Mor yağmurlar altında

Yazı: Ev Bahçe/Peyzaj Mimarı Rabi Dilşad Şengün Bozdemir 
Pembe ve beyazı da bulunsa da, genellikle adını aldığı mor rengiyle büyüler mor salkım Wisteria sp. Salkım salkım çiçekleriyle görsel bir şölen sunar bize... Kim istemez onun altında oturup saatlerce keyif yapmayı?  

Tanışma vakti…
• Anavatanı Çin ve Japonya’dır.
 •Fabaceae familyasına aittir.
 •Hızlı büyüyüp  çabuk gelişir. 20-30 metreye kadar boylanabilir.
 •70-80 yıl yaşayabilir.
 •Genellikle birden çok gövde yapar.
 •Yapraklarını döken, sarılıcı odunsu bir bitkidir.
 •Yaprakçıkları elips biçiminde, sivri uçlu, 4-8 santimetre uzunlukta olup, sayısı 10 ila 20 adet arasında değişir. Önceleri tüylü olan yaprakçıkları daha sonra bu tüylerini kaybederek çıplaklaşır.
• Baharın gelmesine yakın, yapraksız olan dalları tomurcuklanır.
• Kokusu ve görüntüsüyle herkesi büyüleyen çiçekleri yan duruşlu, salkım biçiminde, 15-30 santimetre uzunluğunda olup, genellikle mavi-mor, açık pembe, beyaz renklerdedir. Beyaz renkli olanı Türkiye’de çok az bulunur, daha çok mor renkli olanına rastlanır.
• Çiçeklenirken küçük yapraklarını çıkartır. İlkbaharda çiçek açtıktan sonra yapraklanmaya başlar. Çiçekleri bittikten sonra boyunu uzatmaya başlar ve yazın da devam eder.
• Sarılıcı forma sahip bu bitkinin istenilen alana sarılabilmesi için bazen tel ve tahta gibi desteğe ihtiyacı vardır. Destekleme yapılmadığı durumlarda zamanla yer örtücü bitkiler gibi gelişim gösterebilir.
• Meyveleri bakla biçiminde, yassı ve 10-15 santimetre uzunluğundadır. İçerisinde çok sayıda tohum bulunur. Meyvesini her yerde yapmayabilir, iklimine uygun yerlerde yapar.
• Üretimi tohum, çelik ve daldırma yöntemleri ile mümkündür. Tohumla üretimde çiçeklenme süreci oldukça geç olduğu için çelikle üretim tercih edilir.
• Külleme, sürgün kuruması gibi hastalıkları bu bitkide görülen hastalıklardandır.

Ne ister bizden?
• Nazlı bir bitki olsa da, bir o kadar da dayanıklıdır. Türkiye’nin çoğu bölgesine uyum sağlayabilir.  
• Ilıman ve sıcak yerlerde gelişir. İlkbahar donları dışında soğuğa dayanıklıdır.
• Tam güneşli ya da yarı aydınlık (günde dört-beş saat güneş alan yerler) ortamlarda iyi gelişim gösterir.
• Rüzgardan korunaklı alanlar tercih edilmelidir.
• Toprak bakımından çok seçici değildir ancak en iyi gelişimini killi, gevşek, organik maddece zengin, rutubetli ve sıcak topraklarda gösterir.
• İlk dikim yapıldıktan sonra gelişmesi için bolca su verin. Yazın da sık sık sulayın.
• Bahçede yerinin değiştirilmesinden pek hoşlanmaz.
• Budama işlemi yılda 2 kez yapılmalı. Birincisi çiçekleri geçtikten sonra, ikincisi ise yaz sonu veya kış sonu... Kışın budama yapılırken yan dallardan 2 göz bırakılır. Budanmadığı taktirde de oluşturduğu form oldukça güzeldir.
• Bitki çiçeklenmiyor ve sürekli yaprak oluşturuyorsa bu topraktaki azot miktarı fazlalığından kaynaklanıyor olabilir. Çiçeklenmeyi artırmak için fosfor ve potasyumca zengin gübre kullanılmalıdır.