Çocuklarda Seçici Yeme
Çocuklarda Seçici Yeme: Nedir ve Neler Yapmalı?
Feyza Bayraktar
Seçici Yiyen Çocuklarınıza İkna Edici Tarifler
Eğer çocuğunuz sadece makarna köfte yiyorsa yalnız değilsiniz. Özellikle 6 yaş altında olan çocukların yaklaşık %40’ında seçici yeme davranışı görülüyor. Seçici yeme ile ilgili doğru adımlar atılmadığı takdirde de bu durum çocukluğun ilerleyen dönemlerinde de kendini gösterebiliyor. Bu yüzden yemek zamanı hem çocuk için hem de ebeveyn için zorlayıcı olabiliyor. Şöyle ki seçici yeme davranışı çocukluk döneminde görülen ve gelişimsel dönemin etkisiyle çocuğun kendini daha özgür hissetmesiyle birlikte birtakım şeyleri reddetmesiyle birlikte kendini gösteriyor. Unutulmamalıdır ki, seçici yeme davranışı normaldir ve çocuklar hayatlarının belli dönemlerinde belli yiyecekleri reddedebilirler. Ayrıca, çocuklarda yemek tercihleri genetik faktörlerle şekillenebilir (tamamiyle olmasa da). Bir diğer önemli ayrıntı da, çocukların tat alma duyuları yetişkinlere göre çok daha hassastır. Onların bir yiyecekten hoşlanmaması bize garip gelebilir fakat onların duyuları çok daha güçlüdür.
Seçici Yeme Konusunda Ebeveynlerin İzlemesi Gereken Stratejiler
- Çocuğunuzu yemek hazırlama sürecine dahil edin. Bulaşıkları yıkamak veya masayı düzenlemek küçük adımlar olsa da işe yarayabilir
- İyi bir rol modeli olun. Çocuğunuz sizin yediğiniz ve keyif aldığınız şeyi deneyimlemeyi daha çok isteyecektir.
- Belirli bir yiyeceği az da olsa yeme kuralı koymaya çalışın (sebze veya problem olan yiyecek her ne ise). Her fırsatta tabağında o yiyeceği bulundurun ve her daim denemese bile tabağında her zaman olan bir yiyecek olmasına dikkat edin.
- Yiyecekler için komik isimler bulmaya çalışın ya da çocuklarınızın sebze ve meyveleri yiyebilecekleri şekilde sanatsal bir hale getirin.
- Çocuğunuz aç olduğunu söylerse ve sadece tatlı veya abur cubur gibi şeyler istediğini dile getiriyorsa onunla gerçekten aç olup olmadığına dair konuşun.
- Sebze veya problem olan yiyecekleri önce servis etmeye çalışın. Eğer herhangi başka bir alternatif yoksa çocuğun deneme olasılığı daha fazla olacaktır.
- Çocuğun kendi tabağını hazırlaması için sofrada açık büfe servisi hazırlayın. Açık büfe pişmiş ve çiğ sebzelerden oluşabilir ve çocuğun bu seçenekler arasından kendi seçimini yapmasına ve kombinasyon oluşturmasına izin verin.
- Çocuğun yemeyi reddettiği sebze ve meyvelere ya da yemeklere komik isimler bulabilirsiniz. (Örn. Brokoliye küçük ağaçlar demek gibi)
Ebeveyn Olarak Öğün Esnasında Stresi Azaltmanın Yolları
Geç oldu, yorgunsunuz ve yiyecek bir şeyler hazırlamanız gerekiyor ve çocuğunuz yemek yemek istemiyor. Çocuğunuzun yemek konusundaki hoşnutsuz tavrı sizin için üzücü ve stresli bir hal alabilir. Unutmayın ki öğünlerde stresli olmak veya seçiçi yeme davranışı kimseye yardımcı olmayacaktır. Sizin için yardımcı nitelikte olabilecek adımlar ise şunlardır:
Öğünlerinizi araya sıkıştırmayacak şekilde ve spesifik olarak planlamaya çalışın öncesinden plan yapmak sizi sonrasında alışveriş veya planlama gibi sıkıntılardan kurtaracaktır
Çocuğunuz sınırları öğrendiği bir dönemde ve aynı şekilde sizi de zaman zaman zorlayabilecek potansiyeldeler. Eğer ki yemek konusunda kendinizi çocuğunuzla bir mücadele halinde bulursanız da sakin kalmaya çalışın. Unutmayın ki siz bir ebeveynsiniz ve çocuğunuz değil siz sınır koymalısınız.
