Uzmanlar ve anneler emzik konusunda ne diyor?

Avantajları ve dezavantajları açısından annelerin emzik konusundaki tercihleri farklı farklı. Kimi sakinleştirici özelliğinden ötürü yeşil ışık yakıyor, kimi bağımlılığa ve diş problemlerine neden olabileceği düşüncesiyle uzak duruyor. Annelere yalancı emzik konusundaki fikirlerini ve bıraktırma konusunda yaşadıkları deneyimleri sorduk. (Bu makalenin ardından Emzik kullanımı hakkında bilinmesi gerekenler başlıklı makalemize de bakabilirsiniz)

Yazı: Burçin Öztınaz

Uyku arkadaşına dönüştüğünde zorlayıcı bir hal alan yalancı emzik birçok anne için kurtarıcı. Ama tabii kullanırken bazı noktalara dikkat etmek şart. Amerikan Hastanesi’nden Pedagog Güzide Soyak, bu konuda şunları söylüyor:

“Genellikle annelerin yeterli emziremediği durumlarda, bebeğin uykuya geçişini kolaylaştırmak veya huzursuzluğunu gidermek için yalancı emziğe başvurulabildiğini görüyoruz. Bu konuyla ilgili birçok görüş olmasına rağmen bebeğin doğal emme iç güdüsünü tatmin eden ve özellikle uykuya geçişini kolaylaştıran yalancı emzik çoğunlukla kurtarıcı olabiliyor. Ebeveynlerin emzik kullanırken dikkat etmesi gereken, emziğin her huzursuzluğu çözmek için verilmemesi...

Sadece yalancı emzik değil, anne memesi de sakinleştirmenin tek yolu olarak kullanılmamalı. Bebekle konuşmak, ona dokunmak, göz teması kurmak güvenli ilişkiyi oluşturmak için en önemli araçlar. Yalancı emziğin yapay bir araç olduğunu, rahatlatmakla birlikte ilişkisel bir değerinin olmadığı unutulmamalı. Emziğin yiyeceklerle eşlenmesi ya da sürekli  üstte taşınan bir sistemde kullanılması da bağımlılığı arttırıyor.”

ANNELER NE DİYOR?

“Ben emzik kullanmasında bir sakınca olduğunu hiç düşünmedim. Bırakma döneminde ise çocuk yetiştirmekle ilgili her konuda olduğu gibi anne ve babanın kararlı tutumu çok önemli. Emzik bırakmak için de bez bırakmak için de anne-babanın hazır olduğu, çocuğun hayatında önemli bir değişikliğin yaşanmadığı bir dönem seçilmeli. Bu şekilde yapınca inanın hiç zor olmuyor. Biz, Ela iki yaşına bastığı gün tüm emzikleri birlikte çöpe attık.”

DERYA

“Kızım emziğe fazla düşkündü. Gece düşen emziği almak için bile defalarca uyanır olmuştuk. 20 aylıkken tatile gitmiştik ve dönüşte emzikleri otelde unuttuğumuzu söyleyip bu bağımlılıktan kurtulduk. Çok ağladı tabii ama konu böylece bitti.”

EFSUN

“Emzik emmesini tercih etmezdim ama ilk aldığı anda sevdi ve sakinleşti. Bırakmak içinse şöyle bir yol denedim: Oğlumu parka götürdüm. Oradaki trene binmek istiyordu. Trenin biletlerini satan adamla önceden konuşmuştum. Oğlum trene binmek istediğinde biletçi anlaştığımız üzere ‘Sadece abiler binebiliyor, emziğini verirsen binebilirsin’ dedi. Oğlum emziğini ona verdi. Akşam eve gittiğimizde emzik diye ağladığında da ‘Ama sen parktaki abiye verdin’ dedik. Birkaç gün uyku sıkıntısı yaşadık ama bir hafta içinde emzik konusu tamamen kapandı.”

BURCU

“Emziği çok sevimli buluyorum. Hamile olduğumu öğrendiğimde ilk aldıklarımdan biri emzik olmuştu hatta. Kızım üç yaşına yaklaşırken bıraktı emziği. Arkadaşlarım emziğin ucunu kes, acı bir şeyler sür gibi tavsiyeler vermişlerdi ama ben kıyamadım, ikna yöntemini seçtim. İtiraf ediyorum, çok zor bir süreçti.”
EMEL

“Emzik gerekli bence. Yoksa parmağını emebilir. Bırakma tecrübemiz ise şöyle: Bir arkadaşımın bebeği olmuştu. Oğlumla onları ziyarete gidecektik ve ona ‘Sen de ona bir hediye götürmek ister misin?’ dedim ve birlikte emziğini hediye paketi yaptık. Bebeğin annesine verdi. Sonrasında birkaç kez sordu ama fazla üstelemedi.”

