Güzellik: Ekosistem alarm veriyor!

Mineral güneş koruyucu krem ne demek? Mineral güneş kremi ile kimyasal güneş kremi arasındaki farklar ne? Bu makalede Elele arşivinden bu iki bu soruya yanıt veriyoruz...

03 Ekim 2021

Güneş koruyucu kremler mineral (fiziksel) ve kimyasal olarak ikiye ayrılıyor ve her ikisi de hem içerikleri hem de koruma şekilleri açısından farklılık gösteriyor ancak dünya, artık deniz ekosistemine dost güneş koruyucularını daha çok gündemine alıyor. (Bu makalenin ardından temiz güzellik nedir başlıklı yazımıza da bakabilirsiniz)

Yazı: Gülru İncu

Mercan resiflerine ve deniz canlılarına zarar vermeyen mineral koruyucular bizim de gündemimizde.

Cildinizin sağlıklı ve genç görünmesi için yaz-kış her gün güneş korumasına ihtiyacınız var. Birçok güneş kremi içerdiği homosalat, oksibenzon, oktokrilen ve oktinoksat gibi kimyasal içerikler nedeniyle hem insan sağlığını hem de mercan resifleri ve diğer deniz canlılarını olumsuz etkileyebiliyor. Peki hem güneşten korunup hem de deniz yaşamını koruyan, çevreye duyarlı ürünler kullanabileceğinizi biliyor musunuz? Mercan resiflerine ve okyanuslara zarar vermeyen güneş koruyucu kremler mineral formüllere sahip yani güneşin zararlı ışınlarını önlemek için çinko oksit ve titanyum dioksit kullanıyorlar.

NEDEN MİNERAL İÇERİK?

Mineral güneş kremleri, genellikle nanopartiküller şeklinde titanyum dioksit ve çinko oksit içeriyor. FDA (U.S. Food and Drug Administration/Amerikan Gıda ve İlaç Dairesi) hem titanyum dioksitin hem de çinko oksidin güvenli ve etkili olarak sınıflandırılmasını öneriyor. Güneş kremlerindeki koruyucu bileşenler, üretici şirketler tarafından kısa ve uzun vadedeki etkileri nedeniyle kapsamlı bir teste tabii tutuluyor. Çünkü bazı içerikler tahrişlere, cilt alerjilerine, cilt kanserine, hormon sisteminde bozulmalara neden olabiliyor. FDA, 2019 yılında güneş koruyucularının içeriklerini güncelledi ve sadece iki bileşenin yani çinko oksit ve titanyum dioksitin güvenli olabileceğini açıkladı. Avrupa Komisyonu ise geçtiğimiz yıl oksibenzon, homosalat ve oktokrilenin adlı bileşenlerin güvenliği ve konsantrasyon sınırlarıyla ilgili bilgiler yayınladı. Özetle, güneş koruyucu kimyasallara uzun süre maruz kalma, deriden kolayca emildikleri için çeşitli sıkıntılara neden oluyor.

İŞİN ÇEVRESEL BOYUTU

Deniz ekosistemi küresel ısınmanın yanı sıra kirlilikle her gün biraz daha çöküyor. Her yıl 14 bin ton güneş kremi mercan resiflerine ulaşıyor. Bu nedenle, 2018’de Hawaii, bilim adamlarının suda yaşayan canlılara zararlı olduğunu bulduktan sonra oksibenzon ve oktinoksat içeren güneş kremlerini yasaklayan ilk ülke oldu.

MİNERAL GÜNEŞ KREMLERİ NASIL ÇALIŞIYOR?

Mineral güneş kremleriyle kimyasal güneş kremleri arasındaki en belirgin fark, güneşten koruma özelliğinin nasıl uygulandığıyla ilgili. Mineral güneş kremleri, güneş ışınlarını yansıtan ince mineral parçacıklardan oluşuyor yani daha çok bir kalkan gibi davranarak güneş ışınlarını saptırıyor ve güneş ışınlarının cilde nüfuz etmesini fiziksel olarak engelliyor. UV ışınlarını yakalayıp ısıya dönüştüren kimyasal güneş kremlerinin aksine çinko oksit cildi serin tutuyor ve nefes almasını sağlıyor. Güneşin UV ışınlarının ısısını ve enerjisini ciltten uzaklaştırarak cildin ısısını koruyor. Bu nedenle mineral güneş kremi özellikle akne, rosacea ve cilt hassasiyeti ile ilişkili cilt iltihabı ve kızarıklığı en aza indirmede faydalı. Çünkü çinko oksit akneye neden olan bakterilerin üremesini engelliyor.

KİMYASAL GÜNEŞ KREMLERİ NASIL ÇALIŞIYOR?

Kimyasal güneş kremlerinin aktif bileşenleri, UV ışınlarını emen organik yani karbon bazlı bileşikler. Bu bileşikler kimyasal bir reaksiyonla, UV ışınlarını ısıya dönüştürüyor ve ardından bu ısıyı ciltten salıyor yani bir sünger gibi davranarak UV ışınlarının cilde girmesine izin veriyor. Işık cilde emildiğinde, güneş koruyucusundaki kimyasallar (oksibenzon, avobenzon, oktizalat, oktokrilen, homosalat ve oktinoksat) UV ışığının ısıya dönüştürüyor. Cilt tarafından kolayca emiliyor ve oldukça etkililer ancak yıllar boyunca uzun süreli kullanım serbest radikallerin hasarına neden olabiliyor. Dünya genelinde pek çok uzman her ikisinin de artıları ve eksileri olduğunu söylüyor.

Güzellik: Ekosistem alarm veriyor! - Resim : 1