Hamilelik heyecanı yaşayan anne adaylarının en merak ettikleri arasında doğum konusu da var. Normal doğum, sezaryen... Bu makalede normal doğum konusunu tüm detaylarıyla ele alıyoruz. Normal doğum nedir, nasıl olur, ne kadar sürer? Doğum belirtileri nelerdir? Normal doğumun faydaları nelerdir? Anne adaylarının çok merak ettiği bu soruları bir uzmana sorduk. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Pınar Kadiroğulları, normal doğum hakkında merak edilenleri ve doğumun evrelerini anlattı. İşte 11 soruda normal doğum... (Bu makalenin ardından epidural doğum nedir? , sezaryen doğum yarası bakım yarası nasıl olmalı? başlıklı yazımıza da bakabilirsiniz)
Öncelikle normal doğum nedir? sorusuyla başlayalım... Normal doğum, doğumun mümkün olduğunca müdahale edilmeden fizyolojik akış sırası içerisinde vajinal yoldan gerçekleştiği süreçtir. 37-42. gebelik haftaları arasında annenin dışardan müdahalesiz, kendiliğinden oluşan ağrılarıyla rahim ağzında açılma meydana gelmesi ve takiben bebeğin ve eşinin doğum kanalından geçmesi ile meydana gelir.
Normal doğum süreci aslında öncelikle evde yoklama sancıları denilen sancılar ile başlayan, anne adayının arada çektiği bu sancılar ile rahmin olgunlaşmasının başladığı ve hatta belirli bir aralığa kadar açılmanın olduğu süreç ile başlar. Bu süreç belli bir noktada sancıların artık evde tolere edilemediği ve açıklığın da artması ile anne adayının hastaneye başvurusu ile devam eder. Sonrasında hastanın düzenli kasılmaları var ise rahimde açıklık tam olana kadar takibi yapılır ve doğum gerçekleştirilir.
Normal doğumun 3 evresi vardır. Düzenli kasılmaların başlamasından, tam rahim ağzı açıklığı olana kadar geçen süre; birinci evre; tam rahim ağzı açıklığından bebeğin doğmasına kadar geçen süre 2. evre ve bebeğin eşinin ayrılması ile sonlanan süre 3. evre olarak adlandırılır.
Normal doğum annenin bedenen ve ruhen hazır olması gereken bir süreçtir. Doğum ağrısı kendine has özellikleri olan şiddetli bir ağrıdır. Annenin daha önce tecrübe etmediği bu uzun süreli ağrılı süreç annenin yorgun düşmesine ve acı hissetmesine sebep olabilir. Her anne adayı bu süreci ve ağrıları farklı tanımlamaktadır. Bu da annenin psikolojik olarak hazır olmasının yanı sıra ağrı eşiği de önemli rol oynar. Artık günümüzde birçok merkezde doğum anestezi olanakları kullanılarak ağrısız olarak gerçekleştirilmektedir. Bu konuda hekimin uygun gördüğü yöntem anne adayının rahatlamasını sağlayacaktır.
Normal doğum 3 evreden oluşmaktadır. Bu evreleri tek tek bakarsak;
Evre 1: Doğum sancılarının düzenli gelmesiyle rahim ağzı açılmaya başlar. Rahim ağzını kapatan mukus tıkaç atılır. Doğumun birinci evresi, doğumun en uzun süren evresidir. Yaklaşık tüm doğum süresinin %85-90’ı birinci evrede geçer. Hastanın bu evrede kendini yormaması gerekir. Bu evrede yürüyüş yapmak, ılık duş, dinlendirici müzik dinlemek, nefes egzersizleri anne adayını rahatlatabilir. Rahim ağzı açılmasının ilerlemesi ile bebeğin başı doğum kanalına baskı yapınca su kesesi açılabilir.