Unutmayın ki çocuklar aç olmadıklarında yememek için direnirler. Eğer çocuğunuz öğle veya akşam yemeği sırasında direnç gösteriyor veya seçici davranıyorsa bunu ne kadar sıklıkla yapmaya çalıştığına odaklanın. Öğün aralıklarını uzun tutmak veya daha az atıştırmalık vermek çocuğunuzun ana öğünlerde yemek yemesini sağlayacaktır.
Ebeveynler Nelerden Kaçınmalıdır?
Sebze yediği için şekerli yiyecekleri ödül olarak kullanmak. Bu durum kısa vadede sonuç verse de çocuğunuzun sebzeleri sevmesini engelleyecek bir davranıştır. Ayrıca bu durum şekerli yiyeceklere olan isteği de artıracaktır – çikolatalı pasta onlar için daha önce hiç bu kadar çekici olmayabilir!
Ayrıca, sebzeleri çocukların kendisi için uygun bulduğu yiyeceklerin arasına karıştırmak. Makarnaya köfteye veya çorbaya püre sebze veya havuç koymak güzel bir şeydir, fakat çocuklar neyi yediğinin farkındadır. Aksi takdirde çocuk sebze yemeği seçmeyecektir. Ayrıca sebze karıştırılan çocukların favori yiyeceklerinde de sebzelerin istenilen düzeydeki besleyiciliklerinden söz edemeyiz.
Unutmayın ki siz sipariş üzerine yemek pişiren bir aşçı değilsiniz. Evde herkesin yediği yiyeceğin aynı olmasına özen göstermeniz gerekir. Bu şekilde olmak yerine çocuğun istediği yiyecekleri hazırlamak onun için her zaman her istediğin yiyebileceğini düşünecektir.
İkna Edici Yöntemler (Tarifler ve Pişirme Teknikleri)
Yemeklere çocuklarınız için faydalı olabilecek aromalar katmak ve besleyiciliği arttırmak için biraz hile yapmaktan zarar gelmeyecektir.
• Pürelenmiş bezelye, havuç, biber, brokoli gibi sebzeleri makarna sosu yapabilirsiniz
• Hamurişi yaparken beyaz un ve tam tahıllı un karıştırılabilir
• Haşlanmış karnabahar patates püresine karıştırılabilir.
• Kremalı çorbaları seyretilken süt kullanılabilir
• Evde ekmek yapılıyorsa rendelenmiş kabak veya havuç eklenebilir
• Eğer çocuğunuz peynir sevmiyorsa süt veya yoğurt gibi alternatiflerle günlük kalsiyum ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Eğer tüm süt ürünlerine karşı reddetme söz konusuysa meyvelerle zenginleştirilebilir ve renklendirilebilir. Bu şekilde çocuğunuz için daha çekici bir sunuma dönüşebilir.
Mercimek Çorbası Görünümlü Sebze Çorbası
Malzemeler
Patates, Karnabahar, Lahana,Brokoli,Kırmızı Biber,Kereviz,Pırasa
Dilerseniz baharat olarak nane ve biber
Un veya sıvı yağ isteğe göre eklenebilir.
Bu sebzeleri birlikte haşladıktan sonra blenderdan geçirerek baharatları ekleyip servis yapabilirsiniz. Görünüm olarak süzme mercimek çorbasına benzeyen bu çorba çocuklarınız için çok besleyici sebzelerin bir arada olduğu lezzetli bir öğün olacaktır.
Sütlü Brokoli veya Kabak Çorbası
2-3 kaşık un yağda kavrulduktan sonra üzerine süt eklenir ve ufaltılmış brokoli veya kabak rendesi çorbaya eklenerek kaynatılır. Dilerseniz blenderdan geçirebilirsiniz. Yumuşak içimli olan bu çorba protein ve karbonhidrat açısından oldukça zengindir
Renkli Omletler!
Kırmızı biber, havuç, kabak, dereotu, maydonoz, patates gibi sebzelerle omleti renklendirebilir ve zenginleştirebilirsiniz.
Ev Yapımı Hamburgerler
Çocuğunuza fast-food yiyecekleri tamamen yasaklamak yerine dışardan almadan evde kendi hamburger ve patates kızartmanızı yaparak eğlenceli bir menü oluşturabilirsiniz. Hamburger büyüklüğündeki köfteyi (köfte harcına dilerseniz sebze de ekleyebilirsiniz) az yağlı tavada pişirin. Ketçap yerine tomates sosu kullanarak yeşillik ile birlikte hamburger ekmeğine yerleştirin (mayonez yerine avokado da kullanılabilir). Patatesleri kızgın yağda kızartmak yerine pişirme kağıdının üzerine dizerek az yağda fırınlayabilir ve çıtır patatesler yapabilirsiniz. Pişirirken dilerseniz baharatla da zenginleştirebilirsiniz.
