Onu sanatla tanıştırın

İstanbul’da resmi rakamlara göre 15 milyon insan yaşıyor. Çocuklar bu çılgın kentte evlere, kreşlere, okullara ve alışveriş merkezlerine sıkışmış durumda. Gidebilecekleri park sayısı bile yeterli değil. Kendilerini ifade edebilecekleri alanlara ihtiyaç duyuyorlar. Klinik Psikolog ve Psikoterapist Elit Bilge Bıyıkoğlu, “İnsanlar, kendilerini ifade etme arzusu ile doğar. Dil gelişimi tam oturmamış bir bebeğin bile kendini ifade etme ihtiyacını sesler çıkarmasından, ağlamasından, ellerini ve ayaklarını oynatmasından görebilirsiniz. Sanat, tarih öncesi çağlardan beri bireyin kendisini ifade etme arzunu destekleyen önemli araçlardan biri. İçerisinde sınırsız materyali ve aktiviteyi barındırarak çocuğun kendisini ifade etmesini sağlıyor. Türü ne olursa olsun serbest, doğal ve özgür bir aktivite olduğu için çocuğa keşfetme, deney yapma, anda kalma ve kendi olma olanağı sunuyor. Sanatın ruh sağlığına ve çocuk gelişimine önemli katkılar sunduğu araştırmalarla da destekleniyor” diyor.

Çocuk mu proje mi?
Son yıllarda, ruh sağlığı uzmanları çocuklarda serbest oyun ve sanat aktivitelerinin öneminden bahsetse de anne-babalar çocuğun akademik performansına daha fazla yöneliyor. Bıyıkoğlu, “Çocuğun ruhsal ihtiyaçlarını görmezden gelerek ‘proje çocuklar’ yetiştiriliyor. Gideceği okullar, alacağı dil eğitimleri, yapacağı sporlar, hatta seçeceği meslek grupları bile anne-babalar tarafından belirlenen çocukları kastediyorum. Kliniğimde, anne-babaların projelerinin bir noktada patladığına defalarca şahit oldum. Çocuk, hayatının bir noktasında ruhsal ve davranışsal semptomlar çıkarmaya başlıyor, aile durumla baş edemeyince psikoloğa başvuruyor. Seansta görülüyor ki projenin başrolünde olan çocuk projeden ruhsal olarak mustarip. Çocuğun temel ihtiyaçlarından keşfetme, serbest zaman, kendini ifade etme, anda kalma, kendi olma ve sosyal olma ihtiyaçları göz ardı edilmiş. Bir uzman olarak, çocuğun serbest sanat aktivitelerine katılmasının sağlanması bu temel ihtiyaçların karşılanmasında önemli bir araç” diyor.



Bir saatlik müze gezisi çok şeyi değiştirebilir
Klinik Uzman Psikolog Elit Bilge Bıyıkoğlu sanatsal aktivitelerin kazanımlarını şöyle özetliyor:
Yaratıcı düşünmeyi geliştirir, problem-çözme becerilerini artırır: Matematiğin tersine, sanatta tek doğru cevap yoktur. Dolayısıyla sanat çocukları yaratıcı düşünceye ve çözümlere yönlendirir. Yaratıcılığı kutunun dışından bakabilme, alakasız gibi görünen iki fikri bir araya getirerek yeni yollar yaratma becerisi olarak tanımlayabiliriz. Temel problemlere çözümler getirebilme yetisi de yaratıcılık ile ilişkilendirilir. Özellikle yaratıcılık, çocuklarda karşılaştıkları zorluklarla başa çıkma becerisi getirmesi bakımından önemli. Sanat; çocuklarda belirsizliğe karşı rahat kalabilmeyi ve esnek düşünmeyi sağlar. Araştırmalara göre sanata maruz bırakılan çocuklar, yaratıcı ve orijinal olma, keşfetme, yenilik yapma gibi beceriler kazanırlar.

Nörolojik bağlantıları geliştirir: Sanat, türüne göre birden fazla duyumuzu (görme, duyma, dokunma, koklama ve tat) harekete geçiren bir aktivitedir. Bu denli kompleks bir aktivite, beyinde yer alan hücrelerin yeni bağlantılar oluşturmasına, başka bir deyişle beynin gelişmesine ve değişmesine olanak sağlar. Araştırmalara göre, sanatla uğraşmak beynimizin çeşitli bölgelerinde iletişimi uyararak psikolojik dayanıklılığımızı ve strese karşı direncimizi de arttırıyor.

Kendilerini ve çevrelerini anlamalarına destek olur: Çocuklar her gün çok sayıda yeni bilgi ve uyarana maruz kalıyor; bu kadar çok bilgiyi ve uyaranı özümseyebilecek ve yansıtabilecek güvenli bir yol arayışına ihtiyaç duyuyorlar. Sanat, çocukların karşılaştıkları olaylar karşısında duygularını yansıtmalarına, keşfetmelerine, şiddetli duygularla baş etmelerine yardımcı oluyor. Kelimelerin anlatamadığı ya da anlatmakta yeterli olmadığı durumlarda; sanatla uğraşmak güvenli bir dışavurum aracı. Çocukların sanatla ilgilenmelerini desteklediğimizde, kendilerini de tanımalarını sağlamış oluyoruz. Sanat aktiviteleri sayesinde çocuklar, tamamen yaratıcılığa açık ve güvenli bir ortamda kendi bedenleri ve kendi bedenlerinin yapabilecekleri konusunda farkındalık kazanıyor.

Empati, toleranslı olma ve sevgi hissini arttırır: Sanatsal aktiviteler çocukların insan doğasını anlamasına yardımcı olur. Sanat, çocuğun çevresindeki bireylere karşı duyarlılığını geliştirir. Çocuğun kendini başkalarının yerine koymasını sağlayarak empati gelişimini arttırır. Böylece, sanatın sosyal iletişime de katkı sağladığını söyleyebiliriz. Örneğin on binden fazla öğrenciyle yapılan bir araştırmada sanat müzesine yapılan bir saatlik gezinin çocukların hislerini ve düşünme biçimlerini değiştirdiği ortaya konmuş. Müzeyi ziyaret eden öğrencilerin eleştirel düşünme becerileri artmış, kendilerinden farklı olan insanlara karşı daha fazla toleranslı olmaya başlamışlar, empatik davranışlar sergilemişler.

Haydi biraz eğlenelim
Kats Sahne
Kültür, sanat ve eğlence merkezi olan KATS Sahne, farklı branşları bir araya getirerek sanatseverlere ev sahipliği yapıyor. Özel bir mülk içinde yer alan tiyatro, Gayrettepe Metro istasyonun hemen arkasında. Çocuk oyunundan önce kahvaltı servisi de var. Tiyatro Şenay’ın müzikli çocuk oyunu “Fareli Köyün Klarinetçisi” 14-21-28 Ocak 2018 Pazar saat 14.00’te sahnelenecek. Perküsyon ustası Orhan Topçuoğlu’nun proje danışmanlığını ve masal anlatıcılığını üstlendiği oyunda; Onur Şenay, Ümit İlban, İlkem Ulugün ve Cengiz Orhonlu rol alıyor. Söylentiye göre, 1284’te bir gün Hamelinli çocuklar köyü terk ederler. Bu olay ve çocukların kaçış hikayesinde başlarına gelenler 16’ncı yüzyılda, ünlü “Fareli Köyün Kavalcısı” masalına konu olur. Robert Browning’in kaleme aldığı bu ünlü masal, Paul Ramsier tarafından müzikli masal gösterisine dönüştürülmüş. Oyun 6-10 yaş grubu çocuklara hitap ediyor.



İstanbul Modern
Çocuklara yönelik atölyeleri ile ses getiren yerlerden biri de İstanbul Modern, müzenin ve Centre Pompidou iş birliğiyle gerçekleştirilen Keşif Alanı eğitim programı Müzedeki Mimarlar, 14 Ocak 2018’e kadar hafta sonları çocukları ve ailelerini bekliyor. Renzo Piano ve Richard Rogers’ın müze mimarisi konusundaki yaklaşımlarından ilham alan atölye çocukları ve aileleri bir yapı tasarım oyununa davet ediyor. 5-12 yaş grubundaki çocuklar her bir etkinlikte yeniden mimari kurgular yaratabildikleri, takıp çıkartarak yeni formlar oluşturabildikleri kolektif bir oyun alanında bir araya geliyor. Rezervasyon ve bilgi için (0212) 334 73 41 numaralı telefonu arayabilirsiniz.



Akbank Sanat
Akbank Sanat, cumartesi günleri çocuklar için yaratıcı atölye çalışmaları yapıyor. Ocak 2018 programı ve diğer atölyeler hakkında bilgi almak için akbanksanat.com’u ziyaret edebilirsiniz.



Kidzania
4-14 yaş arasındaki çocuklar burada 65 aktiviteye katılarak sanatsal, fiziksel ve sosyal becerilerini geliştiriyor. 100’e yakın mesleği deneyimleyebiliyorlar. Biletler http://istanbul.kidzania.com üzerinden satılıyor.

Ebru Susamcıoğlu Cam ve Seramik
Mini Cam Atölyesi adı altında 6-12 yaş arası çocuklara, 30 dakikalık mini cam atölyeleri yapıyor. 15 cm ölçüsünde daire veya kare şeklinde cam pano yapan çocuklara panoları üç iş günü içinde ulaştırılıyor. Detaylı bilgi ebrususamcioglu.com adresinde.



Çocuk Atölyesi
Resim, plastik sanatlar, tiyatro, dans, edebiyat gibi temel sanat dallarına ilişkin çalışmalar yapan atölye Ocak 2018 itibariyle Zorlu PSM ile birlikte çalışıyor. Origami atölyesi (6-14 yaş), mandala atölyesi (5 yaş üstü), minik modacılar atölyesi (4-6 yaş) cumartesi 14.00-15.30 saatleri arasında. Genç yazarlar atölyesi (8-12 yaş) ise pazar günleri 16.00-17.30 arasında. Biletler Biletix ve Zorlu PSM gişelerinde satışa sunuluyor.



Pace Çocuk Sanat Merkezi
PACE, herkeste farklı bir yetenek olduğuna inanıyor ve bunu ortaya çıkarmaya çalışıyor. Ocak ayı içerisinde Pace’de oyuncak heykel, kağıt heykel, Millefiori ile mozaik aktivitesi, kitap ayraçları aktivitesi ve ailece yapılan seramik çalışması var. Haftalık Mini Kış Sanat Kampları ise birbirinden bağımsız iki hafta olarak, 22-26 Ocak 2018 ve 29 Ocak-02 Şubat 2018 tarihleri arasında hafta içi her gün Sabah (10.00-13.30) ve öğleden sonra (15.00-18.30) olarak iki ayrı grup halinde 5-12 yaş çocuklar için hazırlandı. pacesanat.com’dan detayları öğrenebilirsiniz.



Çizgi Çocuk Atölyesi
İstanbul/Moda ve Bodrum/Bitez’deki resim heykel atölyeleri hafta sonları çocukların katılımına açıyor ve 3-10 yaş arası çocuklarla yaratıcı sanat çalışmaları yapılıyor. Datça Hayıtbükü Ahşap Evleri’nde 28 Ocak-2 Şubat 2018 arasında 4-10 yaş arası çocuklara Doğada Oyun ve Sanat Kampı var. Pastoral Vadi Organik Tarım ve Ekolojik Yaşam Çiftliği kampları ise Temmuz ve Ağustos’ta. cizgicocukatolyesi.com’u tıklayarak bilgi alabilirsiniz.



Ödüllü Tasarım Oyuncağı
Design Turkey 2017 Üstün Tasarım Ödülü sahibi olan GOM, sonsuz sayıda kütle tasarlanmasına olanak veren modüler yapısıyla çocukların yaratıcılığını ve tasarım algısını geliştiriyor, onların ince motor becerilerini, el-göz koordinasyonunu, üç boyutlu düşünme ve takım halinde çalışma kapasitelerini gelişmesine destek oluyor. İç Mimar Gizem Aytaç tarafından yaratılan GOM, tam adıyla geometrik obje maketi, modüler çemberlerden oluşuyor; katlanarak kare, kiriş ve üçgenlere dönüşüyor. Yapıştırılarak üç boyutlu formlar tasarlama imkanı veren tasarım oyuncağı, 5,5 yaş ve üzerinde, oyun oynamanın gücüne inanan herkese hitap ediyor. Bir rakip olmadan, kazanmak için değil, birlikte iyi vakit geçirmek isteyen aileler için de bir iletişim aracı. İçinde 10 parça, beş renk karton ve toplam 140 dairesel parça var. Kullanılan kağıt çocuklar için zararlı boya içermiyor. Üstelik doğada yüzde yüz çözülebiliyor. Karbon emisyonu düşün olan bu üretimde önemli olan yaşanılan süreç ve öğretisi. Okullarda ve müzelerde gezici GOMYAP atölyeleri düzenleyen Aytaç şimdiye 1750 çocuğa GOM öğretmiş. Detaylı bilgi gomyap.com adresinde.

Festivaller de var!
Küçük Hanımlar Küçük Beyler
Bu yıl 13’üncüsü gerçekleştirilen ‘Küçük Hanımlar Küçük Beyler Uluslararası Çocuk Tiyatroları Festivali’ Atatürk’ün çocuklara armağan ettiği 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’ndan yola çıkarak hazırlanan tek tiyatro festivali ve Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü tarafından organize ediliyor. Festival bu yıl beş günde 32 bin minik sanatseveri ağırladı. 25-30 Nisan tarihleri arasında yapılan festivalde 8 yabancı 10 yerli grup, 13 farklı sahnede 102 temsil verdi. Kukla, gölge oyunu, dans tiyatrosu, opera ve bale, müzikal gibi farklı tekniklerin kullanıldığı çocuk oyunları, atölye çalışmaları da yapıldı. Ayrıca hastanelere giderek burada yatan çocuklara La Fontaine masallarını okudu. Festival kapsamındaki ‘Tiyatroyu Keşfet’ etkinliği, çocuklara bir oyunun başlangıç aşamasından sahnelenmesine kadarki geçen süreyi gözlemleme fırsatı da verdi. Gelecek festival programını devtiyatro.gov.tr adresinden takip edebilirsiniz.