Kalp çarpıntısı neden olur? Belirtileri neler? Kalp çarpıntısı nasıl geçer? 6 soruda kalp çarpıntısı

Taşikardi ya da kalp çarpıntısı yaygın bir kalp ritmi bozukluğu türü. Memorial Bahçelievler Hastanesi Kardiyoloji Bölümü Uz. Dr. Gülsüm Bingöl kalp çarpıntısı belirtileri, nedenleri, tanısı ve tedavisine dair merak edilenleri anlattı. 

KALP ÇARPINTISI NEDİR?

Toplumda sık karşılaşılan  yakınmalardan biri olan çarpıntı temel olarak kişinin kalp atımlarını hissetmesi anlamına gelir. Sıklıkla yüksek kalp hızı ile aynı anlamda kullanılsa da, kalp atım sayısı yani nabız sayısı normal biri de çarpıntı hissedebilir. Ancak genellikle kalp atışında hız yönünden veya düzensizlik olması sonucunda meydana gelen, kalpte bir tuhaflık olduğu hissinin oluşması durumudur. 

KALP ÇARPINTISI BELİRTİLERİ NELERDİR?

Hastalar çarpıntı hissini ‘Kalp atımlarımı hissediyorum’ , ‘Kalp atımlarımda düzensizlik var’ , ‘Kalbim kuş gibi çırpıyor’, ‘Kalbim ağzımdan çıkacakmış gibi atıyor ‘ ‘Kalbimde tekleme var ‘ gibi farklı farklı şekillerde ifade edebiliyorlar. Çarpıntı altta yatan nedene bağlı olarak da farklı klinik tablolarda karşımıza çıkabilir. Örneğin ritim bozukluğu olan ve nabız sayısı çok yükselmiş bir hasta kalbin çok hızlı attığını farklı şekillerde ifade edebiliyor ya da kalp atım sayısı normalken güçlü vuruları ya da erken atımları hissedebiliyorlar .

KALP ÇARPINTISI NEDEN OLUR?

Kalp çarpıntısı çoğu zaman hepimizin aklına kalp rahatsızlıklarını getirir. Gerçekten de ritim bozuklukları başta olmak üzere birçok kalp rahatsızlığı karşımıza çarpıntı şikayetiyle çıkabilir.  Ancak  birincil olarak kalpte bir sorun olmadan da başka birçok nedenle çarpıntı  olabilir. Bu nedenler arasında en sık görülenleri; kansızlık, tiroid bozuklukları , kan şekerinin düşmesi, uykusuzluk , sigara ve alkol tüketimi, kan basıncında yükselme ya da düşme , su ve elektrolit dengesizlikleri ,stres ve kaygı bozukluğu, hormonal değişimler, kafein ve çay tüketimi , ateşli hastalıklar, bazı gıda veya enerji içeceği takviyeleri, aşırı spor ve egzersiz ya da kalp hızını yükselten ya da düzensizlik yapan  ilaçlar olarak sıralanabilir.

KALP ÇARPINTISI TANISI NASIL KONUR?

Tüm hastalıkların tanısında olduğu gibi detaylı bir öykü ve fizik muayene yapılması çok önemlidir. Öyküden çarpıntının başlama ve sonlanma şekli, çarpıntıya eşlik eden belirtiler, kalp atımlarında düzensizlik olup olmadığı, süresi ve sıklığı ile ilgili bilgi alınması tanısal açıdan çok önemlidir. Elektrokardiyografi (EKG)  çarpıntının saptanmasında çok önemli bir tetkik olmakla beraber şikayet yokken çekilen EKG ‘ de genellikle bir sorun saptanmaz. Preeksitasyon, kronik atriyal fibrilasyon, sinüs bradikardisi, Brugada sendromu gibi istirahat EKG sinde de sorun yaratan tablolar varsa bilgi verebilir. Ancak  çarpıntı sırasında çekilen EKG'nin tanısal değeri çok yüksektir. Çarpıntı yakınması genellikle  aralıklı bir yakınma olduğundan ve sıklıkla ataklar şeklinde seyrettiğinden ritim holter adını verdiğimiz 24 veya daha uzun süreli  ambulatuar EKG izlemleri de tanıda sıklıkla kullanılır. Ancak daha az sıklıkla olan çarpıntılar için bunların da tanısal verimliliği çok yüksek olmayabileceğinden daha uzun süreli kayıt yöntemleri (olay kaydediciler) gerekebilir. Tüm incelemelere rağmen çarpıntı açıklanamıyorsa elektrofizyolojik çalışma yapılması gerekebilir. Ancak, elektrofizyolojik çalışma ile bile çarpıntının açıklanması her zaman mümkün olmayabilir.

KALP ÇARPINTISI NASIL TEDAVİ EDİLİR?

Kalp çarpıntısı rahatsız edici bir şikayet olması yanında altta yatan hastalık hayatı tehdit edici ciddi bir neden de olabileceğinden mutlaka ilgili hekime başvurulması gerekmektedir. Kalp çarpıntısı eğer kalp dışında bir nedene bağlıysa tedavi edebilmek için öncelikle altta yatan nedeni belirlemek, o nedeni ortadan kaldırmak ya da onunla ilgili önlemler almak gerekir. Örneğin demir eksikliğine bağlı kansızlığı olan ve buna bağlı özellikle efor sırasında çarpıntı hisseden biri için en uygun devamı altta yatan demir eksikliği ve buna yol açan nedenleri düzeltmek olacaktır. O yüzden çarpıntı şikayeti olan hastalar sıklıkla kardiyoloji hekimine başvursa da altta yatan nedene bağlı olarak farklı bölümlerle işbirliği içinde çalışmak gerekir.

Eğer çarpıntı kalp ritim bozukluğuna bağlı olarak oluşmuşsa kardiyoloji uzmanı tarafından hastanın ritm bozukluğunun türüne ve hastaya ait özelliklere göre ilaç tedavisi ya da ablasyon denilen girişimsel yöntemlerle tedavi edilmektedir.Yine çarpıntı kalp damar hastalığı ya da kapak hastalığı gibi önemli bir kardiyolojik hastalığı belirtisi olabilir. Bu durumda da altta yatan hastalığın tedavisi ve çarpıntıya yönelik tedaviler uygulanmaktadır.

KALP ÇARPINTISI OLANLARIN GÜNLÜK YAŞAMINDA NELERE DİKKAT ETMESİ GEREKİR?

Kalp çarpıntı riskini azaltmak için düzenli egzersiz yapmak, sağlıklı beslenmek, hedef kiloda olmak ,sigara kullanmamak , fazla miktarda alkol kullanmamak , stres ve kaygıdan uzak durmak son derece  önemlidir. Tüm bunların aynı zaman da kalp sağılığını korumak içinde yapılması gerekir. Yine özellikle duyarlı kişilerin çarpıntıya yol açabilecek fazla kafein tüketimi , bazı soğuk algınlığı ilaçlarından da uzak durması gerekmektedir. Çarpıntıya yol açan hastalıklarla ilgili kontrolleri aksatmamak bunlarla ilgili ilaçları düzenli kullanmak da son derece önemlidir. Aynı şekilde kalp hastalarının düzenli kontrole gitmesi ve ilaçlarını düzenli olarak almaları gerekmektedir.

SağlıkBir kardiyoloğa göre kalp sağlığı için yapılması gereken 5 yiyecek takası