TUĞBA

“17 aylıktı kendi kendine bıraktı. Ben hiçbir şey yapmadım.”

MERVE

“Doğru zamanda bırakılırsa kullanılmasında bir sakınca yok bence. Oğlum üç yaşına kadar emzik kullandı. Bir gün ‘Hadi bu çok eskidi pis oldu, çöpe atalım artık’ dedim ve o da gidip attı. O günden sonra bir daha almadık. Ara sıra sordu ama ağlama krizleri hiç olmadı.”

BİNNAZ

“Emzik kullanmasını hiç istemiyordum. Bazı arkadaşlarım emzik verdiklerinde bebek ne yapacağını bilemiyor, ememiyordu ama kızım emziği ilk ağzına alışında sanki yıllardır emiyormuş gibi rahat ve sakin olunca emzik hayatımıza girdi. Ben diş yapısı bozulur endişesiyle 1.5 yaşında bıraktırdım. Hepsini ortadan kaldırdım ve üç gün boyunca çok ağladı. Ama büyüyünce bırakması daha zor olabilirdi.”
SİNEM

UZMANLAR NE DİYOR?

Çocuk Diş Hekimi Dr. Serkan Güleç-Confident
“Beslenme dışı emme; sıklıkla emzik, başparmak veya diğer uzuvların (ayak ve el parmakları) bebek tarafından emilmesi ile gerçekleştirilen eylemdir. Tüm bebeklerde görülebilen bu eylem oldukça normal bir davranıştır. Emzik ve parmak emme eylemi yaşla beraber azalmaktadır.

Bebekler bu eylemi genelde 2-4 yaş aralığında kendiliğinden sonlandırmaktadır. Beslenme dışı emmenin diş yapısına negatif etkileri, üç yaş altı çocuklar için oldukça azdır. Çoğunlukla kesici dişler adını verdiğimiz alt-üst ön dişler etkilenir. Üst kesici dişler öne, dudağa doğru giderken alt kesici dişler arka tarafa doğru yatarlar. Beslenme dışı emme eylemi üç yaşından itibaren bırakıldığı takdirde büyüme ile beraber dişler üstünde meydana gelen bu problemler kendiliğinden ortadan kalktığı gibi ileri yaşlarda tedavi gerektirdiği durumlar da oluşabilir. Diş çürüğünü arttırabileceği için emzik kesinlikle bal, reçel veya benzeri tatlı gıdalara batırılıp verilmemeli. Çocuk 2-4 yaş aralığında kendiliğinden bu eylemi bıraktığı takdirde problem oluşmaz. Üç yaş altında çocuğa emzik veya parmak emme alışkanlığını bırakması için müdahale ve baskı yapılmamalı. Dört yaş üstü çocuklarda bu alışkanlığın temelinde kültürel durumlar ve çocuğun kendini güvensiz hissetmesi gibi diğer faktörler olabileceği bilinmeli. Dört yaş üstü çocuklar bu eyleme devam ettiği takdirde sorunlar artabilir, çene-yüz yapısında problemler meydana gelme ihtimali oluşabilir.”

Pedagog Güzide Soyak-Amerikan Hastanesi
“Yalancı emziğin bırakılması için bir geçiş sürecine ihtiyaç vardır. Uykuya geçiş dışında vermemek, diğer stres yaratan durumlarda yalancı emziği çözüm olarak düşünmemek ebeveynlerin yapacağı ilk müdahale olabilir. Emziği bırakmak ile ilgili yapılan deneme girişimleri ve tekrar dayanamayıp emziğe dönmek oldukça zararlı bir yöntem. Çocuğun emziği bulamadığında yaşadığı stresi görmezden gelip sonra tekrar sunmak çocuğun ebeveynle ilişkisini de etkileyecektir. Emzikle vedalaşmak için bir hazırlık dönemi, bu konunun konuşulmuş olması gerekmektedir. Çocuğun bu duruma reaksiyonu azalmaya başladığında bırakma sağlanabilir.”