Küme tipi baş ağrısı nedir, neden olur? Küme tipi baş ağrısı nasıl geçer? 8 soruda küme tipi baş ağrısı

Başın bir tarafında ve genellikle göz çevresinde hissedilen dayanılmaz ağrılar olarak tanımlanan küme baş ağrısı, nedeni tam olarak bilinmeyen bir ağrı türü Medipol Mega Üniversite Hastanesi Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Özge Arıcı Düz, küme tipi baş ağrısına dair merak edilenleri anlattı.

Cluster Headache olarak bilinen küme tipi baş ağrısı nedir?

Küme baş ağrısı nadir görülen ancak çok şiddetli bir baş ağrısıdır. Sıklıkla periodlar şeklinde yılın belirli günlerinde kümelenmiş şekilde ortaya çıkar.

Küme baş ağrısı belirtileri neler?

Küme baş ağrısı öncesinde herhangi bir bulgu olmadan aniden ortaya çıkar. Delici, keskin ve oyucu niteliklere sahip bir ağrı şeklindedir. Sıklıkla gün içerisinde 1 ila 8 kez tekrarlayan, 15 dk-3 saat devam eden ağrılardır. Bu yakınmalar 4-12 hafta boyunca devam edebilir. Bir sonraki atağa kadar geçen süre aylar hatta yıllar alabilir. Sıklıkla hastalar her yıl aynı dönemde küme baş ağrısı ataklarını yaşama eğilimindedir. İlkbahar ve sonbahar ayları en sık izlenen dönemlerdendir. Sıklıkla başın bir yarısına özellikle de tek göz çevresinde belirgin olma eğilimindedir. Ağrı ile birlikte ajitasyon huzursuzluk hastalar tarafından bildirilmektedir. Baş ağrısına en sık eşlik eden şikayetler ise aynı taraf gözde kızarıklık, yaşarma, göz kapağında düşüklük, göz bebeği boyutunda küçülme ve terleme, burun tıkanıklığı.  Ağrılar gece uykudan uyandırır nitelikte şiddetlidir.   

Küme baş ağrısı nedenleri

Küme baş ağrısı nedeni tam olarak bilinmemekle birlikte beyinin özel bir alanı olan hipotalamusun ağrı oluşmasında ve eşlik eden semptomların ortaya çıkmasında etkin olduğu düşünülmektedir.

Küme baş ağrısı kimlerde görülür?

Küme baş ağrısı sıklığı dünyada 1/1000 olarak bildirilmektedir. 20 ila 40 yaş arasında izlenmekle birlikte sıklıkla orta yaş erkek hastalarda görülmektedir. Sigara kullananlar ve ailesinde küme baş ağrısı olan hastalarda görülme sıklığı daha fazladır. Alkol kullanımı ve güçlü kokular atakları tetikler.

Migren mi küme baş ağrısı mı?

Migren ve küme baş ağrısının benzerlikleri olduğu gibi farklılıkları da belirgindir. Migren sıklıkla genç yaş kadın hastalarda izlenirken, Küme baş ağrısı orta yaş erkeklerde görülür. Migren, 4 ila 72 saat sürerken, küme baş ağrısı haftalarca devam edebilir. Migren hastalarında göz bulguları izlenmezken küme baş ağrısında göz bulguları çok belirgindir.

Küme baş ağrısı tanısı

Küme baş ağrısı tanısı hastadan alınan hikaye ve nörolojik muayene ile nöroloji uzmanınca doğrulanmalıdır. Küme baş ağrısını taklit edebilen birçok hastalığın hekimin gereklilik duyması halinde tetkik edilmesi gerekebilir.

Küme baş ağrısı tedavisi nasıl olur?

Küme baş ağrısı tedavisinde ağrı kesici kullanılır. Ancak parasetamol gibi ağrı kesiciler bu kadar şiddetli bir baş ağrısını tedavi etmekte yararsız kalabilir. Bu nedenle uygun ağrı kesicini seçimi ve kullanımı için hastanın nöroloji uzmanınca değerlendirilmesi önerilir.

Ağrı kesicilere ek olarak özellikle ağrı atakları döneminde oksijen kullanımı belirgin fayda sağlamaktadır.  Ancak kontrol altına alınamayan hastalarda her gün kullanılması gereken medikal tedavi seçenekleri de her zaman her hasta özelinde değerlendirilmelidir.

Önlemek mümkün mü?

Tamamen önlenebilmesi mümkün olmamakla birlikte bazı tetikleyicilerin olduğu bilinmektedir. Bu tetikleyicilerden sakınılarak atak şiddeti, atak süresi ve ağrı kesici ihtiyacı sınırlandırılabilir. Bu anlamda tetikleyicileri bilmek tedavinin ilk aşaması olarak düşünülebilir.

Alkol, yoğun kokular, yoğun egzersizlere bağlı vücut ısısındaki artışlar, nitrat içeren yiyecekler ve sigara kullanımı tetikleyiciler arasında. Ancak unutulmaması gerekir ki her hasta kendi özelinde değerlendirilmeli ve yukarıda sayılan tetikleyicilere ek her hasta için özel tetikleyiciler olabilir.

Bununla birlikte ağrı ataklarını kontrol edebilmek için atağın başladığı ilk dönemlerde ağrı kesici kullanımı uygun dozlarda planlanmalı. Böylece ağrı şiddeti, sıklığı ve süresi kısaltılabilir.

SağlıkMigreni en çok hangi gıdalar tetikler? Sigara migrene sebep olur mu? İşte migren ve gıda ilişkisi