Bebek ve çocuklarda kulak sağlığı

Yazı: Burçin Öztınaz

Çocuğunuz kulağının ağrıdığını mı söylüyor? Belki de henüz kendini ifade edemeyecek yaşta ama sürekli huysuzlanıyor, uyku sorunları yaşıyor, kulağını çekiştirerek size bazı sinyaller veriyor. Bu durumda harekete geçmenizde fayda var. Medistate Kavacık Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Güvenç, bebek ve çocuklarda kulak ağrısına neden olabilecek durumları şöyle sıralıyor:
• Kulak iltihapları
• Yabancı cisimlerin kaçması
• Kulak kirleri
• Süt dişi çıkarma
• Östaki borusunun tıkanması

Ağrının sebebini öğrenmek için en güvenilir yol tabii ki doktorunuza danışmak. “Çocuk doktoruna mı gitmeliyiz, kulak burun boğaz uzmanına (KBB) mı?” diye düşünüyorsanaz, ilk aşamada çocuk doktorunuzun kapısını çalabilirsiniz. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Güvenç’in KBB uzmanına danışılmasını önerdiği durumlar ise şu şekilde:
•Kulak sorunları sık aralıklarla oluşuyorsa ve tekrarlıyorsa (yılda altı kereden fazla)
•İlaçla tedaviye direnç gösteriyorsa
•Dış kulak yolu iltihaplanıyorsa
•Dış kulak yolu kulak kiri ile tıkanırsa
•Duymada azalma olduğunu düşünüyorsanız
•Duyma kalitesini arttırıcı cerrahi bir işlem uzman hekimler tarafından uygun görüldüyse

DİŞ ÇIKARMA DÖNEMİNDE KULAK AĞRISI OLUR MU?
Diş çıkarma dönemi hem annebabalar hem de bebekler için zorlu bir dönem olabiliyor. Uykusuzluk, ateş, huzursuzluk, tükürük üretiminde artış diş çıkarma döneminde karşınıza çıkabileceklerden. Bebeklerin bu dönemde kulaklarını çekiştirmeleri de sık sık görülüyor. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Hüseyin Güvenç bu konuda şunları söylüyor: “Diş çıkarma döneminde bebeklerde kulak ağrısı hissedilebilir, bunlar diş etlerinden yayılan yansıma ağrılardır. Aslında kulaklar normaldir, iltihaplanma görülmez.” Kısacası diş çıkarma dönemindeki kulak ağrıları yüzünden paniğe kapılmanıza gerek yok.

BEBEKLERDE KULAK TEMİZLİĞİ NASIL YAPILMALI?
Bebeğinizin kulağındaki sarımsı kirleri temizlemek istiyor olabilirsiniz ama bunu yaparken kulak yolunun zedelenmemesine veya birikintilerin içeri itilmemesine özen göstermelisiniz. Prof. Dr. Hüseyin Güvenç, “Orta ve iç kulağı korumak için vücudun savunma mekanizmalarından biri olan kulak salgısı, kulak içine giren toz, yabancı cisim gibi zararlı maddeleri uzak tutmakla görevli antibakteriyel bir salgıdır. Çocuk ve yetişkinlerde kulağı pamuklu çubuklar ile temizlemeyi tavsiye etmiyoruz. Normal durumlarda kulak salgısı zaman içinde kendiliğinden kulağın dışına doğru itilir” diyor ve eğer bu kir atılamazsa ya da aşırı miktarda bir salgılama oluyorsa gerekli bakım ve temizliğin bir KBB uzmanı tarafından yapılmasını öneriyor.

