Çocuklara tuvalet eğitimi ne zaman, nasıl verilir?

Çocuklarda tuvalet eğitimi oldukça uzun bir süreç olabilir. Bu sürecin her çocukta farklılık gösterebildiğini belirten Bebek ve Uyku Danışmanı ve Hemşire Seda Özcan ebeveyn tutumunun nasıl olması gerektiğini, tuvalet eğitiminin ne zaman verilmesi gerektiğini ve çocukların ne zaman hazır olabileceklerini anlattı. İşte çocuğunuz için tuvalet eğitimi rehberi ve tüm merak edilenler...

Çocuklarda tuvalet eğitimi ne zaman verilmeli? 

Tuvalet eğitimi çocuğunuzun kişilik gelişimi üzerinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Eğitime ne zaman başlayacağını dikkatli takip etmelisiniz. Eğer bebeğiniz hazır olmadan, yanlış uygulamalar ile eğitim vermeye çalışırsanız hem eğitim süreci uzun sürebilir hem de çocukta olumsuz etkiler gösterebilir. Genel olarak çocuklar 18 ile 30 aylar arasında tuvalet eğitimine hazır olur. Ancak bu tüm çocukların aynı zamanda tuvalet eğitimine hazır olacağı anlamına gelmez, Bazı bebekler daha erken, bazı bebekler daha geç hazır olabilir o yüzden kabaca 18-42 ay arasında diye belirtebiliriz.  Tuvalet eğitiminin verilebilmesi için hem çocuğun gerekli kaslarının gelişmesi hem de zihinsel olarak bu duruma hazır olması gerekir. Yani önemli olan bebeğinizin ayı değil, hazır olmasıdır.

 Çocuğunuzun tuvalet eğitimine hazır olduğunu nasıl anlarsınız?

•  Çocuğunuz kendini ifade edebilecek kadar tek kelime de olsa konuşabiliyorsa,
• Kirlenen bezinden rahatsızlık duyuyorsa, değiştirmenizi talep ediyorsa,
• Kakasını yaparken koltuk vb şeylerin ardına saklanıyor, çömelerek kakasını yapmaya çalışıyorsa,
• Tüm gece kesintisiz uyuyabiliyor ve sabahları kalktığında bezi kuru oluyor ise,
• Çocuğun kendi başına yapacağı bir beceri olduğu için pantolonunu kendisi indirip kaldırabiliyorsa,
• Bezinin rahatsız ettiğini dile getirmeye çalışıyor ise, Tuvalet eğitimine hazır sayılırsınız.

 
Ebeveyn olarak tutumunuz nasıl olmalı?

Tuvalet eğitimi süresince ebeveynlerin çocuğa karşı yaklaşımları da kesinlikle eğitim sürecini etkilemektedir.  Bu nedenle çocuğunuzun hazır olması kadar sizin de bu sürece hazır olmanız çok önemlidir.

ÇOCUKLARA TUVALET EĞİTİMİ NASIL VERİLİR?

• Eğitime başlamadan önce çocuğun hayatında rutinini bozacak, ya da onda kaygı yaratacak herhangi bir değişiklik olacaksa eğitimi ertelemelisiniz.
• Eğitime başlamadan önce alt değiştirme işlemini mümkünse tuvalette yapmak çocuğun aslında tuvalet işinin burada yapıldığı fikrini benimsemesini sağlar. Hatta çocuğunuzun altı değiştirildikten sonra hem sizin hem de onun elini yıkaması, olması gereken rutinin çocuk için benimsenmesine yardımcı olur.
• Eğitime başlamaya karar verdikten sonra çocuğunuzu mutlaka değişimden haberdar etmelisiniz, bir aile toplantısı yaparak, artık büyüdüğünü, beze ihtiyacı olmadığını anlatın.
• Konuşmanın ardından evde kalan bezleri başka bir bebeğe vermeyi teklif bile edebilirsiniz. Bu aile toplantısında önemli olan çocuğunuzu değişiklikten haberdar etmek ve onunla anlaşma sağlamaktır.
• Tuvaletle ilgili aparatları çocukla birlikte seçebilirsiniz. Bu durum çocuğunuzu özendirir ve aile toplantısında alınan karara uymasına ve istekli olmasına yardımcı olur.
• Çocuğun klozete daha kolay alışması adına klozete koyulan aparatlardan edinebilirsiniz.
• Çocuğunuzu tuvalet eğitimine hazırlarken ona tuvaletle ilgili çocuk kitapları okuyabilirsiniz. Piyasada bolca bu konuda başarılı kitaplar var.
• Bezi tamamen hayatınızdan çıkarın.. Bu süreçte kaçaklar olsa bile ki ilk dönemde mutlaka olacaktır. Sabırlı olun, tepkisel olmayın ve olmayacak gel tamam bezini takalım demeyin.. Eğitime karar verdikten sonra tekrar beze dönmek çocukta başarısızlık duygusuna ve öz güven problemlerine sebep olabilir
• Aynı şekilde, eğitim süresi boyunca dışarı çıkarken veya işiniz varken çocuğunuzu uğraşmamak için bezi geri takmak de çocuğa kafa karışıklığı yaşatır. Eğitim sürecini uzatır.
• Benim önerim eğitim boyunca sosyal hayatınızı bir süreliğine biraz sınırlayarak daha çok evde zaman geçirmeye çalışın. Özellikle ilk zamanlar çocuğunuzun tuvaletini aynı yere yapması, alışması ve kendini güvende hissetmesi için önemlidir
• Eğitim sürecinde sürekli tuvalet ile ilgili konuşmayın, sürekli tuvaletinin olup olmadığını sorgulamayın. Çocuğunuz üzerinde baskı hisseder ve eğitim gidişini olumsuz etkiler.
• Eğitimde ilk zamanlar yarım saat aralarla çocuğu tuvalete götürebilir, sonraki günler bu saat aralarını 45 dakika, 1 saat gibi arttırarak sürece devam edebilirsiniz.
• Çocuğun tuvaletini yaptığı saatleri takip edip not alarak, tuvalete oturma saatlerini buna göre düzenleyebilirsiniz
• Sürekli sorgulamak yerine, ortalama tuvalet saatleri için bir çizelge oluşturun ve eğitime başlayınca o sürelerde ‘hadi gel bakalım tuvalette kitap okuyalım, bu tavşancıkta bizimle tuvalete gelsin mi?’ Gibi çocuğunuzu motive ederek ve işbirliği ile tuvalete gelmesini sağlayın..
• Kas gelişimleri tamamlanmadığı sürece geceleri tuvaletlerini tutmaları mümkün değildir. Bu nedenle gündüzleri tuvaletinin geldiğini size söyleyebilse bile gece bu konuşa başarılı olamayabilir. Bu konu da geceleri daha sabırlı olmak gerekir.
• Gündüz aldığı tuvalet eğitimini benimseyen çoğu çocuk altının ıslanmasından rahatsız olacağı için geceleri de bezini kirletmeme eğilimi gösterirler. Böylece geceleri tuvaletlerini tutmayı bireysel olarak öğrenebilirler.
• Sabahları uyandığında bezi temiz oluyorsa birkaç gece bezsiz uyutulabilir, duruma göre kontrollü devam edilebilir.

Yazı: Bebek ve Uyku Danışmanı ve Hemşire Seda Özcan

İLGİLİ İÇERİKLER

• Bebeklerde konak nedir, nasıl geçer, nasıl temizlenir? 4 soruda konak
• Bebeklerde gaz sancısını azaltacak ipuçları
• Bebek isimleri ve anlamları
• Bebeklerde ayrılık kaygısı neden olur?
• Çocuğumun odasını / yatağını ne zaman ve nasıl ayırmalıyım?
• Doğum çantası hazırlarken nelere dikkat etmelisiniz?
• Bebeklerde gece beslenmesi ne zaman ve nasıl kesilmeli?
• Bebekler hangi mevsimde nasıl giydirilmeli?
• Biberon nasıl seçilmeli?
• Bebekler kucağa ne zaman alınmalı?