Yeni ameliyat olmuş biri oruç tutabilir mi? Yeni ameliyat olmuş biri oruç tutarsa nelere dikkat etmeli?

Oruç tutmanın her ne kadar faydalı yönleri olsa da bazı kişilerin oruç tutması tıbbi açıdan risk teşkil edebiliyor. Özellikle kronik hastalıklara sahip kişilerin oruç tutması doktorlar tarafından önerilmiyor. Peki "Yeni ameliyat olmuş biri oruç tutabilir mi? Oruç tutarsa nelere dikkat etmeli?" Genel Cerrahi Uzmanı Doç. Dr. Enes Arıkan konuyla ilgili bilgiler verdi.

Yeni ameliyat olmuş biri ne zaman oruç tutabilir?

Ameliyat sonrası vücudun toparlanması ve iyileşme süreci, yeterli enerji, protein, vitamin ve minerallerin alınmasına bağlıdır. Oruç tutmaya başlama süresi ise yapılan ameliyatın türüne ve hastanın genel sağlık durumuna göre değişir. Burada en yaygın ameliyat türlerini ele alarak genel bir çerçeve çizeceğim.

Bazı küçük cerrahi işlemler sonrası oruç tutmak daha erken mümkün olabilirken, büyük ve iyileşme süreci uzun süren ameliyatlardan sonra daha dikkatli olunmalıdır.

Lokal anestezi ile yapabildiğimiz ben alınması, cilt altı kist, yağ bezesi veya kitle çıkarılması gibi küçük işlemlerden 3-4 gün sonra oruç tutmaya başlayabilirsiniz. Ancak oruç süresince vücudun sıvı ve besin ihtiyacını karşılamak çok önemlidir. Bu nedenle, iftar ile sahur arasındaki dönemde dengeli beslenmeye özen göstermelisiniz.

Meme ameliyatı geçiren hastalarda oruç tutma süresi, ameliyatın kapsamına bağlıdır. Eğer yalnızca iyi huylu bir kitle çıkarıldıysa, genellikle 2-3 hafta içinde yara iyileşmesi tamamlanır ve doktor onayıyla oruç tutulabilir. Ancak, meme kanseri nedeniyle ameliyat yapıldıysa ve ek tedavi (kemoterapi, radyoterapi gibi) gerekiyorsa, bu süreç oruç tutma kararını etkileyebilir.

Tiroit ameliyatı geçiren hastaların iyileşme süreci, ameliyatın kapsamına bağlı olarak değişir. Genel olarak, tiroit kanseri veya iyi huylu nodüller nedeniyle ameliyat olan kişilere ilk 2-4 hafta oruç tutmamaları önerilir.

Paratiroit ameliyatları vücutta yüksek kalsiyum nedeniyle yapılmaktadır ve ameliyat sonrası vücudun bir uyum süreci vardır bu nedenle bu hastalarda oruç tutmaya 2-4 hafta sonra başlamalarını öneriyoruz.

Sindirim sistemi ameliyatlarından sonra oruç tutma süresi oldukça kritiktir. Apandisit veya safra kesesi ameliyatı gibi nispeten daha küçük operasyonlardan sonra doktor kontrolünde 2-4 hafta içinde oruca başlanabilir. Ancak, bağırsak, mide, karaciğer veya pankreas ameliyatı geçiren hastalarda oruç, sindirim sistemi üzerindeki ek yük nedeniyle önerilmemektedir.

Obezite cerrahisi sonrası mide küçüldüğü için beslenme düzeni değişir. Tüp mide ameliyatı geçiren hastalar için en az 6-12 ay oruç tutulmaması önerilir. Daha sonrasında doktor kontrolünde ve dikkatli bir beslenme planıyla oruç değerlendirilebilir.

Yeni ameliyat olmuş biri oruç tutabilirse nelere dikkat etmeli?

Ameliyat sonrası oruç tutan kişilerin en çok dikkat etmesi gereken konulardan biri yeterli sıvı alımıdır. Su alımındaki eksiklik, iyileşme sürecini olumsuz etkileyebilir. Ancak suyu tek seferde içmek yerine, iftar ve sahur arasında düzenli aralıklarla tüketmek daha faydalıdır. Tüketilmesi gerek su miktarı ortalama 2-2,5 litredir Çay ve kahve suyun yerini tutmaz, aksine fazla tüketildiğinde su kaybına yol açabilir.

İftar ve sahurda yenilen yiyeceklerin hem besleyici hem de oruç tutmayı zorlaştırmayıcı olması gerekmektedir. Doku iyileşmesini desteklemek için proteinden zengin besinler tercih edilmelidir. Tavuk, hindi, balık, yağsız kırmızı et, yumurta ve baklagiller iyi protein kaynaklarıdır. Aynı zamanda, vitamin ve mineral desteği için yeşil yapraklı sebzeler, taze meyveler ve kuruyemişler dengeli şekilde tüketilmelidir.

Eğer ameliyat sonrası ilaç kullanımı önerildiyse doktorunuz ile konuşarak ilaç saatlerinizi uyarlamak sağlığınız korumada çok önemlidir.

İftarda beyaz ekmek, şekerli tatlılar ve aşırı karbonhidrat tüketmek kan şekerinde ani dalgalanmalara yol açabilir. Bunun yerine, tam tahıllı ekmekler, bulgur, mercimek ve yulaf gibi kompleks karbonhidratlar tercih edilmelidir.

Ameliyat sonrası oruç tutmaya başlamadan önce doktorunuza danışarak sağlığınız için en uygun kararı verdiğinizden emin olun. İslam dini, kolaylıklar dini olup, sağlık nedeniyle oruç tutamayanlar için fidye gibi alternatifler sunmaktadır. Unutmayın, sağlığınızı korumak önceliğiniz olmalı ve iyileşme sürecinizi riske atmamalısınız.