En sık yapılan diyet hataları
Diyet yaparken; uzun süre aç kalmak, hiç ekmek yememek, tek tip beslenmek, light ürünlerden sıkça tüketmek gibi hatalar farklı sağlık sorunlarına neden olabiliyor.
Tatile çıkmadan önce hızla kilo verme isteği yanlış diyet uygulamalarını da beraberinde getirebiliyor. Yapılan diyetlerin kulaktan dolma bilgilerle değil, her bireyin metabolizması farklı olduğu için kişiye özel olması gerekiyor. Uzun süre aç kalmak ya da tek tip beslenerek daha çabuk kilo vermeye çalışmak farklı sağlık sorunlarına neden olabiliyor. Memorial Hizmet Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Sinem Uygun, en sık yapılan diyet hataları hakkında bilgi verdi.
1- Uzun süre aç kalmak
Hızlı kilo vermek için
yapılan hataların başında öğün atlamak ya da uzun süre aç kalmak gelmektedir.
Yemeklerden sonra harekete geçen metabolizma, besinleri sindirebilmek için
enerji harcamaktadır. Hiç beslenmemek veya günde 1-2 öğünle yetinmek
metabolizmayı yavaşlatmaktadır. Hızlı kilo vermek adına yapılan bu yanlış tam
tersi etki yaparak kişinin kilo vermesini engellemektedir. Öğün atlamak yerine,
tercih edilen besinlerin değiştirilmesinin kilo kaybına yardımcı olduğu
unutulmamalıdır.
2- Ekmeği beslenme
programından çıkarmak
Ekmek ve karbonhidrat
içeren besinlerin aşırı tüketilmesi, diyetlerde önerilmemektedir. Ancak ekmeğin
diyetten tamamen çıkartılması, olumsuz sonuçlar doğurabilmektedir. Beslenmeden
çıkartılan ekmeğin yerini, farkında olmadan makarna, bulgur gibi farklı
karbonhidrat grupları alabilmektedir. Ekmekle birlikte bütün karbonhidratların
beslenmeden çıkartılması ise kas kaybı riskini beraberinde getirmektedir.
Dikkat edilmesi gereken ekmek ya da diğer karbonhidratların tüketim oranıdır.
3- Ödem yapacağı
düşüncesi ile suyu az içmek
Su tüketiminin ödem yaptığı
yönünde inanışın aksine, gerekli miktarda su tüketimi vücutta ödem oluşmasını
engellemektedir. Sindirim enzimlerinin çalışması için gerekli olan suyun
yeterli miktarda tüketilmemesi, hem sindirim sistemini hem de metabolizmayı
yavaşlatmaktadır. Günlük su tüketiminin gerekenden az olması, çay veya kahve
tüketimin fazla olması, vücudu susuz bırakan, metabolizmayı yavaşlatan ve
şişkinliğe yani ödeme sebep olan etkenlerdendir.
4- Şekerli diye meyve
yememek
Meyveler fazla miktarda
şeker içerirler ancak porsiyon kontrolü yapılarak tüketilmesi gün içinde
alınması gereken karbonhidrat, vitamin ve minerali sağlar. Bununla birlikte
meyvelerin antioksidan miktarları yüksek olduğu için metabolizmayı hızlandırır
ve hastalıklara karşı koruma oluşturmaktadır. Gün içinde ara öğünde ya da ana
öğünden hemen sonra tüketilmesi kilo artışına neden olmamaktadır. Gece geç
saatlerde veya gün içinde fazla meyve tüketmenin ise kilo artışına sebep
olabileceği akılda tutulmalıdır.
5- Sadece sebze meyve
yiyerek zayıflamaya çalışmak
Yeteri kadar hayvansal
protein tüketmeden devam ettirilen diyetler, insülin gibi protein yapıda olan
hormon ve enzimlerin yeteri kadar üretilmemesi ya da çalışmamasına yol açabilmektedir.
Sebze ve meyveden alınan bitkisel protein ile hayvansal gıdalardan alınan
protein vücuda aynı şekilde fayda sağlamamaktadır. Sebze ve meyvelerden zengin
bir beslenme planı, diğer besin grupları da tüketilerek uygulanmalıdır.
6- Hızla kilo vermek
için tek tip beslenmek
Sadece sebze ve meyve
tüketerek kilo vermeye çalışmak ne kadar yanlışsa sadece proteine dayalı bir
beslenme programı da aynı oranda sakıncalıdır. Tek tip diyetlerin hepsi bir
şekilde vitamin, mineral ve kas kayıplarına sebep olmaktadır. Gereğinden fazla
alınan protein, vücutta asit artık bırakır ve kemiklerden kalsiyum çekilmesine,
böbreklere yük binmesine, bağırsak florasının bozulmasına yol açmaktadır. Bu
tip diyetlerde başlarda kısa sürede kilo kaybı sağlansa da metabolizmanın bir
süre sonra yavaşlamasıyla kilo kaybı durmaktadır.
7- Kilo aldırmayacağı
düşüncesi ile light ürünlerden sıkça tüketmek
Tüketilen bütün besinlerde
olduğu gibi light ürünlerin de kalorisi bulunmaktadır. Light ürünlerin kalorisi
diğer besinlere göre daha az olmakla birlikte miktara dikkat etmeden tüketmek
kilo aldırabilir. Beyaz ekmek yerine kepekli ekmek tüketmenin karbonhidrat
alımına neden olduğu unutulmamalıdır. Kepekli ekmek tüketmenin tek faydası kan
şekerinin daha yavaş yükselmesi ve ekstradan lif alımıdır.
8- Yağ yakacağı
düşüncesi ile limon tüketiminde aşırıya kaçmak
Hiçbir besinin tek başına
yağ yakımı sağlamadığı bilinmelidir. Sirkeli ya da limonlu su tüketimi de tek
başına yağ yakımı sağlamamaktadır. Limonlu ya da sirkeli suların alkali değeri
yüksektir ve metabolizmayı az da olsa hızlandırabilmektedir. Aromatik olarak
içimi daha kolay olan limonlu ya da sirkeli suyun, uzun süre tüketilmesi mide
sorunlarına yol açabilmektedir. Limon ve sirkeyi su ile tüketmektense salataya
ekleyerek tüketmek daha doğru bir tercihtir.
9- Yemeklerde hiç yağ
kullanmamak
Hücre zarının ve
hormonların büyük bir kısmı yağdan oluşmaktadır. Hücrelerin ve dolayısıyla
vücut fonksiyonlarının düzgün çalışması için beslenmede kaliteli yağlar mutlaka
bulunmalıdır. Yağsız beslenmek, yeteri kadar yağ tüketmemek metabolizmayı
yavaşlatan ve kilo vermeyi zorlaştıran nedenlerden biridir. Salataları yağsız
tüketmek, yağda eriyen (A,D,E,K) vitaminlerin emilimini engelleyeceği için
diyet yaparken vitamin mineral alımını azaltır. Vücut için gerekli olan yağları
elde etmek için ceviz, fındık, badem gibi yağlı tohumlar tüketilmelidir.
Bununla birlikte yağların ihtiyaç kadar tüketilmesi tokluk süresini de
uzatmaktadır.