Eğer çocuğunuz sadece makarna köfte yiyorsa yalnız değilsiniz. Özellikle 6 yaş altında olan çocukların yaklaşık %40’ında seçici yeme davranışı görülüyor. Seçici yeme ile ilgili doğru adımlar atılmadığı takdirde de bu durum çocukluğun ilerleyen dönemlerinde de kendini gösterebiliyor. Bu yüzden yemek zamanı hem çocuk için hem de ebeveyn için zorlayıcı olabiliyor. Şöyle ki seçici yeme davranışı çocukluk döneminde görülen ve gelişimsel dönemin etkisiyle çocuğun kendini daha özgür hissetmesiyle birlikte birtakım şeyleri reddetmesiyle birlikte kendini gösteriyor. Unutulmamalıdır ki, seçici yeme davranışı normaldir ve çocuklar hayatlarının belli dönemlerinde belli yiyecekleri reddedebilirler. Ayrıca, çocuklarda yemek tercihleri genetik faktörlerle şekillenebilir (tamamiyle olmasa da). Bir diğer önemli ayrıntı da, çocukların tat alma duyuları yetişkinlere göre çok daha hassastır. Onların bir yiyecekten hoşlanmaması bize garip gelebilir fakat onların duyuları çok daha güçlüdür.
Seçici Yeme Konusunda Ebeveynlerin İzlemesi Gereken Stratejiler
- Çocuğunuzu yemek hazırlama sürecine dahil edin. Bulaşıkları yıkamak veya masayı düzenlemek küçük adımlar olsa da işe yarayabilir
- İyi bir rol modeli olun. Çocuğunuz sizin yediğiniz ve keyif aldığınız şeyi deneyimlemeyi daha çok isteyecektir.
- Belirli bir yiyeceği az da olsa yeme kuralı koymaya çalışın (sebze veya problem olan yiyecek her ne ise). Her fırsatta tabağında o yiyeceği bulundurun ve her daim denemese bile tabağında her zaman olan bir yiyecek olmasına dikkat edin.
- Yiyecekler için komik isimler bulmaya çalışın ya da çocuklarınızın sebze ve meyveleri yiyebilecekleri şekilde sanatsal bir hale getirin.
- Çocuğunuz aç olduğunu söylerse ve sadece tatlı veya abur cubur gibi şeyler istediğini dile getiriyorsa onunla gerçekten aç olup olmadığına dair konuşun.
- Sebze veya problem olan yiyecekleri önce servis etmeye çalışın. Eğer herhangi başka bir alternatif yoksa çocuğun deneme olasılığı daha fazla olacaktır.
- Çocuğun kendi tabağını hazırlaması için sofrada açık büfe servisi hazırlayın. Açık büfe pişmiş ve çiğ sebzelerden oluşabilir ve çocuğun bu seçenekler arasından kendi seçimini yapmasına ve kombinasyon oluşturmasına izin verin.
- Çocuğun yemeyi reddettiği sebze ve meyvelere ya da yemeklere komik isimler bulabilirsiniz. (Örn. Brokoliye küçük ağaçlar demek gibi)
Ebeveyn Olarak Öğün Esnasında Stresi Azaltmanın Yolları
Geç oldu, yorgunsunuz ve yiyecek bir şeyler hazırlamanız gerekiyor ve çocuğunuz yemek yemek istemiyor. Çocuğunuzun yemek konusundaki hoşnutsuz tavrı sizin için üzücü ve stresli bir hal alabilir. Unutmayın ki öğünlerde stresli olmak veya seçiçi yeme davranışı kimseye yardımcı olmayacaktır. Sizin için yardımcı nitelikte olabilecek adımlar ise şunlardır:
Öğünlerinizi araya sıkıştırmayacak şekilde ve spesifik olarak planlamaya çalışın öncesinden plan yapmak sizi sonrasında alışveriş veya planlama gibi sıkıntılardan kurtaracaktır
Çocuğunuz sınırları öğrendiği bir dönemde ve aynı şekilde sizi de zaman zaman zorlayabilecek potansiyeldeler. Eğer ki yemek konusunda kendinizi çocuğunuzla bir mücadele halinde bulursanız da sakin kalmaya çalışın. Unutmayın ki siz bir ebeveynsiniz ve çocuğunuz değil siz sınır koymalısınız.
Unutmayın ki çocuklar aç olmadıklarında yememek için direnirler. Eğer çocuğunuz öğle veya akşam yemeği sırasında direnç gösteriyor veya seçici davranıyorsa bunu ne kadar sıklıkla yapmaya çalıştığına odaklanın. Öğün aralıklarını uzun tutmak veya daha az atıştırmalık vermek çocuğunuzun ana öğünlerde yemek yemesini sağlayacaktır.
