Bütçenizin başına güneş geçmesin

Güneş, deniz, kumsal...

Özlem Denizmen

Özlem Denizmen


Bütçenizin başına güneş geçmesin

Uzanmışım kumsala
Kredi kartım cebimde
Ödenmemiş krediler
Ah gitti birikmişler
Yaşıyorum aheste

Kapılmışım taksite
Savrulup gidiyorum
Şimdi çok rahatım
Nafile telaşlarım
Olmayan paramdan harcıyorum…

Güneş, deniz,kumsal. Bu üçlü tehlikeli. İnsanı meltem rüzgarı gibi uyuşturan, yaz akşamları gibi mest eden bir ahengi var. 
O yüzden ya şemsiye açmalı ya da gölgeye geçmeli. Aynı şey tatil bütçemiz için de geçerli. ‘Al, al, al’ derken olmayan paraları harcayıp ay sonu geldiğinde bütçe çarpması yaşamayalım. Hele plaj elbiseleri, pareolar, yaldızlı, pullu, çiçekli bikiniler. Ne de güzel kombin olur şu boncuklu terliklerle derken ipin ucu kaçmasın. Bir de yeni bir plaj çantası ve havalı bir şapka da aldın mı… Bütçe ne yapsın sıkışıyor ve kredi kartı borçları da iyice yükseliyor. Herkes kredi kartına güvenip fazladan harcamaya meyilli… Kredi kartı, borçlanma değil ÖDEME aracı. Doğru kullanarak yüksek bir kredi notuna sahip olmak için iyi bir yol. Sonra bu not yarın bir gün çok işinize yarayacak.

Kredi notu nedir?
Kredi notu gelişmiş ülkelerde uzun yıllardır var ve aslında işlerin yolunda yürümesi için çok da faydalı. Kredi kartı, bireysel kredi ve kredili mevduat hesabı olan ya da kefil olan herkesin kredi notu var. Size kredi verilse veya bir finansal yükümlülüğe girseniz nasıl ödersiniz onu gösteriyor. Bu not 1 ile 1900 arasında değişir. 1 en fazla risk taşıyan kişi, 1900 ise en güvenilir kişinin puandır. Yani notumuz ne kadar yüksekse o kadar iyi. Türkiye ortalaması şu anda 1450 puan civarında.

Kredi notu neden önemli?
Bankalara kredi ve kredi kartı başvurusu yaptığımızda, kredi notumuza bakarlar ve bize yeni kredi limiti çıkarıp çıkarmamaya, kredi kartı verip vermemeye bu notu ve raporu temel alarak karar verirler. Başka şeylere de bakarlar ama not önemli. Hatta bazı bankalar, verecekleri kredinin faizini belirlerken de kredi notumuza göre karar vermeye başladı. Bu giderek yaygınlaşacak bir uygulama olacak. Kredi notumuz artık sadece bankalarla ilişkimizde de belirleyici değil. Artık faturayla;
• Cep telefonu alırken
• Senetle beyaz eşya alırken
• Ev, araba kiralarken, kredi notumuza bakılıyor.
Örneğin araba kiralamak istediğimizde şirketler, bizim onayımızla birlikte kredi notumuza bakıyor ve sistemden bize güvenip güvenemeyeceklerini öğreniyorlar.

Kredi kartının kabus olmaması için yedi öneri
Sorun kredi kartında değil, onu kullanma şeklinde. Gelin sorun yaratan alışkanlıklara bir bakalım.
1. Ödeme atlamak 
Kredi kartı dönem borcunuzu “Aman bir sonraki ay öderim, nasılsa bir şey olmuyor” deyip asla atlamayın. Bu kredi notunuzu düşürür. Bunu üç ay üst üste yaparsanız takip başlar. Kolay kolay uzun süre yeni kart, kredi kullanamazsınız.
2. Sadece asgari tutarı ödeyerek idare etmek
Asgari miktarı ödeyerek kredi kartı borçları bitmez. Ayrıca kalan borca faiz ödemek zorunda kaldığınızı unutmayın. Üstelik bu hareketin de kredi notunuzu düşürdüğünü unutmayın.
3. Tüm kredi kartı limitlerini sonuna kadar kullanmak 
Limitlerinizin ne kadarını kullandığınız, boşta limitinizin olması da kredi notunu etkileyen önemli faktörlerden.
4. Ekstreye hiç bakmamak
Ekstreye bakmadan yaşamak güzel ama ekstre aslında çok şey anlatıyor. Sizinle konuşuyor. Boşu boşuna otomatik ödeme yapılan aidatlar, yanlış çekimler, neler neler… Her şeyi bırakın farkındalık yaratıyor. Giyim kuşama ne kadar da çok ödemişsin bu ay gösteriyor.
5. Kredi kartını nakit çekimi yapmak için kullanmak
Kredi kartından nakit çekmenin faiz yükü var. Hem de çok yüksek.
6. Ufak şeyler alırken bile yüksek taksitler yapmak
Bu taksit işleri ekonomistlerin bile kişisel bütçe hesaplarını karıştırmalarına neden oluyor.
7. Tatili kredi kartına taksit yaparak almak
Niçin tatil yapıyoruz? Dinlenelim, rahatlayalım diye. Doğru, tatil herkese lazım. Ömrü uzatır. Ama önce her ay tatil için kenara para koyup, para hazır olduğunda tatile gitmeli. Bir haftalık tatil için aylarca taksit ödeyip sıkıntı stres yaşayacaksan hiç gitme.

Kalbiniz de güneş açsın
Tatil bir lüks değil, ihtiyaç. New York Üniversitesi’nde yapılan araştırmaya göre; beş yıl hiç tatil yapmamış bir kişinin kalp krizi geçirme riski, en az bir hafta tatil yapana göre yüzde 30 daha fazla. O yüzden siz siz olun tatili atlamayın. Borçla harçla tatil ise tam tersine yorar insanı. Bir hafta tatil yap sonra bir yıl borcunu öde, zor. Tatil bütçenizi yapın, alın sevdiklerinizi yanınıza, uzanın kumsala hem cebinizde hem kalbinizde güneş açsın.

Hatırlayın!
• Limitiniz kadar zengin değilsiniz, unutmayın. Geliriniz ve limitiniz arasında dağlar varsa bu açığı kapatın.
• Son ödeme tarihini kendinize uydurun.
• Son ödeme tarihi, elinize geçen paranın tarihine denk gelmiyorsa bunu değiştirebilirsiniz.
• Kredi kartı ülkemizde en çok, nakit ihtiyacını ortadan kaldırdığı için tercih ediliyor. Ardından taksit, puan gibi avantajlar geliyor.