Stil hamlesi: Kiralık
Özel bir günü unutulmaz bir stil hamlesiyle taçlandırmak, sıradan bir günde paylaşım ekonomisine katılmak ya da dünyayı kurtarmak. Kıyafet kiralama markalarıyla sürdürülebilirlik kavramını konuşacak ve yeni bir stil hamlesini değerlendireceğiz.
Hazırlayan: İrem Özbay
Elele arşivinden- Kasım 2022
ULAŞILABİLİR VE KAPSAYICI
MY RENTAL DRESS
NİLÜFER KUTLU - KURUCU
“Kiralama pazarı, hızlı modanın çevresel ve sosyal açıdan olumsuz etkilerini azaltmayı ve marka imajını korumayı hedefleyen markalar için iyi bir alternatif oluşturuyor.”
Nilüfer Kutlu, 2018’de kız kardeşinin düğünü için hazır giyim markalarında istediği gibi bir kıyafet bulmakta zorlanınca kiralama seçeneğine yöneliyor. Ancak o alanda da seçeneklerin çok kısıtlı olduğunu fark ediyor. Sonrasında ilk adımını bir Instagram hesabı açarak atıyor ve kardeşinin düğün döneminde kendi tasarladığı ve diktirdiği elbiselerin fotoğraflarını yüklüyor. “Denemek istiyorum” yazan ilk mesajı ise birkaç gün içinde alıyor ve evinin küçük bir odasında başlayan My Rental Dress markasının hikayesi bugün birçok kadının özel davetleri dört gözle beklemesinin sebebi olmayı başarıyor.
Niçin özel günlerde kıyafet satın almak yerine kiralamayı tercih etmeye başladık? En çok hangi amaçla ve hangi günlerde kıyafet kiralanıyor?
Müşterilerimiz düğün, nişan, mezuniyet veya özel bir davet gibi etkinlikler için bizi ziyaret ediyor. Çevre bilincine sahip ve harcama konusunda dikkatli tüketiciler hem özel davetlerde hem de günlük hayatta ikinci el ve kiralama seçeneklerini giderek daha fazla tercih etmeye başladı. Kiralamayı tercih ettiğinizde satın almak için bir elbiseye ayırdığınız bütçeyle davetlerde farklı farklı elbiseler giyebiliyorsunuz.
Moda sektörünün en önemli gündem maddelerinden biri olan sürdürülebilirliğe katkı sağlayan iş modeliniz modanın geleceği olarak görülüyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce sektörü nasıl bir gelecek bekliyor?
Aslında ‘sürdürülebilirlik’ moda sektöründe uzun yıllardır gündemde. Ancak son birkaç senedir, tüketicilerin bilinç düzeyinin daha da artmasıyla markaların varoluşlarını devam ettirebilmeleri için kaçınılmaz hale geldi. Kiralama seçeneği de bu anlamda öne çıkan trendlerden biri. Kiralama pazarı, hızlı modanın çevresel ve sosyal açıdan olumsuz etkilerini azaltmayı ve imajını korumayı hedefleyen markalar için iyi bir alternatif oluşturuyor. Birçok araştırma da sektörün giderek büyüyeceğini gösteriyor. Örneğin GlobalData Retail, 2018’de 1 milyar dolar büyüklüğe sahip olan kıyafet kiralama sektörünün 2028’de 4,4 milyar dolara ulaşacağını söylüyor.
Kıyafet kiralama sektörü, paylaşım ekonomisinin büyük bir parçası haline geldi. Kiralamanın moda sektörüne şu anki katkıları neler oldu ve gelecekte neler olacak?
Araştırmalar, ikinci el ve kiralama pazarının 10 yıl içinde hızlı modadan daha büyük olacağını gösteriyor. Nitekim son dönemde ortaya çıkan birçok girişimin, pandemi döneminde iptal olan etkinlikler ve ürünlerin ortak kullanımı konusunda artan hassasiyete rağmen büyümeye devam etmesi de sektöre yönelik öngörülerin doğruluğunu kanıtlar nitelikte. Son yıllarda sayıları hızla artan ikinci el satış ve kiralama şirketleri sayesinde gardıroplarda bekleyen ürünlerin sayısını azaltabiliriz diye düşünüyorum.
My Rental Dress’te kıyafet kiralama süreci nasıl işliyor?
Elbiseler hem mağazadan hem de online kiralamalarda ihtiyaç duyulan tarihten iki gün önce size teslim ediliyor. Giydikten sonraki gün kargo veya mağazadan teslim seçeneğiyle iade edilebiliyor.
