Karantina Alışveriş Listesi
Evde 15 günlük ihtiyacımızı depolayarak sık dışarı çıkmaktan ya da sipariş vermekten kurtulabiliriz. Bunun için yapmamız gereken stokçuluktan kaçınarak doğru ve sağlıklı besinlerden oluşan bir alışveriş listesi hazırlamak.
Bütün dünyayı ve ülkemizi tehdit eden koronavirüse karşı en etkili mücadele yöntemi evde kalmak. Evde kalarak ve dışarıyla temasımızı en aza indirerek koronavirüsten korunmak mümkün. Bu dönemde sağlıklı bir izolasyon şart olsa da maalesef temel gıda ve hijyen alışverişlerimiz için dışarıyla temas kaçınılmaz oluyor. Bizler de olabildiğince teması azaltmak için sosyal mesafe kuralına uyarak marketlere gidiyor ya da daha güvenli olan sanal marketlerden alışveriş yapıyoruz. Uzmanlar çok sık alışveriş yapılmaması konusunda bizleri uyarıyor. 15 günlük ihtiyaçtan fazlasının alınmasının da stokçuluğa kaçacağından ve başka insanların ürün bulmasını zorlaştıracağından bizlere ihtiyaç dahilinde alışveriş yapmamız gerektiği söyleniyor. Sık sık alışverişe gitmemek için ailemize bir seferde 15 gün yetecek kadar gıda almak iyi bir çözüm. Bunun için de mutlaka bir liste yapmalıyız. İşte 4 kişilik ailenin 15 günlük alışveriş listesinde olması gerekenler.
Gıda Alışverişi
Doğru ve sağlıklı bir beslenme güçlü bir bağışıklığa sahip olmanın en etkili yolu. Hastalıklardan korunmak için bu dönemde sağlıklı beslenmeliyiz. Bu yüzden vücudumuzun alması gereken protein, vitamin, kalsiyum ve diğer mineralleri içeren besinlerden oluşan bir liste hazırlamalıyız. Sebze, meyve, et, baklagiller bu listede mutlaka bulunmalı. Liste hazırlarken sebzelerin dayanıklı ve dayanıksız olarak sıralanması önem taşıyor. Dayanıksız ürünlerin daha düşük miktarda ve daha sık, dayanıklı ürünlerinse daha yüksek miktarda ama daha seyrek alınması liste hazırlarken göz önünde bulundurulması gereken bir ilke. Ürünleri alırken kapalı ambalajda olmasına dikkat edelim. Ambalajları eve gelince açalım ya da dezenfekte edelim. Market poşetlerini çöpe atalım. Tüm sebze ve meyveleri buzdolabına yerleştirmeden önce sirkeli suda bekletelim. Sonrasında bol suyla yıkayalım ve kurulayalım. Tüm bu işlemlerden sonra ellerimizi yıkamayı unutmayalım.
Sebze ve Meyve Alışverişi
Sebze ve meyve tüketimi bağışıklığımız için son derece önemli. Uzmanlar bu dönemde taze meyvelerin bol bol tüketilmesi gerektiğini söylüyor. Yine mevsim sebzeleriyle yapılan tencere yemeklerini sofranızdan eksik etmemeye çalışın. Her tarifte yeri olan patates, sarımsak ve soğan mutlaka mutfağınızda bulunmalı. 15 günlük bir alışverişte dayanıksız ve çabuk bozulan marul, salatalık, taze fasulye, maydanoz, dereotu, ıspanak, pazı gibi yapraklı sebzelerin ilk hafta tüketmeye özen gösterin. İkinci haftaysa ağırlıklı olarak patlıcan, kabak, patates, karnabahar, havuç, brüksel lahanası, patates, enginar ve kereviz gibi dayanıklı olan sebzelere yönelin. Böylece hem tüketiminizi dengelemiş hem de mümkün olduğunca çok sebzeyi bozulmadan tüketmiş olursunuz.
Koronavirüsle mücadelede vitaminler çok önemli. Özellikle bol bol c vitamini tüketmeliyiz. C vitamini bilindiği gibi bağışıklık sisteminin bekçisi görevini üstleniyor vücudumuzda. C vitamini yoksunluğu bağışıklığımızı zayıflatıyor ve bünyemizi gerek korona gerekse diğer virüsler ve mikroplar karşısında savunmasız bırakıyor. Bahar aylarına girerken birer C vitamini deposu olan turunçgiller portakal ve mandalinanın mevsimi geride kalıyor. Yine de tedarik zincirleri kuvvetli olan marketlerde bahar aylarında turunçgilleri bulmak mümkün. Turunçgillerin bir diğer üyesi olan ve her mevsimde bolca bulunabilen limonsa en önemli ve istikrarlı C vitamini kaynaklarımızdan biri. Elbette C vitaminini diğer sebze ve meyvelerden edinmek de mümkün. Yeşil biber C vitamini deposu sebzelere bir örnek. C vitamini ağırlıklı meyve tükenmenin yanı sıra diğer vitamin ve lif deposu renkli meyvelere de soframızda yer açmalıyız. Elma, yabanmersini, böğürtlen, kiraz, çilek, üzüm, armut, mango, kivi, şeftali bu meyveler içerisinde. Elbette bu meyve ve sebzelerin hepsinden almak zorunda değiliz. İçlerinden sevdiğimiz meyvelerden en az iki tanesinden ikişer kilo almak yeterli olacaktır.
