Alerjiye 'dur' deyin!

Kendini nasıl belli ediyor?
Uzman Dr. Eda İlarslan, bahar alerjisinin kendini saklamadığını ve küçük ipuçları verdiğini söylüyor. İşte bunlardan birkaçı… 
• Uzun süreli şeffaf burun akıntısı ve tıkanıklığına sebep oluyor.
• Burun, dudak, boğaz ve damakta kaşıntı ortaya çıkıyor.
• Geniz akıntısı başlıyor.
• Hapşırma nöbetleri çoğalıyor.
• Gözlerde kaşıntı, sulanma ve kızarıklık oluşuyor.
• Göz altlarında şişlik ve mavimsi-mor renk değişikliği kendini gösteriyor.
• Öksürük, nefes darlığı, hırıltı ve uyku kalitesinde bozulma meydana geliyor. 
• Ayrıca çocukta gün boyu yorgunluk ve halsizlik hissi, okul başarısında düşme durumları boy gösteriyor. 

En sık hangi yaşlarda ortaya çıkıyor? 
Bahar alerjisi kendini nadiren üç yaşından önce gösteriyor. Bunun nedeni de küçük yaşlardaki çocukların zamanlarının büyük kısmını evde geçirmesi. Bulguların ortaya çıkışı genellikle 5-6 yaş sonrası olup en sık 10 yaş civarında ortaya çıkıyor. Mevsimsel olarak tekrarlayıcı özellik taşıyor. Kişinin alerjiye yatkınlığı ömür boyu devam etse de, alerjik yakınmaların sıklık ve şiddeti yaşla birlikte azalabiliyor. 

Tanı nasıl konuyor?
Bazen çocuğunuzdaki belirtileri soğuk algınlığı ile karıştırabilirsiniz. Oysa ki mevsimsel alerji, iki haftadan uzun sürüyor, ataklar halinde seyrediyor, ateş yapmıyor ve şeffaf burun akıntısına neden oluyor. Doktorlar kan testleri ve cilt testleriyle tanıyı kolayca koyuyor. Eninde sonunda düzeleceğini düşünüp olayı ciddiye almıyor olabilirsiniz. Ama çocuğunuzu alerjiden korumaz, düzenli ve doğru ilaç tedavisi uygulamaz ve yanında sigara içilmesine izin verirseniz, daha kötü sonuçlara yol açabilirsiniz. Ayrıca sinüzit, geniz eti büyümesi, kulakta sıvı birikmesi gibi durumlar da ortaya çıkabilir. 

Yazı: İpek Koşan/Bebeğimle Elele

Sıcak hava, ışıldayan güneş ve çiçeklenen ağaçlar içimize neşe katsa da, başımıza küçük sorunlar açabilir! Eğer alerjik bir bünyeye sahipseniz, polen taneciklerini soluduğunuzda göz, burun ve ciltte çeşitli problemler meydana gelebilir. Buna sebep olan şeyse ‘bahar alerjisi’. Bahar mevsiminde, özellikle küf mantarlarının spor ürettiği ve ağaç, çim ve tohumların küçük polen tanecikleri ortaya yayıldığı zamanlarda ortaya çıkan yakınmalara alerji adı veriliyor. Bu hastalığın ortaya çıkmasına neden olan şeyler ise genetik ve çevresel etkenler. İşte bu yüzden burnunuz akıyor, gözleriniz kaşınıyor ya da öksürüyorsunuz. Bunların hepsi sizin başınıza gelenler! Peki ya çocuğunuz? Acıbadem Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı Dr. Eda İlarslan’ın söylediğine göre, bahar alerjisinin ülkemizde çocuklarda görülme sıklığı ortalama yüzde 10-15 kadar. Bununla birlikte ebeveynlerde alerjik bir hastalığın bulunması ve kişide alerjik astımın olması durumunda bu risk belirgin olarak artıyor. Bazı gelişmiş ülkelerde yapılan çalışmalarda bu oran yüzde 40’lara kadar yükseliyor. O halde alerjiyi biraz daha yakından inceleyelim! 

Neden ortaya çıkıyor?
En tipik bahar alerjisi ‘alerjik rinit’ yani ‘saman nezlesi’ şeklinde görülüyor. Alerjik nezlesi olan olguların yarısında ‘alerjik göz nezlesi’ bulguları da eşlik ediyor. Bazı kişilerde bu alerjenler aynı zamanda astım bulgularına ya da cilt alerjilerine de yol açabiliyor. Son yıllarda görülme sıklığının çoğalmasının nedeni, çevre kirliliğinin artması, sigara içmek ya da pasif olarak maruz kalmak, aşırı hijyen sağlamaya çalışmak, değişmiş diyet alışkanlıkları gibi etkenler... 