Ebeveynler Nelerden Kaçınmalıdır?
Sebze yediği için şekerli yiyecekleri ödül olarak kullanmak. Bu durum kısa vadede sonuç verse de çocuğunuzun sebzeleri sevmesini engelleyecek bir davranıştır. Ayrıca bu durum şekerli yiyeceklere olan isteği de artıracaktır – çikolatalı pasta onlar için daha önce hiç bu kadar çekici olmayabilir!
Ayrıca, sebzeleri çocukların kendisi için uygun bulduğu yiyeceklerin arasına karıştırmak. Makarnaya köfteye veya çorbaya püre sebze veya havuç koymak güzel bir şeydir, fakat çocuklar neyi yediğinin farkındadır. Aksi takdirde çocuk sebze yemeği seçmeyecektir. Ayrıca sebze karıştırılan çocukların favori yiyeceklerinde de sebzelerin istenilen düzeydeki besleyiciliklerinden söz edemeyiz.
Unutmayın ki siz sipariş üzerine yemek pişiren bir aşçı değilsiniz. Evde herkesin yediği yiyeceğin aynı olmasına özen göstermeniz gerekir. Bu şekilde olmak yerine çocuğun istediği yiyecekleri hazırlamak onun için her zaman her istediğin yiyebileceğini düşünecektir.
İkna Edici Yöntemler (Tarifler ve Pişirme Teknikleri)
Yemeklere çocuklarınız için faydalı olabilecek aromalar katmak ve besleyiciliği arttırmak için biraz hile yapmaktan zarar gelmeyecektir.
• Pürelenmiş bezelye, havuç, biber, brokoli gibi sebzeleri makarna sosu yapabilirsiniz
• Hamurişi yaparken beyaz un ve tam tahıllı un karıştırılabilir
• Haşlanmış karnabahar patates püresine karıştırılabilir.
• Kremalı çorbaları seyretilken süt kullanılabilir
• Evde ekmek yapılıyorsa rendelenmiş kabak veya havuç eklenebilir
• Eğer çocuğunuz peynir sevmiyorsa süt veya yoğurt gibi alternatiflerle günlük kalsiyum ihtiyacını karşılayabilirsiniz. Eğer tüm süt ürünlerine karşı reddetme söz konusuysa meyvelerle zenginleştirilebilir ve renklendirilebilir. Bu şekilde çocuğunuz için daha çekici bir sunuma dönüşebilir.
Mercimek Çorbası Görünümlü Sebze Çorbası
Malzemeler
Patates, Karnabahar, Lahana,Brokoli,Kırmızı Biber,Kereviz,Pırasa
Dilerseniz baharat olarak nane ve biber
Un veya sıvı yağ isteğe göre eklenebilir.
Bu sebzeleri birlikte haşladıktan sonra blenderdan geçirerek baharatları ekleyip servis yapabilirsiniz. Görünüm olarak süzme mercimek çorbasına benzeyen bu çorba çocuklarınız için çok besleyici sebzelerin bir arada olduğu lezzetli bir öğün olacaktır.
Sütlü Brokoli veya Kabak Çorbası
2-3 kaşık un yağda kavrulduktan sonra üzerine süt eklenir ve ufaltılmış brokoli veya kabak rendesi çorbaya eklenerek kaynatılır. Dilerseniz blenderdan geçirebilirsiniz. Yumuşak içimli olan bu çorba protein ve karbonhidrat açısından oldukça zengindir
Renkli Omletler!
Kırmızı biber, havuç, kabak, dereotu, maydonoz, patates gibi sebzelerle omleti renklendirebilir ve zenginleştirebilirsiniz.
Ev Yapımı Hamburgerler
Çocuğunuza fast-food yiyecekleri tamamen yasaklamak yerine dışardan almadan evde kendi hamburger ve patates kızartmanızı yaparak eğlenceli bir menü oluşturabilirsiniz. Hamburger büyüklüğündeki köfteyi (köfte harcına dilerseniz sebze de ekleyebilirsiniz) az yağlı tavada pişirin. Ketçap yerine tomates sosu kullanarak yeşillik ile birlikte hamburger ekmeğine yerleştirin (mayonez yerine avokado da kullanılabilir). Patatesleri kızgın yağda kızartmak yerine pişirme kağıdının üzerine dizerek az yağda fırınlayabilir ve çıtır patatesler yapabilirsiniz. Pişirirken dilerseniz baharatla da zenginleştirebilirsiniz.