Kiralanan kıyafetlerin hepsi markalara ait veya tasarımcıların imzasını mı taşıyor, yoksa koleksiyonunuzda size ait tasarımlar da yer alıyor mu?
Şu anda kiralanan modellerimizin çoğu kendi tasarımlarımız ama mağazamızda başka tasarımcıların ürünleri de yer alıyor.
Koleksiyonunuzda yer alacak tasarımları seçerken ‘olmazsa olmaz’ dediğiniz bir özellik var mı?
Kalite, farklılık ve dikkat çekicilik.
Kiralama markalarının hızla arttığı bir dönemde sizi öne çıkaran özellikler neler?
Kesinlikle müşteri memnuniyeti. Sürecinin başladığı andan itibaren elbiselerin muhafazası, hijyeni ve teslimat süreçleri konusunda oldukça titiz çalışıyoruz. Öne çıktığımız bir diğer konu ise ürün çeşitliliğimiz. Mağazalarımızda 500’e yakın elbise ve 100’e yakın gelinlik seçeneğimiz var. Koleksiyonumuzda muhafazakar giyime (modest fashion) uygun seçeneklerin olması da ayırt edici olmamızı sağlıyor.
Markanıza dair kurduğunuz en büyük hayal nedir?
Dünya çapında hizmet veren bir şirkete dönüşmek.
Koleksiyonunuzda bulunan kıyafetleri nereden kiralayabiliriz?
My Rental Dress’in İstanbul ve Ankara’da fiziki mağazası bulunuyor. Ayrıca myrentaldress.com web sitemiz üzerinden de kiralama yapabilirsiniz.
Kıyafetlerinizin fiyat aralığı nedir?
Elbiselerde kiralama fiyatları 1000 ila 4000 lira arasında; gelinliklerde ise 6000 ila 12 bin lira arasında değişiyor.
MÜKEMMELLİK VE KALİTE
MY BEST LOOK
IRYNA ZDORYK - KURUCU
“Kiralama modeliyle aslında çok önemli bir görev üstleniyoruz. Üretilmiş, hazır kıyafetler tek sefer değil, birkaç kez kullanılıyor. Bu yüzden hem üretim hem de atık azalıyor.”
Iryna Zdoryk, kendini bildiğinden bu yana bir moda tutkunu olduğunu söylüyor. Stiliyle de çevresindekilerin dikkatini çekmeye başlayınca bu konu üzerine yoğunlaşmaya karar veriyor. En nihayetinde ise ‘bulunduğunuz her davette en güzel sizin görünmeniz için varız’ mottosuyla yola çıkarak My Best Look’u kuruyor ve zarafetiyle göz kamaştıran elbiseler özel günlerin aranan ismi haline geliyor.
Niçin özel günlerde kıyafet satın almak yerine kiralamayı tercih etmeye başladık? En çok hangi amaçla ve hangi günlerde kıyafet kiralanıyor?
Özel etkinliklerde kadınların kiralamayı tercih etmelerinin ana sebeplerinden biri, kıyafetin sadece bir kez giyilmesi ve dolaba kaldırılması. Diğer ana sebep ise tabii ki ekonomik olması. Bir elbise satın almak yerine bu bütçeyi birkaç elbise kiralamak için kullanmak daha cazip geliyor. Ayrıca iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve çevre kavramları son zamanlarda çok önem kazandı ve tekstil, dünyaya en çok zarar veren sektörler arasında ikinci sırada yer alıyor. Dolayısıyla insanlar artık daha cazip olanı seçiyor ve kiralama pazarı her geçen gün büyüyor.
Moda sektörünün en önemli gündem maddelerinden biri olan sürdürülebilirliğe katkı sağlayan iş modeliniz, modanın geleceği olarak görülüyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce sektörü nasıl bir gelecek bekliyor?
Tekstil fabrikaları, dünyadaki endüstriyel su kirliliğinin beşte birine sebep oluyor ve giysi üretiminde çoğu kanserojen olan 20 bin kimyasal kullanıyor. Bir giysinin ortalama ömrüyse yaklaşık üç yıl ve bu nedenle tekstil ürünleri büyük miktarda atık üretiyor. Tekstil üreticilerinin çevre kirliliğini azaltmalarının birkaç yolunu sayabiliriz; toksik maddelerin kullanımını azaltmak ve geri dönüştürülmüş tekstil materyallerini araştırmak, hızlı moda trendlerine son vermek, atık su uygulamalarını iyileştirmek. Biz, kiralama modeliyle aslında çok önemli bir görev üstleniyoruz: Üretilmiş, hazır kıyafetler tek sefer değil, birkaç kez kullanılıyor. Bu yüzden hem üretim hem de atık azalıyor.
