hamilelik testleri
Hamilelikte hangi ay hangi test yapılır sorusu anne adaylarının en çok merak ettiği sorular arasında... Bir de hamilelik öncesi yapılan testler var... Hamilelik öncesi ve hamilelikte yapılan testleri bir uzmana sorduk. Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Seval Taşdemir, hamilelik süresince yapılması gereken testleri sizler için anlattı. İşte adım adım hamilelik öncesi ve hamilelik testleri:
Op. Dr. Taşdemir, "Hamileyseniz veya hamile kalmayı düşünüyorsanız, genetik testler sağlığınıza ve bebeğinizin sağlığına daha yakından bakmanızı sağlayabilir" diyor.
HAMİLELİKTE YAPILAN TESTLER VE ÖNEMLERİ
Dr. Taşdemir'in paylaştığı bilgiler şöyle: Bazı testler bebekleri anne karnındayken tıbbi durumlar açısından kontrol edebilir. Diğerleri bazı genetik hastalıklar için DNA'larını kontrol eder. Hamilelikten önce bile, genetik taşıyıcı taramaları, çocuğunun genetik bir bozukluğa sahip olma ihtimalini göstermek için annenin ve babanın genlerine bakabilir. Testlerin çoğu isteğe bağlıdır, ancak sağlık kararları vermenize ve bebeğiniz geldiğinde ne bekleyeceğinizi bilmenize yardımcı olabilirler.
HAMİLELİK ÖNCESİ: GENETİK TAŞIYICI TARAMA TESTLERİ
Bir bozukluk için geniniz varsa ancak hastalığınız yoksa, size taşıyıcı denir. Genetik taşıyıcı taraması, sizin ve eşinizin bu genlere sahip olup olmadığınızı ve varsa bunları çocuklarınıza geçirme şansınızı söyler. Doktor test için kan veya tükürüğünüzden bir örnek alacaktır. Laboratuvar, birçok bozukluk türü için gen arayabilir, ancak daha yaygın olanları şunlardır: Kistik fibrozis, kırılgan X sendromu, orak hücre hastalığı, Tay-Sachs hastalığı, omuriliğe bağlı kas atrofisidir.
Bazı etnik gruplardan kişilerin bazı koşullar için taşıyıcı olma olasılığı daha yüksek olabilir, bu nedenle yüksek risk kategorisinde olup olmadığınızı doktorunuza sorun. Taşıyıcı testi isteyebilecek yaygın gruplar arasında Hispanik olmayan beyazlar (kistik fibroz), Doğu Avrupa Yahudi kökenli insanlar (Tay-Sachs hastalığı, kistik fibroz ve diğerleri) ve Afrika, Akdeniz ve Güneydoğu Asya kökenliler (orak hücreli) bulunur.
İLK TRİMESTER TARAMA TESTLERİ
Hamile kaldığınızda, doktorunuz tıbbi bir sorun riski için bebeğinizin genlerini kontrol etmenizi önerebilir. Hamileliğin ilk aşamasındaki tipik testler şunlardır:
Sıralı ekran: Down sendromu, trizomi 18 ve omurga ve beyin sorunları riskini araştırmak için hamileliğin 10 ile 13. haftaları arasında ultrason ve kan testleri uygulanabilir. Sonuçlar negatifse ve ailede genetik hikaye varsa, ikinci üç aylık döneminde tekrar uygulanabilir.
Entegre tarama: Down sendromu, trizomi 18 ve omurga ve beyin sorunları riskini araştırmak için uygulanan başka bir ultrason ve kan testi karışımıdır. 12. hafta civarında uygulanır ve ikinci uygulama ise ikinci üç aylık dönemlerde yapılır. Sıralı bir ekran testinden daha kesin sonuçlar sağlar, ancak sonuçların alınması daha uzun sürer.
Hücresiz fetal DNA testi: Bebeğinizin DNA'sının bir kısmı kanınızda bulunur. 10 hafta sonra hemşireniz sizden kan örneği alır ve bu kandaki bebeğin DNA'sını olası hastalıklar açısından test eder: Down Sendromu, trizomi 18, trizomi 13.
TARAMA TESTLERİ RİSKLİ ÇIKARSA...
Peki, tarama testlerinde sorun görülürse ne yapılır? Dr. Taşdemir bu soruyu şöyle yanıtlıyor: "Tarama testlerinizden herhangi biri riskli çıktıysa, doktorunuz sonuçları doğrulamak için başka bir test önerecektir. Hücresiz DNA testi, beyin veya omurga gibi yapısal problemleri göstermez, bu sorunları tespit etmek için ikinci trimesterda başka bir kan testi yaptırabilirsiniz. Babayı test etmek de yardımcı olabilir. Bazı hastalıklar ancak her iki ebeveyn de geni taşıyorsa kalıtsal olabilir. Babanın testi negatif çıkarsa, test pozitif olsa bile, doktorunuz Tay-Sachs, kistik fibroz ve orak hücreli anemi gibi bazı sorunları ekarte edebilir"
İKİNCİ TRİMESTER TARAMA TESTLERİ
Peki, ikinci trimesterde yapılan testler neler? Dr. Taşdemir ikinci trimester testlerini de şöyle anlattı: Hamileliğinizin bu bölümünde doktorunuzun önereceği birkaç tipik test vardır:
AFP (alfafetoprotein) testi: Bu test, nöral tüp kusurlarını tarar. Genellikle hasta, bu tür kusurları taramayan hücresiz DNA testine sahipse yapılır.
Anne serumu dörtlü ekranı: Bu kan testi, kanınızda bebeğinizin daha yüksek Down sendromu, trizomi 18 ve omurga veya beyin sorunları riski taşıdığı anlamına gelebilecek proteinleri arar. Doktorunuz testi 15 ila 21 hafta arasında yapabilir.
Entegre tarama (bölüm 2): Bu testin ilk bölümünü ilk üç aylık döneminizde aldıysanız, 16 ila 18 hafta arasında başka bir kan testiniz olacaktır.
Ultrason: 20. hafta civarında, bir teknisyen ses dalgalarını kullanarak bebeğinizin görüntülerini yapmak için bir makine kullanır. Doktorunuz bu resimleri yarık damak, kalp sorunları ve böbrek sorunları gibi doğum kusurlarını aramak için kullanır.
Teşhis testleri: Amniyosentez ve Koryon Villus Örneklemesi (CVS)
Amniyosentez ve CVS, bebekleri doğmadan önce olası doğum kusurları açısından kontrol eder, örneğin: Down Sendromu, trizomi 13, trizomi 18. Spina bifida gibi beyin veya omurga büyümesi ile ilgili sorunlar (Bunları yalnızca amniyosentez tespit edebilir.) Ayrıca bazı genetik bozukluklar da bulabilirler. Her iki test de %99'un üzerinde doğrudur.
Çoğu kadın bu testleri yaptırmaz. Düşük yapma riskleri çok düşüktür ve herhangi bir sorun göstermeyen tarama testleri yaptıran çoğu insan, yalnızca bu sonuçlara güvenerek rahat hisseder. Ancak tarama testleri yüzde 100 doğru değildir. Bu nedenle tarama sonuçlarınız bebeğinizde doğum kusuru olabileceğini gösteriyorsa veya en doğru testleri istiyorsanız doktorunuz CVS veya amniyosentez önerebilir.
CVS, plasentanızın küçük bir bölümünü rahminizde test eder. Doktorunuz bu dokuyu ya midenizden bir iğne ile ya da ince bir tüp ile rahim ağzınıza alır. Doktorlar CVS'yi hamileliğin erken döneminde, 10. ve 13. haftalarınız arasında yapar. Test bazı kadınlarda kramplara, kanamaya veya enfeksiyona neden olabilir.
AMNİYOSENTEZ NASIL YAPILIR?
Amniyosentez sırasında doktorunuz, az miktarda sıvıyı çıkarmak için karnınıza ve bebeğinizi çevreleyen keseye uzun, ince bir iğne sokar. Bir laboratuvar sıvıdaki proteinleri ve hücreleri inceler. Test 15 ila 20 hafta arasında en güvenlidir. Bazen amniyosentez kanama, kramp veya enfeksiyona neden olabilir.
Doktorunuz sizin için bu testlerden birini öneriyorsa, bu kesinlikle bebeğinizde bir sorun olduğu anlamına gelmez. Bu, her şeyin yolunda olduğundan emin olmak veya sahip olduğunuz başka bir tarama testinin sonuçlarını takip etmek istedikleri anlamına gelir.
BU İÇERİKLER DE İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR
