Ergen çocuğunuzla baş etme yolları

Ergenlik çağındaki çocuklarla nasıl başa çıkılır?

Feyza Bayraktar

Feyza Bayraktar


Ergen çocuğunuzla baş etme yolları

Ergenler çoğu zaman onları seven kişilerle özellikle ebeveynleriyle ve diğer yetişkinlerle iyi iletişim kuramazlar. Genellikle ergenler aileleri ne kadar iletişime açık da olsa onlar kendilerine ait düşünceleri başkaları ile konuşmak isterler, çünkü artık çocuk olmadıklarını ve ailelerinden bağımsız hareket edebildiklerini kanıtlamak ihtiyacı içindedirler. Özellikle ergenlik döneminde arkadaş ilişkileri çok önem kazanır ve kişi kendi kimlik karmaşası içinde kimliğini bulunduğu grupla ile gidermeye çalışır. Ailesinin normlarından uzaklaşabilir ve arkadaş grubunun normları ile kendisini ifade etme yoluna başvurabilir. Bunların sonucunda ergen ve aile arasında çatışma başlar. Çocuk döneminde her şeyini ailesi ile paylaşan kişi ergenlik döneminde mahremiyete ihtiyaç duyabilir ve zamanını daha çok odasında ailesi ile iletişim kurmayarak geçirebilir. Ailelerin en çok şikayet ettiği şeylerden bir tanesi ergenlerin odalarında tek başına bilgisayar önünde ya da müzik dinleyerek zaman geçirmeleri, onlarla zaman geçirmek istememeleridir.
Daha önceleri anne ve babanın sözünden çıkmayan çocuk ergenlik dönemine geldiği zaman onların dediklerine tepki gösterebilir. Kendi duygu ve düşüncelerinin ailesi tarafından anlaşılmayacağı düşüncesi ile onlarla bir şey paylaşmak istemeyebilir. Ailenin günlük soruları bile onlarda hesap sorma, baskı uygulama duygusu yaratabilir. Bu nedenle ergenlik döneminde kişi ailesi ile arasında mesafe koyabilir.
İzin konusu ergen ve aileler arasında yaşanan başka bir problemdir. Artık birey olduğunu, yeterince büyüdüğünü düşünen ergen istediği saatte,istediği yere gitmek isteyebilir ve bu durumda aile izin vermediği zaman çatışmalar yaşanabilir.
Bazı ergenlerde okul başarısında düşme olabilir. Bunun sebepleri arasında kişinin zamanının çoğunu geç saatlere kadar telefonda arkadaşları ile konuşarak, internet başında, uyuyarak ve hayal kurarak geçirmesi sayılabilir. Ergenlik döneminde fizyolojik ve bilişsel değişimlere bağlı olarak uyku ihtiyacının artması da ergenlerin sabah okula giderken uyanamama sorunu yaşamasına ve bu yüzden aile ile problem yaşamasına sebep olabilir.
Ebeveyn ile ilişkilerin problemli olduğu ergenlik döneminde ebeveynlerin oldukça sabırlı davranması gerekmektedir.
Öncelikle anne ve babanın ergene çocuk gibi yaklaşmamaları gerekir. Ergenin en büyük ihtiyacı karşısındakilerin onu birey gibi gördüğünü algılamasıdır. Ergenle iletişim kurmanın birinci yolu dinlemektir. Anne ve babanın ergeni her zaman dinlemeye hazır olduklarını belli etmeleri gerekir. Dinlemek zorla anlatması için baskı yapmak değildir. Anne ve babasının dinlemeye hazır olduğunu hisseden ergen düşünce, duygu ve problemlerini anlatacaktır. Anne ve baba ergenin ilgi alanı ve hobilerinin neler olduğunu merak edip bu konuda ergeni yargılamadan bilgi almaya çalışmak, onun hobileri ile ilgilendiklerini göstermek ergenle iletişimde yarar sağlayacaktır. Ergenin mahremiyet ihtiyacına da özen göstermek gerekir. Kapıyı çalmadan odaya girmek ergenin bireysel alanına bir saldırı gibi olacağı için tepki yaratır. Anne ve babanın ergen yalnız kalmak istediği zaman buna izin vermesi önem taşır. Ergenlik dönemi hassas bir dönem olduğu için ergen risk taşıyan davranışlar sergileyebilir. Tabii ki anne ve babanın ergeni kontrol etmeleri gerekmektedir. Yalnız bunu yaparken ergene fark ettirmeden uzaktan izlemek daha doğru olur.
Ergenlik dönemi gelecek ile ilgili kaygıların arttığı bir dönemdir. Bu dönemde ailelerin ergenlerle onların kaygıları, duyguları hakkında konuşmak için girişimde bulunmaları önemlidir. Belki sordukları an soruları yanıtsız kalabilir ama ergen içinde bulunduğu durumun ebeveynleri tarafından anlaşıldığını hissetmesi onda yalnız olmadığı duygusunu yaratır ki bu da ailesi ile paylaşımında etkili olacaktır.
Ebeveynlerin en sık yaptığı hatalardan bir tanesi de çocukları ile arkadaş olma çabalarıdır. Ergenin arkadaşa değil içinde bulunduğu karmaşada güvenebileceği ebeveynlere ihtiyacı vardır. Bu nedenle ebeveynlerin ergenlerle sınırlarını çizmesi gerekir. Kurallar koymaktan kaçınmamalıdır; kuralları koyarken sebeplerini de söylemeleri ergenin yapmak istediği bir şeye izin verilmemesi halinde daha az tepki göstermesine sebep olabilir.