4 kişilik bir aile için 2 kilo soğan, 3 kilo patates ve 1 bağ sarımsak, ayrıca mevsim ve dayanıklılık sürelerine göre dört farklı sebzeden birer kilo alınabilir.
Baklagiller
Baklagiller sağlıklı beslenmenin olmazsa olmazı. İçeriklerinde bulunan zengin protein, vitamin ve minerallerle vücudunuzun ihtiyaç duyduğu enerjiyi sunarlar. Baklagiller raf ömrü uzun, dayanıklı besinlerdir. Kavanozlara doldurularak nemsiz ve ışık almayan ortamlarda uzun süre saklanabilirler. Baklagillerden nohut, bulgur, barbunya, kuru fasulye, kırmızı ve yeşil mercimek, kuru börülce ve kuru bakla her gün tüketilebilir.
4 kişilik bir ailenin 15 günlük listesinde baklagillerin en az 2 tanesinden birer paket bulunmalı.
Tahıl ve Tahıl Ürünleri
İnsan vücudu için en önemli enerji kaynaklarından biri de tahıllar. Sağlıklı ve uzun bir yaşam için tahıl ve tahıl ürünlerini sofranızdan eksik etmemeniz gerekiyor. Özellikle tam tahıl ürünlerinin tüketimi vitamin ve lif açısından oldukça önemli bir yere sahip. Korona günlerinde ekmeğimizi kendimiz tam tahıl unuyla yapabiliriz. Ya da tam tahıl ununu çeşitli hamur işi tariflerinde kullanabiliriz. Tahıl ürünlerini kuru ve güneş görmeyen, nemsiz ortamlarda saklamanız gerektiğini unutmayın.
4 kişilik bir ailenin 15 günlük alışveriş sepetinde tahıl ürünleri mutlaka bulunmalı. Ekmek için dışarı çıkmak istemiyor ve ekmeğinizi kendiniz yapıyorsanız ya da çok sık pasta, börek, kek, pizza pişiriyorsanız 3-4 kilo un yeterli olacaktır. Maya, hamur kabartma tozu ve vanilya da unla birlikte mutlaka listede yer almalı.
Konserveler
En uzun depolama ömrüne sahip olan ürünler konserve besinlerdir. Konserve çeşitlerinden birini ya da birden fazlasını alıp depolayabilirsiniz. Konserve besinlerin açtıktan sonra bir iki gün içerisinde tüketilmesi gerektiğini unutmayın. Korona günlerinde buzdolabınızda olması gereken en önemli konserve besin omega-3 kaynağı olan ton balığı. Türk yemeklerinin olmazsa olmazı salça da konserve besinler içerisinde önemli bir yere sahip. Nohut, fasulye, bezelye, köz biber ve benzeri konservelenmiş sebzeler alınıp saklamak da mutfaktaki çeşitliliği artırmak için iyi bir yol olabilir.
Saklama süresi uzun olduğu için 4 kişilik bir aile 15 gün için 5 kavanoz ya da kutu konserve rahatlıkla alabilir.
Dondurulmuş Ürünler
Taze gıdalara göre daha uzun saklama imkanına sahip olan dondurulmuş ürünler stok yapmak için oldukça uygundur. Dondurulmuş mantı, milföy hamuru, sigara böreği, brokoli, deniz ürünleri, garnitür, ve ıspanak bu dönemde tercih edilebilir.
4 kişilik bir aile için 15 günlük alışverişte 1 paket mantı yeterli olacaktır.
Et Alışverişi
Zengin protein kaynağı olan kırmızı ve beyaz et insan vücudu için oldukça önemli. B vitamini, çinko ve demir kaynağı olan etler bu dönemde mutlaka tüketilmeli. Korona günlerinde et pişirirken çiğ et ile direk temas etmemeye çok dikkat edilmeli. Etlere dokunurken eldiven kullanılmalı ve eller sonrasında çok iyi yıkanmalı. Etlerin böylesi salgın günlerinde çok iyi pişirilmesi yine uzmanlar tarafından yapılan bir önemli bir sağlık uyarısı.
