Okyanusa açılalım

En iyi yatırım zamana ve kendimize yaptığımız yatırım. Peki, kendimize yeteri kadar yatırım yapıyor muyuz? Hayallerimize, sağlığımıza, zihnimize, ailemize…
Nasıl geçti habersiz, o güzelim yıllarım… Bir bakıyorsunuz yaş olmuş 40, 50, 60. Keşke diyoruz sonra… Her ne kadar mutlu olsak da, mutlaka bir şeyler oluyor ‘keşke zaman ayırsaydım’ dediğimiz... Aslında zamanı avlamak mümkün olsaydı, hepimiz elimizde olta ile gezerdik.
Birimizin oltasına saniyeler, birimizin ağına dakikalar, diğerininkine saatler takılırdı belki… Hal böyleyken en iyi yatırım: zamana ve kendimize yaptığımız yatırım. Peki, kendimize yeteri kadar yatırım yapıyor muyuz? 

Oltanın ucunda ne var? 
Gelin hep beraber balığa çıkalım. Bu bildiğiniz balık avı değil. Hayal ettiğiniz şeyi yakalama avı. Zihniniz okyanus, avınız hayaliniz. Peki, hayalinizi avlamak için oltanın ucuna ne takardınız? Cevap için zaman kaybetmeyin: CESARET.
Ernest Hemingway’in ‘İhtiyar Balıkçı’ romanını çoğunuz okumuşsunuzdur. Balıkçı, hayalindeki kılıç balığını yakalamak için okyanusa açılmakta bir an bile tereddüt etmez. İçindeki savaşçı ruhunu kaybetmez ve sonunda amacına ulaşır.

Bahane üretmeyin
Siz de misinanın ucuna cesaret takın ve zihin okyanusunuza olta atın. Hayaliniz her ne ise, olta ile yakalayın. Belki o deniz kıyısındaki ev için para biriktirmek, belki sıkıldığınız işinizi bırakmak, o beş kiloyu vermek, dans dersi almak, kitap kulübü kurmak veya kendi işinizi kurmak olabilir. İsteyin, planlayın, deneyin, zorlayın, pes etmeyin. Her ne olursa olsun, bahane üretmeyin. Para yok, zaman yok, imkan yok demeyin. Yaratın.

Zamanınızı yönetin
Zaman bize bahşedilmiş ve kontrolümüzde olan tek şey. Onu yönetemiyorsak neyi yönetebiliriz ki? Zamanınızı başkaları yönetmesin, siz yönetin. Sizi kısa, orta, uzun dönemde mutlu edecek şeylere yönelin. Para bir noktadan sonra mutluluk getirmiyor, bunu anlayıncaya kadar mücadele verirken de hayat akıp geçiyor. Esas ‘sır’ sizi mutlu edecek şeyleri keşfetmekte. Bu şeyler de genelde satılmıyor.

Hayaliniz taze kalsın
IPSOS’un Türkiye’yi Anlama Kılavuzu araştırmasına göre; günlük yaşam içerisinde bin parçaya bölündüğünü söyleyen kadınların oranı yüzde 64. Oradan oraya koşuştururken hedefimizden sapıyor, zaman içinde de boş veriyoruz. Halbuki hayallerimizi taze tutmalıyız.

Amerika’nın en ünlü psikoterapistlerinden Anthony Galie, bilinçaltımızın hedeflerimize ulaşmakta ve motivasyonumuzda çok güçlü etkisi olduğunu söylüyor. Galie; “Büyük liderler hep pozitife odaklanır, hep olumlu düşünürler” diyor ve ekliyor: “Ama en önemlisi bu insanlar hedeflerini yılda bir defa yazıp sonra da çekmeceye kaldırmıyorlar.” Galie’nin sadece 3-4 dakikanızı alacak tavsiyelerine kulak verin:
• Masanızda bir not defteri bulundurun. Hedeflerinizi haftada 2-3 kez yazın. Ya da; hedeflerinizi seslendirip kaydedin (telefonunuza) ve her gün sadece beş dakika kendi sesinizin size amaçlarınızı hatırlatmasını dinleyin.
• Düzenli olarak kendinizi motive etmeyi bırakmayın. Sizi en fazla düşünen kişi siz olmalısınız.

