İnme nedir, neden olur? İnme riski nasıl azaltılır?

Günümüzde sık görülen hastalıklardan biri de beyin damar hastalıklarına bağlı görülen felç veya inmedir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzmanı Prof. Dr. Engin Çakar, halk arasında felç olarak bilinen inmenin nedenlerini ve nasıl önleneceğini sizler için anlattı.

İnme nedir?

İnme, halk arasında felç olarak da bilinir ve erişkinlerde engelli kalmanın bir numaralı nedenidir. Ülkemizde her yıl yaklaşık 250.000 kişi inme geçirmektedir. İnme yalnızca yaşlılarda değil gençlerde ve hatta çocuklarda dahi görülebilmektedir.

İnme neden olur?

İnme, başlıca iki nedene bağlı olarak gerçekleşir: Beyin kanaması veya beyin damar tıkanıklığı. Tüm inmelerin yaklaşık yüzde 80’i beyin damar tıkanıklığı; yüzde 20’si ise beyin kanamasına bağlı oluşur.

Beyin kanaması nedeniyle inme geçirmek

Beynimize besin ve oksijen taşıyan kan damarlarından birinin kanaması, ilgili bölgenin beslenmemesine neden olur. Kanlanmayan bu bölgede beyin hücreleri hasar görür ve ölmeye başlar. Ayrıca kanama nedeniyle, kafatası içindeki basınç artar ve çevre beyin dokuları da hasar görebilirler.

Beyin kanaması trafik kazası, düşmeler ve kafaya darbe almak gibi travmalar sonucunda veya yüksek tansiyon ve damar yapısında anormallikler gibi tıbbi durumlar nedeniyle gerçekleşebilir.

Beyin damar tıkanıklığı nedeniyle inme geçirmek

Beyin damar tıkanıklığına bağlı inmeler; beyni besleyen bir damarın daralması veya beyne pıhtı atması nedeniyle oluşurlar. Tıkanan damarın beslediği beyin bölgesi oksijenlenemez ve beyin hasarı gelişir.

Ateroskleroz veya halk diliyle damar sertliğine bağlı olarak damarların iç duvarında yağ ve iltihabi atıkların birleşmesi ile oluşan plaklar, damarın daralmasına yol açar ve kan akımını azaltır. Kan akışı azalan ve yeterince kanlanamayan beyin hücreleri hasar görür.

Bazı durumlarda ise vücudun farklı bölgelerinde oluşan plaklar bulundukları yerden kopar ve kan dolaşımına katılırlar. Kanla taşınan bu yabancı cisimlerin beyin damarlarından birini tıkaması durumuna beyne pıhtı atması adı verilir.

İnme riski nasıl azaltılır?

İnmelerin büyük bir kısmı önlenebilir nedenlerden kaynaklanır. Dolayısıyla inme riski oluşturan durumların bilinmesi ve gerekli önlemlerin alınması ile inme riskini azaltmak mümkündür.

İnme riski oluşturan en yaygın durumlar şunlardır:

• Hipertansiyon (yüksek tansiyon)
• Kalp ritim bozuklukları (atriyal fibrilasyon)
• Yüksek kolesterol
• Damar yapısındaki anormallikler
• Hareketsiz yaşam
• Sigara kullanımı
• Diyabet (şeker hastalığı)
• Obezite

 
Tansiyon, şeker ve kolesterolü kontrol altında tutmak, kalp sağlığı için hekiminizin belirlediği tedavilere uyum sağlamak, sigara kullanıyorsanız derhal bırakmak ve düzenli egzersiz yapmak inme geçirme riskinizi azaltabilir.