Nasıl oluşuyor?
Çimen, çiçeksiz ağaç ve otsu bitkiler olmak üzere üç ana bitkinin polenleri alerjik bünyeli bireylerde alerjiye neden oluyor. Ağaç polenleri ilkbaharda; çayır-çimen polenleri ilkbahar ve yaz süresince; ot polenleri ise sonbaharda ortaya çıkmakla birlikte çocuğun birden fazla polene duyarlı olması durumunda yakınmaların süresi uzayabiliyor. 
Nasıl tedavi ediliyor?
Uzman Dr. Eda İlarslan’a göre mevsimsel alerjinin tedavisi üç aşamalı. En temel yaklaşım duyarlı alerjenle temasın kesilmesi. İkincisi doktorunuzun önerdiği ilaç tedavisi. Üçüncü etap ise aşı ile duyarsızlaştırma yöntemi. Uygulanan tedavi ile alerjik bünye tamamen ortadan kaldırılamıyor. Sadece hastalık kontrol altına alınmaya çalışılıyor. Uygulanan tedavi ile yakınmaların sıklık ile şiddeti azalıyor. Okul başarısı, yaşam kalitesi belirgin olarak artıyor.  

Nasıl önleyeceksiniz?
Bahar mevsiminde alerjiden kaçınmak için bunları mutlaka yapın!
• Sabah 5.00-10.00 saatleri arasında polenler yoğun bir şekilde yayıldıkları için mümkünse çocuğunuzu bu saatlerde dışarı çıkarmayın. Özelikle yeşil alanlarda bulunmamasına dikkat edin. Evinizi bu saatlerde havalandırmayın. 
• Arabanızın pencerelerini kapalı tutun, klimasını çalıştırın.
• Dışarı çıkarken çocuğunuzun ağız ve burun bölgesini örten polen maskesi kullanın. 
• Çocuğunuzun çamaşırlarını dışarıda kurutmayın. 
• Çocuğunuzun eve girince duş almasını ve giysilerini değiştirmesini sağlayın. Çıkardığı giysilerin yatak odasında kalmamasına dikkat edin. Duş alması o anda mümkün değilse de ağız ve burnunu yıkamasını sağlayın.  
• Sıcak-kuru ev havası yakınmaları arttıracağından evinizi nemlendirin. 
• Evcil hayvanınız, üzerine yapışan polenleri evin içine taşıyabilir. Bu nedenle sevimli dostlarımızı çocuğunuzun yatak odasına ve oynadığı alanlara almayın. 
• Kullandığınız klimaların polen filtresini aylık değiştirin. 
• Evinizde tüylü hayvan ve bitki beslemekten kaçının. 
• Çocuğunuzun yorgan ve battaniyesinin yün yerine pamuklu ve sentetik olmasına dikkat edin ve yatak takımlarını her hafta 50-60 derecede yıkayın. 
• Evinizi sık süpürün, silin.
• Evin içinde kesinlikle sigara içmeyin.
• Çocuğunuzu boya kokusu, parfüm ve tozdan uzak tutun. 
• Doktorunuzun polen mevsimi boyunca kullanmasını önerdiği ilaçları kısa süreli değil uygun süre ve dozda kullanmaya  özen gösterin. 

Gözlere dikkat!
Bahar mevsiminde en çok görülen alerjiler arasında göz nezlesi geliyor. Gözde sulanma, kızarıklık, kaşıntı, ışık ve güneşe karşı aşırı hassasiyet gibi belirtileri olan göz nezlesinin geç teşhisi ise göz kapaklarında düşme ve kısılma, korneada yaralar ve kalıcı göz bozukluklarına neden oluyor. Dünyagöz Maltepe Hastanesi’nden Dr. Nur Duman: “Viral göz nezleleri el teması, öpüşme, havadan, paradan, havludan kolayca bulaşabilir. Daha çok sıcaklığın yüksek olduğu yaz aylarında görülür. Viral göz nezlelerinde kişinin gözündeki kızarıklık, şişlik, sulanma çok fazla olabilirken hastanın aslında gözlerinden fazlaca bir huzursuzluk yakınması olmayabilir” diyor. Bu yüzden ufak önlemler alın. Örneğin gözünüzü elinizle kaşıyıp ovuşturmayın. Gözlük takmadan dışarı adım atmayın!