KULAK AĞRISINA SEBEP OLAN HASTALIKLAR
Kabakulak
Eskiden sık sık görülen kabakulak hastalığı, aşılamanın yaygınlaşmasının ardından oldukça seyrek rastlanır hale gelse de onu tanımakta fayda var.
Nedir? Kabakulak, tükürük bezlerinde şişliğe yol açıp yanaklarda dolgun görünüme neden olan bir viral enfeksiyon. Kulağın ön-alt kısmında ağrılı şişliklere neden oluyor.
Bulaşıcı mı? Evet, bulaşıcı bir hastalık. Öksürme, öpme, yakın şekilde konuşma sonucu havada uçuşan damlacıklarla bulaşıyor.
En sık ne zaman/kimlerde görülüyor? En sık kış ve bahar dönemlerinde, 5-10 yaş arası çocuklarda rastlanıyor.
Kabakulak aşısı hangi aylarda yapılıyor? İlk dozu bebek 12 aylıkken yapılan KKK (kızamık-kızamıkçıkkabakulak) aşısı, sonrasında 4-6 yaşları arasında ikinci doz olarak tekrarlanıyor.

Orta kulak iltihabı
Annelerin korkulu rüyalarından biri olan orta kulak iltihabı, en çok 1-7 yaş grubunda görülüyor.
Nedir? Orta kulak iltihabı, grip-nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları sonrasında östaki borusu ile bakterilerin orta kulağa ulaşması sonucunda ağrı, ateş, işitme azlığı gibi belirtilerle ortaya çıkan bir enfeksiyon.
Neden çocuklarda daha sık görülüyor? Medistate Kavacık Hastanesi Kulak Burun Boğaz ve Baş Boyun Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Eken bu durumu şöyle açıklıyor: “Östaki borusu gerekli erişkin boyutuna ve yerleşimine erişememiş olduğundan dolayı genellikle 1-7 yaş grubunda daha sık görülür.”
Tedavi: Tedavi orta kulaktaki iltihabının doğal yolla temizlenmesini sağlamaya yönelik oluyor. Burun ve östaki borusunun açılmasını sağlayan ilaçlar, burun açıcı spreyler, antibiyotikler, ağrı kesiciler hastalığın iyileşmesine yardımcı oluyor.

BUNLARA DA DİKKAT!
Diş çıkarma döneminde bebeklerde kulak ağrısı hissedilebilir, bunlar diş etlerinden yayılan yansıma ağrılardır. Aslında kulalkar normaldir, iltihaplanma görülmez. Yine iş annelere düşürüyor. Ufaklığın ileride kulakları ile ilgili sorun yaşamaması için aman dikkat!

Medistate Kavacık Hastanesi KBB,Baş ve Boyun Cerrahisi Uzmanı Doç. Dr. Mehmet Eken’in kulak sağlığı konusundaki önerileri şöyle:
•Uzun süreli kulaklık kullanımı yüksek frekanslarda işitme kayıpları ile neticelenebilir. Düşük ses seviyesi ve dinleme süresini kısa olarak ayarlamanız çocuğunuzun işitme sağlığı açısından daha uygun olacaktır.
•Girilen deniz veya havuzun kirli olmamasına dikkat edilmeli. Kulak tıpasının kulak zarında bir delik yok ise, kullanılması gerekli değil. Var olandan daha fazla bir koruyuculuk sağlamayacaktır. Deniz veya havuza girip çıktıktan sonra kulak kepçesi ve içinin nemli kalmamasına dikkat etmek en sağlıklısı.
•Uçak yolculuklarında östaki borusundaki hava akışının düzgün olması ağrıyı engelleyecektir. Bu akışın düzgün olması için de burnun mümkün olduğu kadar açık kalmasını sağlamak gerekir.
•Çocuğun dil ve konuşma yetkinliklerine dikkat etmekle birlikte, el çırpması gibi uyarıcılara verdiği refleks ve fiziksel tepkilere dikkat edilmeli. Bir yaş ve sonrasında konuşma ve dil gelişimine dikkat edilmeli. İşitme testleriyle de detaylı bilgi sahibi olunabilir.
•Kulaktaki akıntının rengi, kıvamı, kokusu ve görülme sıklığı gibi konularda endişeleriniz varsa bir KBB uzmanına danışabilirsiniz.

Diş çıkarma döneminde bebeklerde kulak ağrısı hissedilebilir, bunlar diş etlerinden yayılan yansıma ağrılardır. Aslında kulaklar normaldir, iltihaplanma görülmez.