Patolojik kıskançlık Othello sendromu

İşin özü: Özgüven sorunu
Psikiyatri Uzmanı Tarkan Amuk, Othello Sendromu’nun temelinin özgüven eksikliği olduğunu söylüyor. Özgüven kişinin belirli deneyimleri sonucunda gelişip azalıyor. Özellikle kaybetme korkusu kişide özgüven kaybı ve yetersizlik duygularına neden oluyor. Bazen kaybedilen şey sevilen bir kişinin ötesinde sosyal ve ekonomik statü de olabiliyor. Eğer kişinin geçmiş yaşamında özellikle sevdiği biri tarafından terk edilme öyküsü varsa bu durum kişide güvensizlik duygularını geliştiriyor ve tekrar aynı duygularla karşılaşma korkusu oluşuyor. Bu da kişiyi çeşitli önlemler almaya itiyor. İşte bu önlemler kişinin yetersizlik ve değersizlik duygularını kontrol etme ve kıskançlığın yarattığı duygu ile baş edebilme çabaları oluyor.
Dr. Amuk, sendromun bir diğer nedeninin ise kişinin yadsıma (inkar) ve yansıtma (projeksiyon) düzeneklerini aşırı kullanması olduğunu söylüyor. Freud, kıskançlık sanrılarının altında gizli eşcinsel eğilimlerin ve kişinin latent homoseksüaliteye karşı kendini savunması olduğunu öne sürmüş. Psikanalizin sonraki dönemlerinde ise kıskançlık sanrılarının altında yalnızca gizli eşcinsel dürtülerin değil, saldırganlık dürtülerinin, kin, nefret, utanç ve suçluluk duygularına neden olabilecek her türlü eğilimin bulunabileceği vurgulanmış.

Rahatsızlıklarının farkına varmıyorlar
Uzm. Psk. Ulutürk, kişinin sendromu yaşadığını fark etse de kabul etmek istemediğini söylüyor. “Çok sevdiğimden çok kıskanıyorum, bu normal” diyerek bu durumun sadece kıskançlık olduğunu, kıskançlığın sebebinin de kendisinden kaynaklanmadığını düşünüyor, böylece rahatsızlığının farkına varmıyor. Bu yüzden hastalık daha çok etrafındaki kişiler ve en çok kıskanılan kişi tarafından fark ediliyor.

Hasta ve hekim ilişkisi güvene dayanmalı
Dr. Amuk paranoyayı, psikiyatride tedavisi en zor durumlardan biri olarak tanımlıyor. Kişi hasta olduğunu kabul etmediği için hekime gelmiyor, gelse bile tedavi uygulanamıyor. Eğer hasta ile hekim ilişkisi güvene dayanırsa tedavi uygulanabiliyor. Tedavide ise farmakolojik ilaç tedavisi ve psikoterapi uygulanıyor. Dr. Amuk’a göre kişinin kıskançlığı karşısındakine zarar verecek boyuta gelirse, hastaneye polis zoruyla götürülüp tedavi edilmesi gerekiyor.
William Shakespeare’in ünlü oyunu Othello’da, Othello karakteri deli gibi aşık olduğu karısı Desdemona’yı boğarak öldürür. Nedeni ise karısına hediye ettiği mendili Desdemona’nın kaybetmesi ve bu mendili başka bir erkeğin görmesi ile yaşadığı kıskançlık! ‘Bir mendil yüzünden insan sevdiğini öldürür mü?’ demeyin. Shakespeare’in oyunundan adını alan Othello Sendromu’na yakalanan kişiler tabiri caizse eşlerine dünyayı dar ediyor.
Medical Park İzmir Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Tarkan Amuk’a göre Othello Sendromu bir paranoid sendrom, bir kıskançlık sanrısı. Dr. Amuk, Othello Sendromu’ndaki kişilerin, eşi, sevgilisi ya da aile bireylerinin kendisine sadık olmadığı, ihanet ettiği inancına kapıldıklarını söylüyor. Hatta sendrom o kadar kötü duruma varıyor ki kişi eşinin kendisini eskisi gibi sevmediğini, ilgi göstermediğini, yemekleri eskisi gibi itina ile pişirmediğini düşünüyor, elbisesinde veya yatak çarşaflarında zaman zaman acayip lekeler görüyor. Kişi bütün bunları sadakatsizliğin, ihanetin, eşinin yaşamında başka birinin olduğunun delilleri sayıyor ve öyle olduğuna inanıyor.

Dedektif ruhlar
Eşinizin ya da sevgilinizin Othello Sendromu yaşadığını nasıl anlarsınız?

•    Sık sık aldatıldığını düşünür ve bu aldatılma tehdidine karşı önlemler almaya çalışır.
•    Takip eder, evden dışarı çıkmanızı ya da camdan bakmanızı istemez. Perdelere ve çarşaflara işaret koyabilir.
•    Giydiklerinize ve arkadaşlarınıza karışır.
•    Telefonunuzu ve bilgisayarınızı sık sık kontrol eder. Eve gizli kamera bile koymak isteyebilir.
•    En ufak bir değişikliği, duygu durumunuzdaki en ufak bir farklılığı aldatıldığının kanıtı sayabilir.
•    Boşandıktan ya da ayrıldıktan sonra sizi takip eder, tehdit eder ve şiddet uygulayabilir.
•    Kavga çıkarmak için adeta her fırsatı değerlendirir.

Kadınlarda daha fazla görülüyor
‘Othello Sendromu daha çok erkeklerde yaşanıyor’ algısı oluşturmayalım. Yapılan araştırmalara göre, kadınlarda patolojik kıskançlık erkeklere oranla daha sık görülüyor. Memorial Ataşehir Hastanesi Suadiye Tıp Merkezi Psikoloji Bölümü’nden Uzman Psikolog Uğurkan Ulutürk, patolojik kıskançlığın yansıtılması şeklinin erkeklerde ve kadınlarda farklılık gösterdiğini söylüyor. Kadınlar patolojik kıskançlığı daha duygusal düzeyde ve içe dönük olarak yaşıyor. Erkeklerde ise kıskançlık daha çok davranışsal düzeyde, kendisini şiddet ve cinayet olarak gösterdiği için erkeklerde daha fazla olduğuna dair bir algı oluşuyor. Ayrıca erkeklerde yoğun alkol tüketimi maalesef bu sendromla başa çıkma yöntemi olabiliyor. Ayrıca sendrom orta yaş grubu ve ailesinde sanrısal bozukluk olanlarda da fazla