Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ayı: Kadın kanserleri türleri nelerdir?
Yumurtalık kanseri, rahim kanseri, gibi kadınların en sık karşılaştığı kanser türleri her sene binlerce kadının kâbusu olmaya devam ediyor. Her yıl kadın kanserlerine dikkat çekmek için yapılan Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ayı kapsamında Doç. Dr. Faruk Akbike ile bir söyleyişi gerçekleştirdik..
Kadın kanserleri dünyada yaklaşık 1 milyondan fazla kişide görülebiliyor. Ülkemizde ise bu rakamlar; rahim kanserinde 5 bine yakın kadın, yumurtalık kanserinde yaklaşık 3 bin kadın, rahim ağzı kanserinde ise yaklaşık 1.500 kadın şeklinde ortaya çıkıyor. Çoğu zaman ihmalkarlık, çoğu zaman ise korkudan yaptırılmayan kontroller hayati sonuçlara neden olabiliyor. Bu yüzden her Eylül ayında Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ayına dikkat çekiliyor. Peki, kadın kanseri türleri nelerdir? En çok kimlerde görülür? Kadın kanseri belirtileri nelerdir? Acıbadem Taksim Hastanesi Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Doç. Dr. Faruk Abike'ye, Jinekolojik Kanserler Farkındalık Ayı kapsamında merak edilen bu soruları sorduk...
KADIN KANSERİ TÜRLERİ NELERDİR?
- Over (yumurtalık) kanseri,
- Endometrium (rahim) kanseri,
- Serviks (rahim ağzı) kanseri,
-
Vulva (dış genital bölge) kanseri,
- Vajina kanseri ve tuba (tüp) kanseri.
KADIN KANSERLERİ EN ÇOK KİMLERDE GÖRÜLÜR?
OVER (YUMURTALIK) KANSERİ
- Özellikle doğum yapmayan ve emzirmeyen kadınlarda
- Erken puberteye giren veya geç menapoza girenlerde,
- Ailesinde yumurtalık, meme kanseri olanlarda (BRCA1-2 mutasyonu),
- Sigara
ENDOMETRİUM (RAHİM) KANSERİ
- Adet düzensizliği yaşayanlarda
- Obezite, hipertansiyon
- Genetik faktörler, aile hikayesi
- Polikistik over sendromu
SERVİKS (RAHİM AĞZI) KANSERİ
- HPV enfeksiyonu
- Multipartner
- Sigara
VULVA (DIŞ GENİTAL BÖLGE) KANSERİ
- HPV enfeksiyonu
- Sigara içenlerde daha sık rastlanır.
KADIN KANSERLERİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Anormal vajinal kanama, menopoz sonrası dönem kanamaları, cinsel ilişki esnasında kanama, vajinal akıntı, pelvik bölgede ağrı, karın şişliği, kabızlık, idrar yapmada zorlanma.
HANGİ DURUMLARDA AMELİYAT GEREKİR?
Jinekolojik kanserler evresine bağlı olarak cerrahiyle tedavi edilebilir ve cerrahi sonrası patolojik bulgulara göre radyoterapi (ışın tedavisi) ve / veya kemoterapi gerekebilir. İleri evre serviks kanserleri cerrahi yapılmaksızın radyoterapiyle tedavi edilir. Ayrıca, tedavi seçenekleri içerisinde hormonal tedaviler, akıllı ilaç tedavileri, tümöre spesifik büyümeyi engelleyen ilaç kullanımları gibi modaliteler de bulunmaktadır.
RAHİM ALINMASINA NE ZAMAN KARAR VERİLİR?
Jinekolojik kanserlerinin erken evre dışında tedavisinde rahim ve yumurtalıkların alınması standart tedavi şekillerindendir. Ancak erken evre yumurtalık kanseri, erken evre serviks kanseri durumlarında rahim koruyucu ve böylece tedavi sonrası gebeliğe izin veren yöntemler mevcuttur.
KADIN KANSERLERİ AMELİYATI NASIL OLUR?
Erken evre kanserlerde minimal invaziv yöntemler yani laparaskopik veya robotik yaklaşımla operasyonlar gerçekleştirilebilir.Laparoskopik ve robotik yöntemle rahim, rahimağzı, yumurtalıklar, tüpler, pelvis ve karındaki lenf nodları, omentum ve apendiks alınabilir. Laparoskopik ve robotik yaklaşımlarla 4 tane 5mm’lik kesiyle operasyon gerçekleştirilir. Böylece, operasyon esnasında kan kaybı daha az, hastanede yatış süresi daha kısa ve normal yaşama dönüş süresi daha kısa olmakta, kozmetik açıdan karında hiçbir iz kalmamakta aynı zamanda ameliyat sonrası fıtık riski olmamaktadır. Ancak, ileri evre kanserler açık cerrahiyle operasyon yapılarak tedavi edilir. Operasyon sonrası bulgulara göre gerekirse radyoterapi veya kemoterapi uygulanır.
Erken teşhis hayat kurtarıcıdır. Özellikle erken evre kanserlerde laparaskopik veya robotik yöntemlerle yapılan cerrahilerde tamamen hastalıktan kurtulabilir. Bu nedenle yıllık jinekolojik muayeneler ihmal edilmemeli özellikle ailesinde jinekolojik kanser hikayesi olan kadınların daha sık jinekolojik kontrollerini yaptırmaları son derece önemlidir. Kanserler belirti verdiklerinde çoğu zaman evreleri ileri olmaktadır. Dolayısıyla hiçbir şikayet yokken bile yıllık pap smear (rahimağzı kanser tarama testi) ve jinekolojik muayene ve ultrasonografi yapılması son derece önemlidir. Özellikle 40 yaşından itibaren (aile hikayesi olan kadınlarda daha erken başlamak üzere) yıllık mammografi taramaları meme kanserinin erken tanısı açısından da son derece önemlidir. Sağlığımız için yılda sadece 1 günü kendimize ayıralım..