne sadece çocuğunun kişisel ilişkilerini kontrol etmeye çalışmayabilir. Cress'e göre "en iyinin ne olduğunu bildiğini iddia ederek" kendi kontrolünü meşrulaştırarak, kariyerleri gibi diğer önemli yaşam seçimlerini de aşırı derecede etkilemeye çalışabilir.
"Bu davranış, çocuk büyüdükçe kendi seçimlerini yapamayacağını hissederek sürekli kaygı ve kararsızlığa neden olabilir."
9. Sevgisi koşullu olma eğilimindedir
Koşulsuz sevgi, sağlıklı ebeveyn ilişkilerinin büyük bir bileşenidir. Öte yandan, yaklaşık 15 yıllık deneyime sahip perinatal ruh sağlığı ve travma terapisti LCSW'den Becca Reed, toksik bir annenin sevgisinin genellikle koşullu olduğunu söylüyor.
"Bu genellikle sevginin yalnızca çocuk belirli beklentileri veya davranışları karşıladığında gösterileceği anlamına gelir, bu da değersizlik ve güvensizlik duygularına yol açar" diye açıklıyor.