Uyurken ağızdan salya akması neden olur? Durdurmak için ipuçları

Bebeklerde salya akması yaygındır ve genellikle normal kabul edilir. Bu, yutma yeteneklerinin sınırlı olmasıyla alakalıdır. Yetişkin olsanız bile, tükürüğünüzün istemsizce ağzınızdan aktığını görmüş olabilirsiniz. Yorgun olmanızdan veya uyku pozisyonunuzun rahat olmamasından kaynaklanıyor olabilir. Ancak aşırı salya akması, Gastroözofageal Reflü Hastalığı veya nörolojik bir bozukluk gibi altta yatan sağlık sorunlarının bir işareti olabilir. Bu nedenle, tükürüğünüzün ağzınızda toplanmasını ve akmasını hafife almayın. Ameliyat aşırı durumlarda yardımcı olabilir ancak salya akmasını durdurmanın başka yolları da vardır.

SALYA AKMASI NEDİR?

Salya akması, siyalore veya ptyalizm olarak da bilinir ve ağızdan istemsiz tükürük kaybı anlamına gelir. KBB uzmanı Dr. Harshad Nikte, "Bu, tükürük aşırı üretildiğinde veya ağız, dudaklar ve boğaz çevresindeki kaslar tükürüğü tutamadığı zaman meydana gelir" diyor. Tükürük ağzı nemli tutmada, sindirime yardımcı olmada ve ağız hijyenini sağlamada önemli bir rol oynarken, özellikle yetişkinlerde istemsizce gerçekleştiğinde salya akması sorunlu olabilir.

2014 yılında Oral Science'da yayınlanan bir incelemeye göre, iki yaşına kadar olan çocuklarda salya akması normal kabul ediliyor. Bebeklerde ve küçük çocuklarda salya akması yaygındır ve genellikle normal gelişimin bir parçasıdır, özellikle diş çıkarma döneminde. Ancak, daha büyük bireylerde aşırı salya akması altta yatan sağlık sorunlarının bir işareti olabilir.

UYURKEN SALYA AKMASI NEDEN OLUR?

1. Uyku pozisyonu

Karnınızın üstünde veya yan yattığınızda, yer çekimi size karşı çalışır ve tükürüğü ağzınızın kenarlarına doğru çeker. Uzman, "Uyurken rahat olduğunuz için tükürüğünüz ağzınızdan kolayca sızabilir" diyor.

2. Ağızdan nefes alma

Soğuk algınlığı, alerji veya sinüs enfeksiyonu nedeniyle burun tıkanıklığınız varsa, kendinizi ağzınızdan nefes alırken bulabilirsiniz. Ağızdan nefes almak doğal olarak ağız kuruluğuna yol açar, ancak aynı zamanda tükürük akışını kontrol etme yeteneğinizi de etkileyerek salya akmasına neden olur.

3. Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD)

GERD, mide asidinin sıklıkla yemek borusuna geri akarak astarı tahriş ettiği bir sindirim bozukluğudur. Bu durum, vücut asidi nötralize etmeye çalışırken tükürük üretimini artırabilir. Bu ekstra tükürük, özellikle uyurken birikirse, salya akmasına neden olabilir.

4. Yutma sorunları

Bazı kişiler kendi tükürüklerini yutmakta zorluk çeker ve bu, Birleşik Krallık Ulusal Sağlık Hizmeti'ne göre ağızlarında ve boğazlarında toplanmasına ve salya akmasına neden olabilir. İnme, Parkinson hastalığı veya multipl skleroz gibi bazı nörolojik bozukluklar normal yutma yeteneğinizi etkileyebilir. Bu olduğunda, tükürük ağızda toplanır ve sonunda, özellikle uyurken dışarı kaçar.

5. İlaçlar

Uzmanlar, "Belirli ilaçlar, özellikle sakinleştiriciler, antipsikotikler ve sinir sistemini etkileyen ilaçlar normal kas kontrolünü etkileyebilir" diyor. Bu, bir kişinin düzgün yutma yeteneğini azaltır ve salya akmasını artırır.

6. Obstrüktif Uyku Apnesi (OSA)

Obstrüktif Uyku Apnesi, hava yolunun uyku sırasında kısmen veya tamamen tıkanması ve sık sık nefes alma duraklamalarına neden olması durumudur. Ağızdan nefes alma genellikle OSA'ya eşlik eder ve bu da salya akmasına neden olabilir.

7. Büyümüş bademcikler veya geniz etleri

Bademcikler veya geniz etleri büyüdüğünde, hava yolunu tıkayabilir ve sizi ağzınızdan nefes almaya zorlayabilir. Dr. Nikte, "Bu, özellikle uyku sırasında salya akması olasılığını artırır" diyor.

