Oyunun gücü adına!

Yazı: Besray Köker

Bir çocukla yaşamaya başladığınızda, öyle ya da böyle oyuncaklar hayatınızın bir parçası olur ve evinizde de büyük yer kaplarlar. Onları ya siz satın alıyorsunuzdur ya arkadaşlarınız ve akrabalarınız getiriyordur ya da çocuklar kendi oyuncaklarını istiyorlardır. Çok fazla, yetersiz veya doğru oyuncağa sahip olup olmadığı ise ayrı bir endişe konusudur sizin için... Her türlü bilmelisiniz ki oyuncaklar, sizin ve onların hayatından geldikleri gibi gidecekler! Ancak o gün gelene kadar odasında olmasından ve onlarla oynamasından hem kendisinin hem sizin memnun olacağınız birkaç oyuncağı sıralayalım:

Bloklar
Her yaşta oyun oynamak ve öğrenmek için bloklarla oynayabilirler: Mekansal ve motor becerileri güçlendirme, el-göz koordinasyonu, yapısal konseptler ve hepsini devirme sevinci! Bloklar, diğer oyuncaklarla bütünleşebilir ve çocuklar onları başka oyunlara kolayca adapte edebilir. Bloklar kimi oyunda arabalar için garaj, kiminde ise süper kahraman Batman’in mağarası olabilirler.

Toplar
Pek çok spor ve oyunun temelini toplar oluşturur. Her çocuğun en az bir tane topu olması gerekir. Hatta farklı boyutlarda, ağırlıklarda ve dokuda birkaç farklı topu olsun. Küçük çocuklar, küçük topları kavrayabilir, onları yuvarlayabilir ve ardından sürünebilirler. Zaman içinde sıçramayı, fırlatmayı ve yakalamayı öğrenirler.

Sanat malzemeleri
Hobi odası veya hobi köşesi gibi bir yeriniz yoksa bile, erişebilecekleri bir yerde pastel boyalar, sulu boya, kuru boyalar, kağıt, bant ve tutkal gibi yaşa uygun malzemeleri odasında bulundurun. Karton veya diğer güvenli geri dönüşüm materyalleri de odada olsun ve neler yaratabileceğini izleyin. Belki birlikte de üretebilirsiniz.

Otomobiller ve araçlar
Oyuncak arabalarla oynamak el becerisini geliştirir. Sebep ve sonuç hakkındaki ilişkiyi öğretir. Hayal gücüyle üretebilecekleri yaratıcı oyunlar için pek çok olasılığa kapı açar.

Bebekler/yumuşak hayvanlar
Yumuşak oyuncaklar; ister bebek ister hayvan olsun, çocukların en yakın arkadaşları olabilirler. Oyuncak ayısını veya tavşanını her gittiği yere sürüklediğine defalarca şahit olmuşsunuzdur. Bunlar küçük çocukların duygularını ifade etmelerine, beslenme pratiği yapmalarına, empati kurmalarına ve rol yapmalarına yardımcı olmak için iyi araçlardır.

Yapbozlar
Yapboz ile uğraşmaları ince motor becerilerini geliştirir ve beyin egzersizi yapmış olurlar. Çocuklar, problem çözme becerilerini geliştirdikçe, mekansal farkındalıkları artar ve yapbozu çözmenin memnuniyetini yaşarlar.



Küçük figürler
Küçük karakterler; insan veya hayvan, pek çok oyun üretmelerini dolayısıyla oyun çeşitliliğini sağlar. Çiftlik, orman, plaj ve şehir temalı olabilirler. Arabalara binebilir, bebek evlerinde yaşayabilir, bloklar içinde saklanabilir, birbirleriyle kavga edip barışabilirler. Çocuğunuzun hayal dünyasında aileler ve arkadaşlar olabilirler.

Müzik enstrümanları
Çocuklar, duydukları ve yaptıkları müzikle doğal olarak uğraşırlar. Küçük oyuncak bir piyano harika ama onlar kendi müzik aletlerini yapabilirler. Tabii siz de biraz yardımcı olabilirsiniz. Basit aletlerle uzun ve keyifli zaman geçirebilirler.

Kostümler
Onlara minik kıyafetler almak zorunda değilsiniz Tabii sevdikleri şey bu olmadığı sürece... Ona kendi kostümünü yapma imkanı verin. Eşarplar, tüller, tokalar, takılar, eski şapkalar çocukların keşfetmesi, denemesi ve yaratıcı oyunlarla birleştirmeleri açısından eğlencelidir.

Meslek setleri
Çocuklar, ‘büyük olmayı’ ve rol yapmayı severler. Onları gözleyin ve ilgilendiği şey dair ipuçları tespit edin. Pasta yapma, yemek pişirme veya tamirat seti, doktor kiti, dedektif ekipmanları bu çocuklar için ideal oyuncaklar...

Oyun gücü adına!
Çocuğunuza oyuncak seçerken aklınızdan pek çok soru geçer. Fiyatı ne kadar? Evde/odada ne kadar yer kaplayacak? Malzemesine güvenebilir miyim? Sağlıklı mı? En önemlisi de çocuğunuz ondan keyif alarak oynayacak mı? Bu sorulara Amerikalı oyuncak endüstrisi uzmanı Richard Gottlieb’in bir cevabı var. Gottlieb, bu soruların bir kısmını bir oyuncağın ‘oyun gücü’ olarak adlandırdığı bir formüle dönüştürmüş. Aslında formül oldukça basit. Bu formüle uyan oyuncaklar: Kauçuk toplar, yapbozlar, evcilik setleri, oyuncak arabalar, kes-yapıştır bebekler, kaçınılmaz olarak mobil cihaz uygulamaları, boyama seti, topaç/yoyo...
Oynama Gücü (Power of  Play) = Sevinç + Dayanıklılık / Maliyet

Çocuklar oyuncaklardan ne öğrenir?
Eğer oyun oynamak çocuğun işiyse oyuncaklar da onun araçlarıdır. Çocuk; dünyasını, kendisini ve başkalarını oyuncaklar aracılığıyla öğrenir. Oyuncaklar çocuklara bakın neler öğretir:
• Nesnelerin ne işe yaradıklarını ve nasıl çalıştıklarını çözerler
• Yeni fikirler edinirler
• Kas kontrolü ve güç elde ederler
• Hayal güçlerini kullanabilirler
• Problemleri çözebilirler
• Başkaları ile işbirliği yapmayı öğrenirler

Çocuğun oynadığı oyunun içeriği, kendi hayal ve deneyimlerinden gelmeli. Bugünün çocuklarının oyun deneyiminin, kendi ebeveynlerinkinden farklı olduğu unutulmamalı.

En güzel oyuncaklar fotogaleri için tıklayın