Evre 2: Rahim ağzı tam açıldığında yani 10 cm olduğunda artık doğum tam olarak başlamıştır. Bu evrede, sancılar artmıştır ve artık en üst seviyesindedir. Sancılar 2-3 dakika arayla gelip 60-70 saniye devam eder. Bu evrede anne adayında ağrılarla birlikte irade dışı bir ıkınma hissi de başlar. Bu evre, ilk doğumunu yapanlar için yaklaşık bir saat kadar, ikinci veya üçüncü çocuğunu doğuranlarda yarım saat kadar sürer. Bu sürenin uzamaması bebeğin sağlığı açısından önemlidir. Bu nedenle bebek kalp atışları sık sık dinlenir. Bu verenin bitiminde bebek dışarı çıkmış olur.
Evre 3: Bu evrede anne adayı artık rahatlamıştır ve bebeğini kucağına almıştır. Bazı hastaneler bu evrede annenin emzirmesine izin verir. Annenin dikkati, artık bebeğine odaklıdır. Bebeğin anne ile bağlantısını sağlayan plasenta yani eşi hala anne karnındadır. Plasentanın ayrılma belirtileri görüldükten sonra, üstten rahime masaj yapılarak plasenta çıkartılır. Bu evre yarım saati geçmez. Plasenta çıkarken, son bir kere ıkınmanız gerekebilir. Plasenta çıktıktan sonra, vajina ve vajina girişi kontrol edilir, herhangi bir yırtık oluşmuşsa dikilir. Doktor tarafından plasentanın tek parça çıkıp çıkmadığı da kontrol edilir. Bu işlem, anne rahminin içinde plasenta parçası kalmaması açısından önemlidir. Eğer doğumdan önce düzensiz yırtık olmaması için vajina girişi kesilmişse, bu evrede atılan kesikler dikilir. Hastanın kanaması kontrol edilerek doğum tamamlanmış olur.
Peki, normal doğumun faydaları nelerdir? Bazı maddeler şöyle:
Normal doğumun ne kadar süreceği öncelikle önceki doğum sayısına bağlıdır. Doğum sayısı ne kadar fazla ise normal doğum o kadar kısa sürer. Normal doğum ilk gebelikte yaklaşık 14-15 saat sürer. İkinci doğum ortalama 7-8 saat, üçüncü doğumda ise genellikle 3-5 saat sürer. Fakat bu süreler her gebe için aynı olmayacaktır. Hastaneye doğumun hangi aşamasında yatıldığı da önemlidir. Normal doğumun ne kadar sürdüğü doğumun başlangıcını nerden itibaren aldığımıza göre de değişir. Genellikle anne adayları ve çevresi normal doğumun başlangıcını doğum sancılarının henüz daha çok aktif olmadığı, ağrılarının düzensiz ve şiddetinin yetersiz olduğu latent dönem olarak alırlar. Yani doğum sancıları başladı ama düzene girmedi, rahim ağzı açıklığı da henüz daha 4 santim olmadı, eğer bu dönemi doğum başlangıcı olarak alırsak "2 gün doğumhanede yattım doğuramadım." gibi hikayeler ile karşılaşırız. Anne adayının düzenli ağrılar ve rahimde 4 cm açıklık ile hastaneye yattığı aktif dönemden sure sayarsak ise doğum 8-10 saat civarında sürmektedir.
Normal doğumun haberci olabilecek birçok belirti vardır. Ancak anne adaylarında bu belirtilerin hepsi gözlenmeyebilir. Normal doğum belirtileri şöyle sıralanabilir:
Normal doğum 37. gebelik haftasından sonra ve 42. gebelik haftasının bitiminden önce (260-294 günler arası) herhangi bir zamanda gerçekleşebilir.
Düzenli rahim kasılmalarının başlamasından tam rahim ağzı açıklığı olmasına kadar geçen süre evre 1. Rahim ağzının tam açılmasından bebeğin doğmasına kadar geçen süre evre 2 ve bebeğin anne karnında beslenmesi sağlayan plesanta yani eşinin doğması ile sonlanan süre evre 3 olmak üzere 3 evreye ayrılır.
Normal doğum sonrası iyileşme süresi sezaryene göre çok daha kısa olmakta ve anne hızlı toparlanmaktadır. Kişiden kişiye değişmekle birlikte genellikle anneler 24 saat hastanede takip edilir. Anne ayağa kalkıp mobilize olduktan, yemek yedikten sonra duş almasına da izin verilir ve durumu stabil seyrederse 24 saat sonunda taburcu edilir.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR