Bebek büyüme takvimi
Bebeğiniz ne zaman, ne yapacak?
8. AY
• İsmi söylenince dönüp bakar.
• Aynada kendisine bakmaktan hoşlanır.
• Sesinizin tonundan kızgın ya da neşeli olduğunuzu anlayabilir. ‘Yapma’, ‘ı-ıhh’, ‘cıss’ gibi uyarıları anlayabilir.
• Eline verilen bisküvi, ekmek gibi yiyecekleri yer.
• Biraz uzaktaki oyuncaklara ve cisimlere uzanarak almaya çalışır.
• Hece benzeri sesler (ba, da, de) çıkarır.
• Bir elinden diğerine nesne aktarabilir.
• Tutunarak ayakta durabilir.
• Başparmağın işlevini kavramaya başlar. Küçük nesneleri parmaklarıyla yakalayıp inceler.
• Kişiliği gelişmeye başlar. Geçmişi hatırlar, yeniden karşılaştığı olayları hatırlayarak davranışını belirler.
• Annesine ilgisi çok artar, onun yaşam kaynağı olduğunun farkındadır, gözünün önünden ayrılmasını istemez, ayrılık korkusu başlar.
• Görüşü tam olarak gelişmiştir. Etrafındaki tüm ayrıntıları seçer.
9. AY
• Heceleri birleştirir; ‘bababa-dedede’ gibi.
• Pek çok sözcüğü anlar.
• Bastırdığınızda bacaklarına ağırlığını verir.
• İki eline birer oyuncak alıp tutabilir.
• Sınıflandırma yapabilmeye başlar. Oynamak için birbirine benzer oyuncaklar seçer.
• Sevdiği ve sevmediği şeyler oluşmaya başlar.
• Parmağınızla işaret ettiğiniz yere bakabilir.
• ‘Ceee’ tarzı saklanarak oynanan oyunlardan çok hoşlanır.
• Dikey pozisyonda dolaştırılmaktan çok hoşlanır, ellerinizden tutup dünyayı keşfe çıkmak isteyebilir!
• Ön dişlerin yanına yenileri gelmeye başlayabilir. (9-12. ay arası)
10. AY
• El çırpma, baş baş yapma gibi oyunlar oynar.
• ‘Hayır’ dediğinizde ağlayabilir. ‘Cici’ ve ‘Cıss’ gibi sözcükleri anlayabilir.
• Yabancılardan çekinip korkabilir. Anne-babasına yapışabilir.
• Gece uyanıp anne-babasını isteyebilir.
• Eşyaya tutunarak ya da kendi başına ayakta durabilir. Bazı bebekler bu yaşta emekler, hatta yürüyebilir. (Ancak bunları yapamıyorsa bu da normaldir.)
• Yatağının içinde yatarken oturur pozisyona geçebilir.
• Sorulduğunda ağzını, burnunu, gözünü gösterebilir.
• Ev eşyaları ile oynamaktan hoşlanır. Çekmeceleri, kitap raflarını boşaltabilir.
11. AY
• İsteklerini sesle veya işaretle, ama ağlamadan belirtebilir. Baş ve işaret parmaklarını mükemmel kullanır.
• Bir topu yuvarlayarak oyun oynayabilir.
• Bazı resimleri, nesneleri tanır, eliyle yerlerini gösterebilir.
• Belirli bir oyuncağına, battaniyesine ya da yastığına çok düşkün olabilir.
• Etrafı incelemeye ve keşfetmeye meraklıdır.
• Müzik duyunca sallanıp, oynar.
• Bazı davranışlarınızı taklit edebilir.
• Ayakta durabilir. Yürüyebilir. Bardaktan su içebilir.
• Daha çok kelime anlar ve anlamlarını bilir.
12. AY
• Bilinçli olarak baba, dede gibi kelimeleri söyleyebilir.
• İki oyuncağı birbirine vurarak oynayabilir. Parmaklarını deliklere sokmaya çalışır, üç küpü yan yana dizebilir.
• Yardımsız ayakta durabilir ya da tutunarak ayağa kalkabilir.
• Bazı bebekler bu yaşta yürüyebilir.
• Amacına ulaşmak için bilinçli olarak alet kullanmaya başlar. Örneğin uzakta olan bir nesneye ulaşmak için bir çatalı kullanabilir, ya da nesnenin altındaki örtüyü çekerek yaklaştırabilir.
• Yaşıtları ve diğer çocuklarla ilgilenir.
• Artık inek sütü içmeye de başlayabilir.4. AY
• Yüzüstü yatınca başını kaldırıp etrafı izleyebilir.
• İlk dişini çıkarmaya hazırlanır.
• Görmesi tamamlanır, renkleri ve uzağı seçebilir. Farklı uzaklıklara gözünü odaklayabilir.
• Duyma tam gelişir. Farklı seslerle ilgilenir, ‘Aa-uuu’ gibi sesleri sık sık çıkarmaya başlar. Kendi çıkardığı sesleri dinler. Sürekli yeni sesler çıkarır.
• Onunla yumuşak konuşursanız rahatlar, gülümser; kızgın konuşursanız ağlamaya başlar.
• Ayaklarının üzerine bastırmak istediğinizde basmayıp bacaklarını karnına doğru çeker.
• Gece uykuları bir miktar düzelmeye başlar.
• El, parmak koordinasyonu gelişir. Nesnelere uzanmaya başlar. Elleri ile yapmak istediği şeyi yapmayı öğrenir.
5. AY
• Yüzüstü yatınca başını kaldırıp, dik tutabilir.
• Dönmeye başlayabilir. (Bu dönemde düşmelere karşı dikkatli olunmalı!)
• Sesli (kıkırdama şeklinde) gülebilir, siz de katılır ya da konuşursanız daha da arttırır.
• Gece uykuları uzar; 6-8 saati bulabilir. Yemek yeme, bez kirletme saatleri periyodik olmaya başlar.
• Bir elinde tuttuğu nesneyi diğer eline geçirebilir.
• Sırtüstü yattığında ayaklarını yakalayıp ağzına götürebilir.
• Emekleme denemeleri başlayabilir.
6. AY
• Artık destekle oturabilir.
• Henüz basmaması normaldir.
• Mama sandalyesinde oturabilir.
• Elleriyle kendini beslemeye, yemek yemeye çalışabilir.
• Emekler, sürünür hatta dönerek tüm odayı dolaşabilir.
• Çıngırak gibi sesli nesneleri salladığınızda sesin yönüne döner.
• Mutluluğunu, sevgisini, korkusunu, heyecanını davranışlarıyla gösterebilir.
• Oyuncaklara uzanır.
• Ebeveynleri uzaklaşınca ağlayabilir.
• Eline aldığı her şeyi ağzına götürmeye başlar.
• Katı gıdalarla beslenmeye tam olarak geçer. Menüsünde sadece anne sütü değil, meyve püreleri, çorba, yoğurt, kahvaltılıklar, tahıllar, sebzeler de vardır.
• İlk dişini çıkarabilir. Ön dişler genellikle 6-10’uncu ay arası çıkıyor.
7. AY
• ‘Aa, Ay!’ gibi çığlık benzeri sesler çıkarır.
• Önüne konan ya da uzatılan oyuncakları alır; kendisi de uzanabilir.
• Kağıt, poşet parçası gibi küçük cisimleri avuçlayarak almaya çalışır.
• Yüzüne kapatılan bir mendil ya da örtüyü çekip açabilir.
• Sırtüstü veya yüzüstü dönebilir.
• Desteksiz oturabilir.
• Görüş alanından çıkan nesneleri, o noktada aramaya başlar. Düşünme, muhakeme yetileri gelişir.
• Elindeki nesneleri vurarak ses çıkartmaya çalışır ve sesin kaynağını araştırır.
• Emekler, hatta farklı stiller geliştirir.
Yazı: Elif Girgin
Bebeğiniz doğdu, çok mutlusunuz elbette ama buz dağının bir de görünmeyen yüzü var! Sütünüz gelecek mi, gelse yetecek mi? Uykusuz geceler, düzensiz saatler… Üstüne bir de
tecrübesiz anneyseniz ‘hele’ler başlar: “Hele bir kırkı çıksın, hele bir üç aylık olsun, hele bir altı ayı atlatalım, hele bir emeklesin, hele bir yürüsün, hele bir konuşsun!” Bu periyotlar
hiç bitmeyecek aslında. Daha doğrusu biri bitince biri başlayacak... Her dönemin ayrı bir zorluğu olacak… Peki siz bunları yaşarken bebeğiniz neler yaşayacak, biliyor musunuz?
Doğumdan bir yaşı tamamlayana kadarki döneme (0-12 ay) ‘bebeklik dönemi’ deniyor. Doğumdan itibaren bebeğin duygusal, zihinsel ve sosyal becerileri hızla artıyor. Bu dönemde
bebekler hızla büyüyüp gelişiyor. Bir yaşın bitimiyle de doğduğu kilonun üç katına, doğduğu boyun ise bir buçuk katına çıkıyor. Bu dönemde bebeğin yapacağı ilk şey başını dik tutmak, ikincisi oturmak ardından da yürümeye başlamak. Bir yılın sonlarına doğru anlamlı sesler çıkarmaya, farkındalığı artarak çevreyle iletişim kurmaya başlayacak.
İşte daha gelişmiş haliyle, ay ay bebeğinizin gelişim tablosu...
0-1 AY
• Emzirirken, altını değiştirirken onunla konuşursanız yüzünü size doğru çevirir.
• Gözüne parlak ışık gelince gözünü kırpıştırır.
• Yüzüstü yatırılınca başını yana çevirerek yanağını yatağa dayayabilir.
• Ani seslerde irkilir, kollarını geriye doğru açabilir.
• Yanağına dokunduğunuzda refleks olarak başını o tarafa çevirir ve emmek için arayıcı hareketler yapar.
• Elinin içine parmağınızı koyduğunuzda kavrar.
• Günün uzun bir kısmını uyuyarak geçirir.
2. AY
• Bakışlarını bir nesneye odaklayabilir ancak bu zamanlarda gözlerinde kayma olabilir.
• Yüzünüze bakar. Ona bakarken başınızı hafifçe oynattığınızda yüzünüzü izler.
• Sırtüstü yatarken ellerinden tutup kaldırmaya çalışırsanız başını tam tutamayıp arkaya düşürebilir.
• Yatağının üzerine asacağınız bir oyuncak ya da dönenceyi takip edebilir. Yatay nesneleri izleyebilir.
• Yüzüstü yatınca başını 1-2 santimetre kaldırabilir. Ani seslerle irkilir.
• Tabanlarına destek yaptığınızda elinizi güçlüce itebilir.
• Elini ağzına götürmeye başlayabilir.
• Duygularını ifade edebilmeye başlar. Mutluluğunu, kızgınlığını gösterebilir.
3. AY
• Anne ve baba gibi yakın kişilerin sesini ayırt eder. Onlardan biri konuşunca güler.
• Ellerini incelemeye başlar, kol-bacak hareketleri artar. Kendini tanımaya çabalar.
• Huzursuz olduğunda ya da ağladığında onunla konuşursanız bir süre susup dinleyebilir. Kucaklama veya tanıdık sesle sakinleşir.
• ‘Agu’ benzeri sesler çıkarabilir.
• Görmesi neredeyse tamdır. Nesneleri, renkleri tüm ayrıntılarıyla görür.
• Uyku, uyanıklık ve yeme düzeni oluşmaya başlar.
• İsmi söylenince dönüp bakar.
• Aynada kendisine bakmaktan hoşlanır.
• Sesinizin tonundan kızgın ya da neşeli olduğunuzu anlayabilir. ‘Yapma’, ‘ı-ıhh’, ‘cıss’ gibi uyarıları anlayabilir.
• Eline verilen bisküvi, ekmek gibi yiyecekleri yer.
• Biraz uzaktaki oyuncaklara ve cisimlere uzanarak almaya çalışır.
• Hece benzeri sesler (ba, da, de) çıkarır.
• Bir elinden diğerine nesne aktarabilir.
• Tutunarak ayakta durabilir.
• Başparmağın işlevini kavramaya başlar. Küçük nesneleri parmaklarıyla yakalayıp inceler.
• Kişiliği gelişmeye başlar. Geçmişi hatırlar, yeniden karşılaştığı olayları hatırlayarak davranışını belirler.
• Annesine ilgisi çok artar, onun yaşam kaynağı olduğunun farkındadır, gözünün önünden ayrılmasını istemez, ayrılık korkusu başlar.
• Görüşü tam olarak gelişmiştir. Etrafındaki tüm ayrıntıları seçer.
9. AY
• Heceleri birleştirir; ‘bababa-dedede’ gibi.
• Pek çok sözcüğü anlar.
• Bastırdığınızda bacaklarına ağırlığını verir.
• İki eline birer oyuncak alıp tutabilir.
• Sınıflandırma yapabilmeye başlar. Oynamak için birbirine benzer oyuncaklar seçer.
• Sevdiği ve sevmediği şeyler oluşmaya başlar.
• Parmağınızla işaret ettiğiniz yere bakabilir.
• ‘Ceee’ tarzı saklanarak oynanan oyunlardan çok hoşlanır.
• Dikey pozisyonda dolaştırılmaktan çok hoşlanır, ellerinizden tutup dünyayı keşfe çıkmak isteyebilir!
• Ön dişlerin yanına yenileri gelmeye başlayabilir. (9-12. ay arası)
10. AY
• El çırpma, baş baş yapma gibi oyunlar oynar.
• ‘Hayır’ dediğinizde ağlayabilir. ‘Cici’ ve ‘Cıss’ gibi sözcükleri anlayabilir.
• Yabancılardan çekinip korkabilir. Anne-babasına yapışabilir.
• Gece uyanıp anne-babasını isteyebilir.
• Eşyaya tutunarak ya da kendi başına ayakta durabilir. Bazı bebekler bu yaşta emekler, hatta yürüyebilir. (Ancak bunları yapamıyorsa bu da normaldir.)
• Yatağının içinde yatarken oturur pozisyona geçebilir.
• Sorulduğunda ağzını, burnunu, gözünü gösterebilir.
• Ev eşyaları ile oynamaktan hoşlanır. Çekmeceleri, kitap raflarını boşaltabilir.
11. AY
• İsteklerini sesle veya işaretle, ama ağlamadan belirtebilir. Baş ve işaret parmaklarını mükemmel kullanır.
• Bir topu yuvarlayarak oyun oynayabilir.
• Bazı resimleri, nesneleri tanır, eliyle yerlerini gösterebilir.
• Belirli bir oyuncağına, battaniyesine ya da yastığına çok düşkün olabilir.
• Etrafı incelemeye ve keşfetmeye meraklıdır.
• Müzik duyunca sallanıp, oynar.
• Bazı davranışlarınızı taklit edebilir.
• Ayakta durabilir. Yürüyebilir. Bardaktan su içebilir.
• Daha çok kelime anlar ve anlamlarını bilir.
12. AY
• Bilinçli olarak baba, dede gibi kelimeleri söyleyebilir.
• İki oyuncağı birbirine vurarak oynayabilir. Parmaklarını deliklere sokmaya çalışır, üç küpü yan yana dizebilir.
• Yardımsız ayakta durabilir ya da tutunarak ayağa kalkabilir.
• Bazı bebekler bu yaşta yürüyebilir.
• Amacına ulaşmak için bilinçli olarak alet kullanmaya başlar. Örneğin uzakta olan bir nesneye ulaşmak için bir çatalı kullanabilir, ya da nesnenin altındaki örtüyü çekerek yaklaştırabilir.
• Yaşıtları ve diğer çocuklarla ilgilenir.
• Artık inek sütü içmeye de başlayabilir.4. AY
• Yüzüstü yatınca başını kaldırıp etrafı izleyebilir.
• İlk dişini çıkarmaya hazırlanır.
• Görmesi tamamlanır, renkleri ve uzağı seçebilir. Farklı uzaklıklara gözünü odaklayabilir.
• Duyma tam gelişir. Farklı seslerle ilgilenir, ‘Aa-uuu’ gibi sesleri sık sık çıkarmaya başlar. Kendi çıkardığı sesleri dinler. Sürekli yeni sesler çıkarır.
• Onunla yumuşak konuşursanız rahatlar, gülümser; kızgın konuşursanız ağlamaya başlar.
• Ayaklarının üzerine bastırmak istediğinizde basmayıp bacaklarını karnına doğru çeker.
• Gece uykuları bir miktar düzelmeye başlar.
• El, parmak koordinasyonu gelişir. Nesnelere uzanmaya başlar. Elleri ile yapmak istediği şeyi yapmayı öğrenir.
5. AY
• Yüzüstü yatınca başını kaldırıp, dik tutabilir.
• Dönmeye başlayabilir. (Bu dönemde düşmelere karşı dikkatli olunmalı!)
• Sesli (kıkırdama şeklinde) gülebilir, siz de katılır ya da konuşursanız daha da arttırır.
• Gece uykuları uzar; 6-8 saati bulabilir. Yemek yeme, bez kirletme saatleri periyodik olmaya başlar.
• Bir elinde tuttuğu nesneyi diğer eline geçirebilir.
• Sırtüstü yattığında ayaklarını yakalayıp ağzına götürebilir.
• Emekleme denemeleri başlayabilir.
6. AY
• Artık destekle oturabilir.
• Henüz basmaması normaldir.
• Mama sandalyesinde oturabilir.
• Elleriyle kendini beslemeye, yemek yemeye çalışabilir.
• Emekler, sürünür hatta dönerek tüm odayı dolaşabilir.
• Çıngırak gibi sesli nesneleri salladığınızda sesin yönüne döner.
• Mutluluğunu, sevgisini, korkusunu, heyecanını davranışlarıyla gösterebilir.
• Oyuncaklara uzanır.
• Ebeveynleri uzaklaşınca ağlayabilir.
• Eline aldığı her şeyi ağzına götürmeye başlar.
• Katı gıdalarla beslenmeye tam olarak geçer. Menüsünde sadece anne sütü değil, meyve püreleri, çorba, yoğurt, kahvaltılıklar, tahıllar, sebzeler de vardır.
• İlk dişini çıkarabilir. Ön dişler genellikle 6-10’uncu ay arası çıkıyor.
7. AY
• ‘Aa, Ay!’ gibi çığlık benzeri sesler çıkarır.
• Önüne konan ya da uzatılan oyuncakları alır; kendisi de uzanabilir.
• Kağıt, poşet parçası gibi küçük cisimleri avuçlayarak almaya çalışır.
• Yüzüne kapatılan bir mendil ya da örtüyü çekip açabilir.
• Sırtüstü veya yüzüstü dönebilir.
• Desteksiz oturabilir.
• Görüş alanından çıkan nesneleri, o noktada aramaya başlar. Düşünme, muhakeme yetileri gelişir.
• Elindeki nesneleri vurarak ses çıkartmaya çalışır ve sesin kaynağını araştırır.
• Emekler, hatta farklı stiller geliştirir.
Yazı: Elif Girgin
Bebeğiniz doğdu, çok mutlusunuz elbette ama buz dağının bir de görünmeyen yüzü var! Sütünüz gelecek mi, gelse yetecek mi? Uykusuz geceler, düzensiz saatler… Üstüne bir de
tecrübesiz anneyseniz ‘hele’ler başlar: “Hele bir kırkı çıksın, hele bir üç aylık olsun, hele bir altı ayı atlatalım, hele bir emeklesin, hele bir yürüsün, hele bir konuşsun!” Bu periyotlar
hiç bitmeyecek aslında. Daha doğrusu biri bitince biri başlayacak... Her dönemin ayrı bir zorluğu olacak… Peki siz bunları yaşarken bebeğiniz neler yaşayacak, biliyor musunuz?
Doğumdan bir yaşı tamamlayana kadarki döneme (0-12 ay) ‘bebeklik dönemi’ deniyor. Doğumdan itibaren bebeğin duygusal, zihinsel ve sosyal becerileri hızla artıyor. Bu dönemde
bebekler hızla büyüyüp gelişiyor. Bir yaşın bitimiyle de doğduğu kilonun üç katına, doğduğu boyun ise bir buçuk katına çıkıyor. Bu dönemde bebeğin yapacağı ilk şey başını dik tutmak, ikincisi oturmak ardından da yürümeye başlamak. Bir yılın sonlarına doğru anlamlı sesler çıkarmaya, farkındalığı artarak çevreyle iletişim kurmaya başlayacak.
İşte daha gelişmiş haliyle, ay ay bebeğinizin gelişim tablosu...
0-1 AY
• Emzirirken, altını değiştirirken onunla konuşursanız yüzünü size doğru çevirir.
• Gözüne parlak ışık gelince gözünü kırpıştırır.
• Yüzüstü yatırılınca başını yana çevirerek yanağını yatağa dayayabilir.
• Ani seslerde irkilir, kollarını geriye doğru açabilir.
• Yanağına dokunduğunuzda refleks olarak başını o tarafa çevirir ve emmek için arayıcı hareketler yapar.
• Elinin içine parmağınızı koyduğunuzda kavrar.
• Günün uzun bir kısmını uyuyarak geçirir.
2. AY
• Bakışlarını bir nesneye odaklayabilir ancak bu zamanlarda gözlerinde kayma olabilir.
• Yüzünüze bakar. Ona bakarken başınızı hafifçe oynattığınızda yüzünüzü izler.
• Sırtüstü yatarken ellerinden tutup kaldırmaya çalışırsanız başını tam tutamayıp arkaya düşürebilir.
• Yatağının üzerine asacağınız bir oyuncak ya da dönenceyi takip edebilir. Yatay nesneleri izleyebilir.
• Yüzüstü yatınca başını 1-2 santimetre kaldırabilir. Ani seslerle irkilir.
• Tabanlarına destek yaptığınızda elinizi güçlüce itebilir.
• Elini ağzına götürmeye başlayabilir.
• Duygularını ifade edebilmeye başlar. Mutluluğunu, kızgınlığını gösterebilir.
3. AY
• Anne ve baba gibi yakın kişilerin sesini ayırt eder. Onlardan biri konuşunca güler.
• Ellerini incelemeye başlar, kol-bacak hareketleri artar. Kendini tanımaya çabalar.
• Huzursuz olduğunda ya da ağladığında onunla konuşursanız bir süre susup dinleyebilir. Kucaklama veya tanıdık sesle sakinleşir.
• ‘Agu’ benzeri sesler çıkarabilir.
• Görmesi neredeyse tamdır. Nesneleri, renkleri tüm ayrıntılarıyla görür.
• Uyku, uyanıklık ve yeme düzeni oluşmaya başlar.