SALYA AKMASINI DURDURMANIN YOLLARI

1. Uyku pozisyonunuzu ayarlayın

Sırt üstü uyumak, yer çekiminin tükürüğün ağzınızda birikmesi yerine boğazınızda kalmasına ve kolayca yutulmasına yardımcı olmasını sağlar. Yan veya yüz üstü uyuma alışkanlığınız varsa, sırtınızı desteklemek için yastıklar kullanmayı deneyin ve bu pozisyonu gece boyunca koruyun.

2. Burun solunumunu iyileştirin

Burun tıkanıklığı ağız solunumunun yaygın bir nedenidir ve bu da salya akmasına yol açabilir. Bu nedenle, burun tıkanıklığının temel nedenini tedavi etmek önemlidir. Uzman, "Eğer alerjiler suçluysa, reçetesiz veya reçeteli antihistaminikler veya burun kortikosteroidleri yardımcı olabilir" diyor. Uyku sırasında burun tuzlu su spreyleri veya burun bantları kullanmak burun yolunuzu temizlemeye ve ağız solunumunu azaltmaya yardımcı olabilir.

3. Susuz kalmayın

Gün boyunca yeterli su içerek veya başka sıvılar alarak susuz kalmamak tükürük üretimini düzenlemeye yardımcı olur. Susuz kaldığınızda tükürüğünüz daha kalın ve yutulması zor hale gelir, bu da salya akıtma riskini artırabilir. Yeterli su içerek tükürüğün kıvamında bir denge sağlarsınız ve bu da uyku sırasında bile yutmayı kolaylaştırır.

4. Konuşma terapisi

Ağızda salya akması nörolojik bozukluklar veya ağızdaki kas güçsüzlüğü ile ilişkili olanlar için konuşma terapisi oldukça faydalı olabilir. Bir konuşma terapisti, yutma için kullanılan kasları güçlendirmek, dil koordinasyonunu geliştirmek ve ağzınızın ve boğazınızın genel kontrolünü iyileştirmek için egzersizler öğretebilir. Bu, özellikle Parkinson gibi altta yatan nörolojik sorunları olanlar için salya akmasını önemli ölçüde azaltabilir.

5. İlaçları değiştirin

Antidepresanlar, antipsikotikler gibi yeni bir ilaca başladıktan sonra salya akmasının başladığını fark ederseniz doktorunuzla görüşün. Doktorunuz dozu ayarlayabilir veya tükürük yönetimi üzerinde daha az etkisi olan farklı bir ilaç yazabilir.

6. Ağız içi cihazları kullanın

Horlama veya hafif uyku apnesi tedavisinde kullanılanlara benzer ağız içi cihazlar, salya akmasını yönetmede yardımcı olabilir. Genellikle bir diş hekimi tarafından özel olarak takılan bu cihazlar, dilin ve çenenin burundan nefes almayı iyileştirecek ve uyku sırasında tükürük sızıntısını azaltacak şekilde yeniden konumlandırılmasına yardımcı olur.

7. Botoks enjeksiyonları

2012 yılında British Journal Of Medical Practitioners'da yayınlanan bir araştırmaya göre, botulinum toksin (Botoks) enjeksiyonları salya akması semptomlarını hafifletmeye başarılı bir şekilde yardımcı olmuştur. Tükürük bezlerine (genellikle parotis ve submandibular bezler) botoks enjekte edilerek üretilen tükürük miktarı azaltılır. Uzman, "Bu invaziv olmayan bir yöntemdir ve geçici rahatlama sağlar, yani birkaç ay boyunca rahatlama sağlayabilirsiniz, sonra başka bir enjeksiyon yaptırmanız gerekir" diyor. Özellikle nörolojik bozukluklar veya ameliyat sonucu salya akan kişiler için önerilir.

8. Ameliyat

Aşırı durumlarda salya akması şiddetliyse ve diğer tedaviler başarısız olmuşsa, ameliyat düşünülebilir. Dr. Nikte, "Ameliyatın bir parçası olarak, doktorunuz tükürük bezlerinizi çıkarabilir veya yeniden yönlendirebilir, böylece daha az tükürük üretebilirler veya tükürüğünüzü etkili yutma için boğazınıza yönlendirebilirler" diye açıklıyor.

Salya akması genellikle zararsızdır ve uyku pozisyonunuz kadar basit bir şeyden kaynaklanabilir. Ancak salya akması özellikle ayaktayken sık sık meydana geliyorsa ve yemek yeme veya konuşma gibi günlük aktiviteleri etkiliyorsa, bir sağlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir.