Karanlığı Arala!

İşte sırf bu yüzden; toplumun her kesimine ulaşarak cinsel saldırılara karşı sağlıklı toplumsal tavırların gelişimini inşa etmeyi ve çocukları cinsel istismardan korumayı hedefleyen #birşeysöyleyin Hareketi’nin önderleriyle bir araya geliyoruz. Hep birlikte sessizliğe son vermek ve karanlığı aydınlatmak için siz de #birşeysöyleyin !

İstanbul Bilgi Üniversitesi Psikoloji Bölümü öğretim üyesi, World Human Relief’ın kurucusu Ayten Zara önderliğindeki Birlikte Çocuk Cinsel İstismarı Önleyebiliriz-#birşeysöyleyin Hareketini daha iyi anlamak için Ayten Zara, projenin yönetmeni Pelin Kaçar ve oyuncu Hande Soral ile buluştuk. Hepimizin bildiği üzere çocuklar sıklıkla evde, sokakta ve okulda cinsel şiddetin her türlüsüne maruz kalıyor ve bu durum bir an önce önlenmesi gereken toplumsal utançlarımızın en başında geliyor. Projeye destek veren oyunculardan, aynı zamanda projenin koordinatörü Hande Soral’a fikrin nasıl ortaya çıktığını soruyoruz: “Karanlığı Arala, Bilgi Üniversiteden, benim de hocam, Ayten Zara’nın kurmuş olduğu World Human Relief derneğinin projelerinden en sonuncusu. Fark edilmek, merak edilmek ve ne dediğimizi daha çok insana duyurmak için etkili bir performans videosu çekmeye karar verdik. Renksiz bir çocuk odası dekoru kurduk ve oyuncularımızdan kendilerini istismara uğramış çocukların yerlerine koymalarını istedik. Niyetim bir şeye ‘HAYIR’ demenin en etkili yolunu aramaktı...”

Ayten Zara: “Ülkemizde cinsel istismar vakalarının artmasının onlarca nedeni var. Bunlardan en önemlisi ailenin çocuklarına bu konuda yeterli bilgiyi vermekten kaçınması... Cinselliği konuşamayan bir anne-baba, çocuk cinsel istismarını nasıl anlatsın? Cinsel istismarın ne olduğunu bilmeyen çocuk, bunun başına geldiğini nasıl anlasın? Dünyada yapılan çalışmalar aile ve çocukların eğitilmesinin istismara karşı en güçlü önleyici etken olduğunu gösteriyor. Ülkemizdeki yasal boşlukların da giderilmesi gerekir ama bu da yetmez. Çünkü cezalandırıcı bir uygulama istismarcıyı iyileştirmez. İstismarcı cezasını çekip dışarı çıktığında aynı suçu işleyebilir. Cezai yöntemlerin rehabilitasyon çalışmalarını da içermesi gerekir. Biz istiyoruz ki; #birşeysöyleyin Hareketi ile toplumda her birey çocuk cinsel istismarını önlemeye yönelik sorumluluk alsın. Ve istiyoruz ki çoğu zaman örtbas edilen, karanlıkta sessizce yayılan cinsel istismar, tüm gerçekleriyle bilinsin. İnsanlar birbirlerine bu konuda bir şeyler söyleyerek sessizliği bozsun ve karanlığı aralasın…” Ayten Zara’ya istismarların ortaya çıkmasını önleyen nedenlerin ne olduğunu sorduğumuzda ise sözlerini şöyle devam ediyor: “Çocuğun cinsel istismarı anlayamaması veya aktaracak bilgiye sahip olmaması, tehdit edilmiş olması, suçlanmak ve ailesi tarafından reddedilmekten korkması, fail tarafından rüşvet veya tehdit yoluyla susturulması, failin yakın biri olması ve faili korumak istemesi ve ailenin daha fazla zarar görmekten kokması gibi etkenler istismarın ortaya çıkmasına engel teşkil etmektedir. Cinsel istismarın gizli kalmasına neden olan bu etkenler aynı zamanda da cinsel istismarı hazırlayan ve yaygınlaştıran koşullar olarak karşımıza çıkıyor.” İşte tam da bu yüzden 13 ünlü isim #birşeysöyleyin Hareketi için bir araya geliyor ve psikolojik ya da bedensel yara almış çocukların tepkilerini anlamamız için performans sergiliyorlar.

Projenin yönetmeni Pelin Kaçar: “Çocuk cinsel istismarının sonuçlarının ne kadar travmatik olabileceğine dair bir ön izlemedir bu proje. Oyucularımızdan doğaçlama yolu ile bu durumu aktarmalarını istedik. Her oyuncunun onlar için hazırladığımız dekora girdikleri an sergiledikleri performans oldukça içgüdüsel ve yoğundu” diyor. Siz de tıpkı projeye destek veren oyuncular Tilbe Saran, Şevval Sam, Engin Altan Düzyatan, Hande Soral, Yıldıray Şahiner, Belçim Bilgin, Deniz Uğur, Celil Nalçakan, Burak Sevinç, Selen Öztürk, Tugay Mercan, Mehmet Özgür ve İlker Ayrık gibi #birşeysöyleyin Hareketi’ne destek olmak için www.birliktecinselistismarionleyebiliriz.org sitesine girip ‘harekete katıl’ formunu doldurarak çocukların karanlığını aralayabilirsiniz… Bu sayede bulunduğunuz şehir veya ilçelerdeki etkinlikler organize edebilir ya da hali hazırdaki organizasyonlara destek olabilirsiniz.

“Geleceğin sağlıklı toplumu bir çocuğun gülüşünde saklıdır; çocukların gülüşlerini ellerinden alan tüm hasta yapıların, ruhların temizlenmesi ve şifalanması adına Karanlığı Arala projesi çok kıymetli. Önce onların sesi, çığlığı olmalıyız. Bir çocuk dünyayı değiştirebilir.”
SELEN ÖZTÜRK

“Kirli ellerinizi, tertemiz çocuklarımızın üstünden çekin!”
CELİL NALÇAKAN

“Aslında her şey, herkes birbirine bağlı bu şehirde, bu ülkede, bu gezegende… Birinin heyecanlı buluşuyla, ileri atıyoruz dönüşümün okunu; birinin karanlık çocukluğuyla cehenneme. Sağlıklı bir toplum sizin yarattığınız yaralar üstüne nasıl kurulacak, hiç aklınızdan geçirdiniz mi? Hayvani güdüleriniz hadım olsun, çekin ellerinizi çocuklarımızın hikayelerinden, gölge etmeyin yeter, gerisini onlar halleder zaten!”
BELÇİM BİLGİN

‘’Çocuklar ancak gözyaşları ile anlatabilir korkularını. En güçlü haykırıştan daha güçlü bir çığlıktır gözyaşı... Duymazdan gelirsek işlenmiş en büyük günaha ve iştirak edilmiş en büyük suça ortak oluruz. #gözyaşlarınıduy!’’
MEHMET ÖZGÜR

“Çocukların hayatlarını karartanlar da bir zamanlar çocuktu ve belki de onların hayatını karartanlar da, bir zamanlar hayatı kararmış çocuklardı. Bu kısır döngüye son vermek, farkındalık, emek ve özveriyle mümkün; ancak herkese büyük görev düşüyor. Toplu olarak ses çıkarmak, tepki vermek, şart! Kendilerini ifade etmelerine fırsat vermek, çocuklara güvenmek ve kendilerini savunmayı öğretmek önceliğimiz olmalı! Mutlu çocuk sağlıklı bir toplum demek! Hadi! Karanlığı hep birlikte aralayalım!”
ŞEVVAL SAM

“BU BİR SUÇTUR! Yapılan istatistiklere göre rakamlar çok çok yüksek. Akıl almaz bir tabloyla karşılaştım; Her gün bir yenisine şahit olmamaksa bizim elimizde... Yetiştirdiğimiz çocuklarla bunun önüne geçebiliriz. Korkmayan, konuşan, anlatan, cinsel istismarın ne demek olduğunu bilen, şikayet etme hakkının var olduğunu bilen çocuklar ve ebeveynler sayesinde buna dur diyebiliriz.”
HANDE SORAL

“Bu projeye katılırken bilmediğim rakamlar, katıldıktan sonra korkunç bir şekilde önüme dikildi. O rakamlara bakın, kanınız donacak. Derhal ama derhal çocukların uğradığı cinsel istismarı, toplumumuzdan temizlemek için ne gerekiyorsa yapmalıyız. Hepimiz! Acilen!”
YILDIRAY ŞAHİNLER

“Çocuklukta yaşanıyor tüm ‘ilk’ler. İlk adımımızı atıyoruz, ilk kez baba ve anne diyoruz, ilk kez dünyayı anlamlandırıyoruz ve en önemlisi ilk kez hayal kuruyoruz tertemiz kalbimiz, çocuk ruhumuzla. Büyüsek de o çocuk ruh içimizde ışığın hissettiriyor. Bunun sönmemesi için Karanlığı Arala Projesi ile bir nebze de olsa sesimizi duyurabilirsek ne mutlu! Çocuklar geleceğimiz, hayallerimiz; onların sesi olmamayı bırakmamalıyız.”
TUGAY MERCAN

“ ‘Gökyüzü gibi bir şey bu çocukluk. Hiçbir yere gitmiyor’ demiş Edip Cansever. O küçücük bedenler, ruhlar bir kez yaralanırsa; ömür boyu o izle boğuşurlar. Ağız dolusu gülebileceksek çocuklarımızın korkusuzca hayaller kurmalarına, özgürce kendilerini ifade edebilmelerine imkan tanımalı… Çocuklar çocuk kalmalı.”
TİLBE SARAN

“Gözünü kulağını kapatma, öylece durma. SUSMA!”
BURAK SEVİNÇ

“Bu yarayı iyileştirmenin yolu toplumun her köşesini, pedagog yardımıyla çocuklar dahil bilinçlendirmek ve eğitmekten geçiyor. Toplum bilinçlendikçe, artan farkındalığıyla, erken refleks gösterebilir ve bu tür sapkın kişilikleri toplumdan daha çabuk uzaklaştırabiliriz.”
ENGİN ALTAN DÜZYATAN

“Çarpıklığı kınamak yetmez, çünkü birey olarak toplumu biz yaratıyoruz aslında. Önce bireyin değişmesi gerekiyor. Haklarının farkında olmak, kendini ifade edebilmek, tepki gösterebilmek gerekiyor... Ben diyorum ki: Çocuklarınızı eğitmeye çalışırken, üzerlerinde otorite kurmaya çalışırken, onları korkutmayın. Hayata ve kendilerine güvenmelerini sağlayın. O zaman her koşulda kendilerini açıkça ifade edebilir, kendileri için mücadele edebilirler. Dönüp kendinize bakın, korkularınız varsa önce kendinizle yüzleşin, kendinizi iyileştirin. Aydınlık, sadece bu şekilde karanlığı yenebilir. Uzaktakileri hedef gösterip onlara parmak sallayarak değil. Ancak ‘hep birlikte’ iyileşebiliriz. Cehennemin adı korku ve biz korkuyu yenebiliriz.”
DENİZ UĞUR