Kıyafet kiralama sektörü, paylaşım ekonomisinin büyük bir parçası haline geldi. Kiralamanın moda sektörüne şu anki katkıları neler oldu ve gelecekte neler olacak?
Bundan 10 ya da 20 yıl önce paylaşım ekonomisi modellerinin gerçekleşmesi olası değildi. Moda sektöründe kıyafet kiralama modeli ilk Amerika Birleşik Devletleri’nde başladı. Rent the Runway dünyadaki ilk kiralama şirketi ve çok gelişmiş bir model. Sadece özel etkinlikler için değil, günlük tişörtten kışlık monta kadar her şeyi kiralayabiliyorsunuz Bu modelin Türkiye’ye gelmesi biraz zaman alacak elbette. Fakat gelecekte bunları göreceğiz ve bunun moda sektörüne de katkısı çok büyük olacak.
My Best Look’ta kıyafet kiralama süreci nasıl işliyor?
Müşterilerimiz, katılacakları davet ya da etkinlik öncesi web sitemiz veya Arnavutköy’deki mağazamızda ürünlerimizi inceleyebiliyorlar. Ardından istedikleri tarihte istedikleri elbiseyi rezerve ediyoruz. Etkinlik tarihinden bir gün önce ise bizden teslim alıyor. Müşterimiz şehir dışında ise ürünü kargoyla gönderiyoruz.
Kiralanan kıyafetlerin hepsi markalara ait veya tasarımcıların imzasını mı taşıyor, yoksa koleksiyonunuzda size ait tasarımlar da yer alıyor mu?
Markamızda dünyanın farklı noktalarından hem ünlü modacıların hem de yeni tasarımcıların koleksiyonlarına yer veriyoruz. Ayrıca kendi tasarımlarımızı da yaratıyoruz.
Koleksiyonunuzda yer alacak tasarımları seçerken ‘olmazsa olmaz’ dediğiniz bir özellik var mı?
Kalite ve estetik.
Kiralama markalarının hızla arttığı bir dönemde sizi öne çıkaran özellikler neler?
Sadece bizde bulunan modeller, farklı kategorideki davetler için her yaşa ve vücut tipine hitap eden tasarımlar.
Markanıza dair kurduğunuz en büyük hayal nedir?
‘Özel bir gün için nereden kıyafet alabilirim?’ sorusuna akla gelen ilk cevabın markamız olması.
Koleksiyonunuzda bulunan kıyafetleri nereden kiralayabiliriz?
Arnavutköy’deki mağazamız ve mybestlook.com.tr web sitemiz üzerinden kiralayabilirsiniz.
Kıyafetlerinizin fiyat aralığı nedir?
1500 lira ile 8000 lira arasında değişiyor.
PARLA VE GERİ YOLLA
RENTA DRESSA
ILGIM SÜMER - KURUCU ORTAK
“Sürdürülebilirlik bilincinin gün geçtikçe artmasıyla birlikte, satın almak yerine kiralamak daha fazla kişinin tercih ettiği bir sistem olarak öne çıkıyor.”
Sonay, Ilgım ve Burcu… Hem üç kız kardeş hem üç ortaklar. Katıldıkları davetlerde herkesin birbirine ne kadar benzer giyindiğini fark ettiklerinde üçünün de zaten ilgi alanı olan moda sektörüne el atıyorlar. Onlar, farklı alanlarda aldıkları eğitimlerin birbirini tamamlayarak mükemmel bir harmoni yarattığını düşünüyor ve bu harmoni Renta Dressa’nın özel günlerde parıldayan her elbisesinde bize kendini gösteriyor.
Niçin özel günlerde kıyafet satın almak yerine kiralamayı tercih etmeye başladık? En çok hangi amaçla ve hangi günlerde kıyafet kiralanıyor?
En çok düğün, mezuniyet, nişan, kına ve gala gibi özel etkinlikler için kiralama yapılıyor. Bunun sebeplerinden biri son yıllarda tüm dünyada ve özellikle ülkemizde hızla artan fiyatların orta-üst segment ürünlere erişimi kısıtlamış olması. En büyük etken şüphesiz ki bütçe dostu olması, lüks modaya ve tasarım ürünlere çok daha düşük bütçelerle erişim imkanı sunması. Sosyal medyada paylaşılan bir kıyafetin tekrar giyilmek istenmemesi ve gardırobun bir köşesinde kalması da kiralamayı cazip kılıyor.
Moda sektörünün en önemli gündem maddelerinden biri olan sürdürülebilirliğe katkı sağlayan iş modeliniz, modanın geleceği olarak görülüyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce sektörü nasıl bir gelecek bekliyor?
Özellikle son 15-20 yıldır ‘hızlı moda’ anlayışı daha fazla kaynak kullanımına, daha fazla üretime ve dolayısıyla daha fazla israfa yol açtı. Doğanın tahribatında moda sektörünün yerinin ve bu şekilde devam etmenin mümkün olmadığının farkındayız. Verilen ekolojik zararları azaltmak sürdürülebilir moda anlayışının benimsenmesiyle mümkün. Sürdürülebilirlik, başlarda yalnızca sürdürülebilir malzemelerden üretilen ürünleri almak olarak düşünülüyordu; ancak sahip olduğumuz kıyafetleri uzun süre giymenin, onarmanın, kiralamanın, ikinci el tercihler yapmanın da önemli adımlar olduğu anlaşıldı. Bu da hem moda devlerinin sürdürülebilirlik adına adımlar atmasını hem de kiralama sektörünün ivme kazanmasını sağladı.
Kıyafet kiralama sektörü, paylaşım ekonomisinin büyük bir parçası haline geldi. Kiralamanın moda sektörüne şu anki katkıları neler oldu ve gelecekte neler olacak?
Kiralama sektörü, hem tüketimi azaltmaya teşvik ederek israfı azaltmaya katkı sağlaması hem de lüks modayı herkes için ulaşılabilir hale getirerek sosyal eşitliğe katkı sağlaması yönleriyle paylaşım ekonomisinin önemli bir parçası haline geldi. Bu doğrultuda sektörün önümüzdeki yıllarda toplumun alışveriş alışkanlıklarını değiştirmeye devam ederek moda sektöründe köklü farklılıklar yaratacağı öngörülüyor.
Renta Dressa’da kıyafet kiralama süreci nasıl işliyor?
Kıyafet belirlenen tarih için müşterimize rezerve ediliyor, belirtilen teslim tarihinde kuru temizleme yapılmış bir şekilde teslimi gerçekleştiriliyor. Kiralama süresi İstanbul için dört, şehir dışı için altı gün olarak belirlenmiştir. Daha fazla gün talep edilmesi durumunda ise ekstra ücretle daha fazla gün kiralama olanağı sunuyoruz.
Kiralanan kıyafetlerin hepsi markalara ait veya tasarımcıların imzasını mı taşıyor, yoksa koleksiyonunuzda size ait tasarımlar da yer alıyor mu?
Şu anda kiraladığımız kıyafetlerin hepsi beğendiğimiz markaların ve tasarımcıların koleksiyonlarından oluşuyor. Kendi tasarımlarımızdan oluşan bir koleksiyonun da hazırlığı içerisindeyiz.
Koleksiyonunuzda yer alacak tasarımları seçerken ‘olmazsa olmaz’ dediğiniz bir özellik var mı?
Zamansız tasarımlar olması.
Kiralama markalarının hızla arttığı bir dönemde sizi öne çıkaran özellikler neler?
Hizmet kalitemiz. Örneğin, Renta Dressa’da randevu sürelerini uzun tutarak bir saat olarak belirledik ve bu süre içerisinde mağazamızı randevu sahibi için kapatarak kişiye özel hizmet veriyoruz.
Markanıza dair kurduğunuz en büyük hayal nedir?
Kendi koleksiyonlarımızı da dahil ederek hem çeşitliliği hem erişilebilirliği artırarak daha büyük kitlelere ulaşmak ve kiralama sektörünün sürdürülebilirliğe olan faydasına katkı sağlamaya devam etmek. Ayrıca yakında açılacak olan gelinlik bölümümüzde de gece elbiselerinde yakaladığımız başarıyı devam ettirmek.
Koleksiyonunuzda bulunan kıyafetleri nereden kiralayabiliriz?
Randevu alarak mağazamızdan ya da rentadressa.com web sitemiz üzerinden kiralayabilirsiniz.
Kıyafetlerinizin fiyat aralığı nedir?
1000 lira ile 3000 lira arasında değişiyor.
TARZ VE FEMİNEN
DRESSİSTANBUL
ZEYNEP SARIBAY - KURUCU
“Her yıl milyonlarca ürün çöpe gidiyor. Kiralama yaparak sektörün bu yönüne aslında ‘biraz dur ya da yavaşla’ diyoruz.”
Zeynep Sarıbay, moda sektöründeki kurumsal hayatına veda etmek ve zevk aldığı kadınları giydirmeyi işi haline getirmek istiyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde üniversite eğitimi aldığı yıllarda tanıştığı, kiralama modelini uygulamaya karar veriyor. Böylece, 2017 yılında Dressistanbul’un hikayesi başlıyor.
Niçin özel günlerde kıyafet satın almak yerine kiralamayı tercih etmeye başladık? En çok hangi amaçla ve hangi günlerde kıyafet kiralanıyor?
Bir taraftan doğaya verdiğimiz zararı azaltmaya çalışırken, diğer taraftan düğün, davet gibi giyimimize daha fazla özendiğimiz zamanlarda farklı tarzları denemek kiralama seçeneğini hayatımıza dahil etti. Bunun aynı zamanda kiralayan kişinin ekonomisine de ciddi katkısı var.
Moda sektörünün en önemli gündem maddelerinden biri olan sürdürülebilirliğe katkı sağlayan iş modeliniz, modanın geleceği olarak görülüyor. Bu konu hakkında ne düşünüyorsunuz? Sizce sektörü nasıl bir gelecek bekliyor?
Kiralama, ülkemizde nispeten yeni bir sektör. Moda, elbette hepimiz için cazibesini koruyor; ancak gerçek şu ki hepimizi pazarlamanın gücüyle kirliliğe de ortak ediyor. Her yıl milyonlarca ürün fazlası, atıl bir şekilde kenara atılıyor ve çöpe gidiyor. Kumaşların boyanması için kullanılan kimyasal doğaya, havaya ve suya karışıyor. Kiralama yaparak sektörün bu yönüne aslında ‘lütfen biraz dur ya da yavaşla’ diyoruz.
Kıyafet kiralama sektörü, paylaşım ekonomisinin büyük bir parçası haline geldi. Kiralamanın moda sektörüne şu anki katkıları neler oldu ve gelecekte neler olacak?
Pek çok marka, kiralama markalarının aracılığıyla ulaşamadığı kitlelere ulaşmaya başladı. Ancak en önemli katkısı gereğinden fazla üretime dikkat çekmesi oldu. Sektör, geliştikçe doğaya atılan ve aslında çöp olan ürün miktarı da azalacak.
Dressistanbul’da kıyafet kiralama süreci nasıl işliyor?
İstanbul içindeki davetler için dört gün, İstanbul dışında ise altı gün süresince rezerve ediliyor. Kuru temizleme yapılmış olarak teslim edilen ürünü kullandıktan sonra mağazamıza ya da kargoyla teslim ediyorsunuz.
Kiralanan kıyafetlerin hepsi markalara ait veya tasarımcıların imzasını mı taşıyor, yoksa koleksiyonunuzda size ait tasarımlar da yer alıyor mu?
İlk başladığımızda yalnızca markalardan ithal ediyorduk. İki yıldır ise kendi etiketimizle de koleksiyon çıkarıyoruz.
Koleksiyonunuzda yer alacak tasarımları seçerken ‘olmazsa olmaz’ dediğiniz bir özellik var mı?
Tasarımın kadın vücudunu en iyi şekilde ortaya çıkarabilmesi. Bir diğeriyse her yerde gördüğünüz tarzda tasarımların olmaması.
Kiralama markalarının hızla arttığı bir dönemde sizi öne çıkaran özellikler neler?
Müşteri memnuniyeti ve geniş bir koleksiyona sahip olmamız.
Markanıza dair kurduğunuz en büyük hayal nedir?
Aslında markayı ilk kurduğumda hayalim, müşterimizde ‘Dressistanbul’da kesin farklı bir elbise bulurum’ diyecek güveninin oluşmasıydı ve bu gerçekleşti. Önümüzdeki dönemde hedefimiz ve hayalimiz ise yeni bir marka oluşturup piyasaya daha farklı bir soluk getirmek olacak.
Koleksiyonunuzda bulunan kıyafetleri nereden kiralayabiliriz?
Mağazalarımız ve dressistanbul.com web sitemiz üzerinden kiralayabilirsiniz.
Kıyafetlerinizin fiyat aralığı nedir?
900 lira ile 3500 lira aralığında değişiyor.