Sivrisinekler bazı insanları diğerlerinden neden daha fazla ısırır?

Eğer yaz akşamlarında balkonlarınızda vakit geçirip sivrisineklerin varlığını fark etmediyseniz, muhtemelen birisi sineklerden şikayet etmiştir.  Bunun nedeni sivrisineklerin seçici böcekler olması ve bazı insanların ısırılma olasılığının diğerlerinden daha yüksek olmasıdır. Bu yazımızda sivrisineklerin bazı insanları neden daha fazla ısırdığına cevap aradık.

0 (Sıfır) kan gruplarını daha çok ısırıyor

Huffpost'ta yer alan habere göre Journal of Medical Entomology tarafından yapılan bir çalışmada, böceklerin kan grubu 0 olan insanlara A tipi olanlara göre iki kat daha sık ısırdığı fark edildi. Sivrisineklerin, belirli kan gruplarını tercih etmesinde ürettiğimiz salgılarla yardımcı olduğumuz ortaya çıktı.

Sivrisinekler vücudumuzun salgıladığı hormonları algılayabilir. Bu da belirli insanları ısırma olasılığını artırır. Florida Üniversitesi'nden böcek bilimi profesörü Jonathan F. Day, bu konu hakkında "Bazı ipuçları onların bir kan kaynağına gittiklerini gösteriyor. Metabolizma hızı yüksek olan insanlar gibi ürettiğiniz karbondioksit miktarı, verdiğiniz karbondioksit miktarını artırır. Ne kadar çok ısırılırsanız, bu eklembacaklılar için o kadar çekici olursunuz.” diyor. 

Koyu renk kıyafetlere daha çok geliyorlar

Jonathan F. Day ayrıca "Sivrisineklerin mükemmel bir görüşü var ama rüzgardan korunmak için yere yakın uçuyorlar ve bu uçuşta görüş açılarında sizi karıştırabilirler. Bu nedenle nasıl giyindiğiniz oldukça önemli. Koyu renkli kıyafetler giyerseniz daha çok dikkat çekersiniz çünkü ufukta öne çıkarsınız, oysa açık renkli giysiler o kadar da belli olmaz.”

Bir sivrisinek üzerinize konduğunda vücut ısınız gibi önemli “dokunsal ipuçlarını” da alır. Bu, noktada genetik veya fizyolojik farklılıklarla devreye giriyor. Örneğin bazı insanların vücudu koşarken ısınmaya biraz daha eğilimlidir. Bu da, bu tip insanların ısırılma olasılığının daha yüksek olduğu anlamına gelir.  

Dermatolog Melissa Piliang, yaşam tarzı veya sağlığınızın da bu konuda  rol oynayabileceğini belirtiyor. Piliang, "Vücut sıcaklığı daha yüksekse, çok fazla egzersiz yapıyor ve hareket ediyorsunuz ya da alkol alıyorsanız sivrisinekler için daha ilgi çekici oluyorsunuz" diyor.

Yapılan bir çalışmada yaz aylarında  bir kutu bira tüketen kişilerin, sivrisinekleri çekme riskinin, tüketmeyenlere göre daha fazla olduğunu gösterdi. Sinekler tarafından ısırılmanın diğer faktörleri arasında, hamilelik veya fazla kilonun metabolizma hızını arttırması da yer alıyor.

Sivrisinek ısırıkları nasıl önlenir?

Sinekler tarafından sıklıkla ısırılıyorsanız bu onlardan kaçamayacağınız anlamına gelmez. Sivrisineklerden kaçınmanıza yardımcı 5 farklı ipucu derledik.

1.   Sivrisinekler için yoğun aktivite zamanlarından kaçınmak

Gün doğumu ve gün batımı, aktivitenin en yoğun olduğu dönemlerdir. Gün ortasında da aktif olan çok çok az tür var ve çok seçicidirler. Bu nedenle sabahın erken saatlerindeki koşunuzu iş sonrası koşusuna çevirmek bu noktada yardımcı olabilir.

2.    Özellikle sivrisineklerin yoğunlaştığı bölgelerde veya zamanlarda vücudunuzu koruyacak kıyafetler giyip sivrisinek kovucu spreyleri kullanın.

Sinek kovucu ürünlerin sağlık üzerindeki etkileri konusundaki tartışmalara rağmen, Çevre Koruma Ajansı tarafından 2014 yılında yapılan bir inceleme, bu ürünler kullanıldığında insan sağlığı için risk oluşturmadığı sonucuna varmıştır.

3.    Serin ve rüzgarlı yerlerde vakit geçirin.

Limon otu yağı gibi doğal sinek kovucular içeren mumların faydalı olabileceğini duymuşsunuzdur ancak henüz bunu destekleyecek bir araştırma yok. Bunun yerine vantilatörü açık tutun veya havadar bir alanda zaman geçirin.

4.  Isırıldığınız bölgede kaşıntınız varsa bölgeye bir buz küpü koyun.

Isırılan bölge kaşınıyorsa yapabileceğiniz en kötü şey o bölgeyi kaşımaktır. Bunu yaparsanız daha fazla histamin salınır ve kaşınma daha da artar. Kaşıntıyı hafifletmek için yapabileceğiniz en basit şey bölgenin üzerine bir buz küpü koymaktır. Soğuğu ve kaşıntıyı aynı anda hissedemezsiniz.

5.  Sivrisinekler vücudunuzun birkaç farklı bölgesini ısırdıysa çeşitli kremleri kullanın.

Dışarıda geçirdiğiniz bir sabah veya akşamın ardından birkaç ısırık aldıysanız, içerisinde hidrokortizon bulunan reçetesiz kaşıntı önleyici kremler de kullanabilirsiniz. Kullanacağınız ilaç veya kremler için eczacınıza danışmayı unutmayın.

Elbette önlem her zaman tedaviden çok daha iyidir, bu nedenle yaz sezonunun geri kalanında yapacağınız etkinliklerde ısırıklardan korunmak ve tedavi etmek için yukarıdaki çeşitli ipuçlarını kullanın.

PlusSivrisineklerden korunma rehberi: Doğal sivrisinek kovucu tarif ve yapımı