Finansal özgürlük için yatırım
Hayalimiz taze, motivasyonumuz tam, hedeflerimiz üzerinde sabırla kürek çekiyoruz. Okyanusta çıkan fırtınalara, dalgalara karşı güçlüyüz. Ama yolumuz uzun. Kıyıya çıkmak için güvenliğimizden emin olmalıyız. Bugünü ve yarını çok iyi hesaplamalıyız. Aynı bugün ve yarın özgür olmak için finansal açıdan da doğru yatırımlar yapmamız gerektiği gibi. Para biriktirmek de işte bu bir türlü başlayamadığımız, sürekli ertelediğimiz işlerden. Oysa ayda kenara sadece 100 lira koymanız bile ileride sizi başı dik, kimseye muhtaç olmayan güvenli bir kadın yapar.

Birikim ve yatırım arasındaki fark
Birikim ve yatırım yapmayı birbirinden ayıralım. Birikim yapmak, her ay belli bir tutarı yarınlar için ayırmak demek. Bu birikim, ancak risk alıp getirisi olan finansal ürünlere ya da zamanla değeri artan bir gayrimenkule koyduğunuz zaman yatırıma dönüşmüş olur. Bunu yapmazsanız paranız enflasyon yani fiyat artışları karşısında erir.

Risk
Her birimizin risk karakteri var. Sizinki ne? Öğrenmek için bir bankacıya test yaptırabilirsiniz? Ona göre belirlenmeli yatırımlar. Risk, herkesin harcı değil. Gerekli de değil. Esas maharet kendinize uygun risk almak. Akşam başınızı yastığa koyduğunuzda mışıl mışıl uyumak. Örneğin şu dönemde risksiz yatırım mevduat, senelik yüzde 10 getiriyor. Risk alacaksanız bundan fazla getirisi olmalı.

Nasıl yatırım yapacağım?
Bankacınızın karşısına çekin bir iskemle, atın bacak bacak üstüne…
• Neye yatırım yapacağınızı yaş, konum, risk anlayışınıza göre belirleyin.
• Yatırım aracının getirilerinin (faiz geliri) beklentilerinize uygunluğunu iyice anlayın.
• Risklerinin neler olduğunu sorgulayın.
• Bankacı ile sohbet edip sizin durumunuzda ulaşabileceğiniz gerçekçi getiriyi belirleyin.
• Yatırımın süresini anlayın. Ne zaman ve nasıl çıkabilirsiniz?
• Miktara karar verin. Ufaktan başlayın.
• Tüm parayı tek bir yere koymayın. Tansiyona iyi gelmiyor.
• Yakın zamanda ihtiyacınız olacak paraları ayırın.
• Eş-dost sözüyle hareket etmeyin.
• Bilmediğiniz şeylere girmeyin.
• Sabırlı olun.

Benim önerilerim
Bireysel emeklilik sistemine başvurun ya da belli bir tutarı her ay otomatik vadeli mevduat hesabına aktarın. BES’iniz hem profesyoneller tarafından yönetiliyor hem de yüzde 25 devlet katkısı var. Mevduat ise size faiz getirisi sağlar. Üstelik her bir banka başına 100 bin liraya kadar devlet güvencesi var. Yani paranız emin ellerde.

Aylık 100 lira, ileride ne kadar olur?
BES yaptınız diyelim. BES bilgilendirme sitesine göre, şu andaki yaşınıza göre emeklilik yaşı olan 56 yaşına geldiğinizde şu rakamları biriktirebiliyorsunuz:
Yaşınız 26… 30 yıl biriktirdiniz… 56 yaşında yaklaşık 53 bin liranız olur.
Yaşınız 36… 20 yıl biriktirdiniz… 56 yaşında yaklaşık 43 bin liranız olur.

Kalbiniz bilir
İster okyanusa açılın, ister küçük bir göle, ‘Başka insanların fikirlerinin gürültüsünün, kendi kalbinizin sesini duymasını engellemeyin. Kalbinizin ve sezgilerinizin yolundan gidecek cesarete sahip olun. Çünkü kalbiniz ve sezgileriniz ne yapmak istediğinizi bilirler.’ Yolunuz hep açık olsun…