Etleri marketten ya da kasaptan alırken mutlaka bir kerede kullanabileceğiniz küçük parçalara böldürün. Aldığınız et ürününü bütün halinde dondurursanız, küçük bir parça almanız gerektiğinde donmuş bütün eti çözmekle uğraşmak yorucu olacaktır. Küçük bir parça için bütün etin çözülmeye başlaması etin saklama süresini düşüreceği için sağlıksız da olacaktır. En iyisi bir kere de kullandığınız et miktarını tespit etmek ve etinizi bu miktarlara bölerek dondurucuda saklamanız.
İhtiyacımız olan omega3 için mevsime göre haftada bir balık tüketmeyi de ihmal etmemek gerekiyor. Omega3 koronavirüse karşı bağışıklık sistemimizin güçlenmesine yardımcı olur.
4 kişilik bir ailenin 15 günlük alışveriş listesinde 1 adet tavuk, 1 kilo kuşbaşı, 1 kilo kıyma, 1,5 kilo balık bulunmalı. Evde küçük çocuklar varsa kemik iliği de bu listeye eklenebilir.
Raf Ömrü Uzun Diğer Temel Gıda Ürünleri
Temel gıda alışverişinde raf ömrü uzun diğer besinler de alışveriş sepetimizde mutlaka bulunmalı. Ceviz, fındık, fıstık, bal, sirke, kuru meyveler, kahve, çay, kuru bamya, reçeller, tuz, şeker, çikolata, turşu, zeytinyağı, makarna, erişte, pekmez, yağ, kabak çekirdeği gibi ürünleri ihtiyacınız doğrultusunda alabilirsiniz.
4 Kişilik bir ailenin 15 günlük alışverişinde listelerinde ihtiyaca göre zeytin, zeytinyağı, kahve, çay, şeker, tuz, makarna, kuruyemiş gibi temel gıdalar mutlaka bulunmalı.
Süt Ürünleri ve Yumurta
İnsan gelişiminde büyük bir rolü olan süt, mikropların neden olduğu hastalıklarla mücadelede de önemli bir savaşçı. Süt A, B, C, D, E ve K vitaminleri içerir ve kalsiyum kaynağıdır. Süt ve süt ürünleri mutfağımızda ve soframızda mutlaka bulunmalı. Ancak sütün günlük ve taze olması gerekir. Sütü marketlerden ya da süt ürünleri satan dükkanlardan çiğ ya da günlük temin edebilirsiniz. Korona günlerinde sütle mayaladığınız yoğurt bağışıklığınız için önemli bir kalkan. Süt ve yoğurt taze tüketilmesi gereken besinler olduğu için bunları stoklamak çok doğru olmaz. Bunun yerine 15 günlük listenize dayanıklı peynir çeşitlerini ekleyebilirsiniz. Eski kaşar, parmesan, tulum peyniri, beyaz peynir ve krem peynirleri lezzetli birer seçenek.
Hem kahvaltıların hem de böreklerin ve keklerin vazgeçilmezi, besin değeri oldukça yüksek olan yumurtayı da unutmamak gerekir. Her gün mutlaka kahvaltıda yumurta tüketmeye sağlığımız için özen göstermeliyiz.
4 kişilik bir ailenin 15 gün yetecek alışveriş listesinde en az iki koli yumurta ve bir kalıp eski kaşar ve beyaz peynir bulunmalı.
Hijyen Alışverişi
Koronavirüs günlerinde alışverişlerin büyük kısmını hijyen malzemeleri oluşturuyor. Kişisel temizliğe ve evimizin temizliğine çok dikkat ediyoruz. Eve giren her ürün dezenfekte ediliyor. Sürekli eller yıkanıyor, çamaşır suyuyla yüzeyler siliniyor, meyve ve sebzeler sirkeli suda bekletiliyor. Bu süreçte farkına varmadan kimyasal ürünlerle aşırı haşır neşir oluyoruz. Bu durum sağlık için son derece sıkıntılı sonuçlar doğurabilir. Temizliği yapanda ve diğer aile üyelerinde alerji ve solunum sıkıntılarını tetikleyebilir. Bu yüzden kimyasal maddelerin yoğun ve aşırı kullanılmasından kaçınılmalı. Uzmanların tavsiye ettiği miktarlarda kullanılmalı ve aşırıya kaçılmamalı. Hijyen için tercih edilen ürünlerin antialerjik ve doğa dostu güçlü temizleyiciler olmasına dikkat edelim.
4 kişilik bir ailenin 15 günlük hijyen alışverişinde mutlaka olması gereken 1 litre çamaşır suyu, 2 litre beyaz sirke, sıvı ve beyaz kalıp sabun.